การพัฒนาชุมชนสุขภาวะเพื่อลดการสูบบุหรี่และดื่มสุรา ในเขตเทศบาลตำบลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา
คำสำคัญ:
บุหรี่, สุรา, ชุมชนสุขภาวะ, นครราชสีมาบทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-experimental research) แบบหนึ่งกลุ่มวัดผลหลังการทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินการพัฒนาชุมชนสุขภาวะเพื่อลดการสูบบุหรี่และดื่มสุรา ในเขตเทศบาลตำบลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูบบุหรี่และผู้ดื่มสุราเป็นประจำในเขตเทศบาลตำบลสูงเนิน กลุ่มละ 70 คน รวม 140 คน โดยการสุ่มแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ ประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรม SPSS สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ t-test โดยกำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05 ผลการวิจัยพบว่าหลังเข้าร่วมโครงการกลุ่มตัวอย่างเลิกสูบบุหรี่ร้อยละ 14.3 กลุ่มผู้เลิกสูบบุหรี่มีทัศนคติต่อต้านการสูบบุหรี่สูงกว่ากลุ่มผู้ยังคงสูบบุหรี่ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ส่วนความรู้เกี่ยวกับบุหรี่ระหว่างสองกลุ่มไม่แตกต่างกัน (p=0.418) หลังเข้าร่วมโครงการกลุ่มตัวอย่างเลิกดื่มสุราร้อยละ 15.7 ความรู้เกี่ยวกับสุราและทัศนคติต่อต้านการดื่มสุราของกลุ่มผู้เลิกดื่มสุราและผู้ยังคงดื่มสุราไม่แตกต่างกัน (p=0.354 และ p=0.979 ตามลำดับ) สรุปได้ว่าการพัฒนาชุมชนสุขภาวะเพื่อลดการสูบบุหรี่และดื่มสุราช่วยให้กลุ่มเป้าหมายเลิกสูบบุหรี่และเลิกดื่มสุราได้ ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัย ควรติดตามผลการ หนุนเสริม และสร้างพลังในการเลิกบุหรี่และสุราแก่กลุ่มตัวอย่างและครอบครัวอย่างต่อเนื่อง และขยายโครงการให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย ควรจัดทำนโยบายส่งเสริมการทำงานร่วมกับชุมชนในการเลิกพฤติกรรมการสูบบุหรี่และการดื่มสุรา
เอกสารอ้างอิง
2. พรรณปพร ลีวิโรจน์, อรวรรณ คุณสนอง, เกสร ศรีอุทิศ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่ และผลการพัฒนาโปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรม เพื่อลดการสูบุหรี่ในวัยรุ่นนอกระบบการศึกษา. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ; 2559.
3. พระราชบัญญัติสุรา พ.ศ. 2493 (แก้ไขเพิ่มเติมถึงพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติสุรา พ.ศ. 2493 (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2556). [อินเทอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 22 ธ.ค.2561]. เข้าถึงได้จาก: https://www.excise.go.th/cs/groups/public/documents/document/mjaw/mte5/~edisp/webportal16200119666.pdf
4. ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฎ์, ปวีณา ปั้นกระจ่าง. รายงานสถิติการบริโภคยาสูบของประเทศไทย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ; 2561.
5. กรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย. สรุปผลการจัดเก็บข้อมูลความจำเป็นพื้นฐาน. [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 22 ม.ค.2563]. เข้าถึงได้จาก: http://ebmn.cdd.go.th/#/home
6. โรงพยาบาลสูงเนิน. รายงานประจำปี. นครราชสีมา: งานโรคไม่ติดต่อกลุ่มงานบริการด้านปฐมภูมิและองค์รวม โรงพยาบาลสูงเนิน; 2561.
7. ปรัชพร กลีบประทุม, ศรัณญา เบญจกุล, มณฑา เก่งการพานิช, ธราดล เก่งการพานิช. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลิกสูบบุหรี่สำหรับผู้สูบบุหรี่. วารสารสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2559;3:30-42.
8. คธาวุฒิ สุระมรรคา, เกศินี สราญฤทธิชัย. ประสิทธิผลของโปรแกรมการประยุกต์ใช้แบบจำลอง ขั้นตอนการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของวัยรุ่น. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ 2562;37:128-137.
9. ทัศนีย์ ศิลาวรรณ, อาภาพร เผ่าวัฒนา, กิตติพงศ์ พลเสน, ณัฐวัชร์ นิลกาญจนกุล, ระวิพิมพ์ อุดมโภชน์ปวีณา ดลเสมอ. ผลกระทบและปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อสุขภาพ: โครงการสร้างเสริมสุขภาวะบุคคลและชุมชนเพื่อลดผลกระทบและปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อสุขภาพ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา. กรุงเทพฯ: เจริญมั่นคงการพิมพ์; 2562.
10. สุริยัน แพรดี, บรรณาธิการ. คู่มือการดำเนินงานการควบคุมการบริโภคยาสูบโดยเอาพื้นที่เป็นตัวตั้ง. กรุงเทพฯ: สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน; 2557.
11. สุภาพรณ์ อุดมลักษณ์, ปัณณธร ชัชวรัตน์, จันทร์จิรา อีนจีน. กระบวนการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วมเพื่อสร้างศักยภาพของครอบครัวในการแก้ปัญหาการดื่มสุราในชุมชนบ้านป่าบง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2557;90-103.
12. ธันยพร บัวเหลือง, ภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์, จิณห์จุฑา ชัยเสนา ดาลลาส. ผลของโปรแกรมเสริมสร้างแรงจูงใจต่อความตั้งใจในการหยุดดื่ม และพฤติกรรมการดื่มสุราของผู้ดื่มชายแบบเสี่ยง. วารสารพยาบาลทหารบก 2561;19:119-28.
13. กิตติพงษ์ พลทิพย์, รังสรรค์ สิงหเลิศ, ณรงค์ฤทธิ์ โสภา. การพัฒนารูปแบบลดการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารราชพฤกษ์ 2563;15:29-37.
14. ประไพรัตน์ คาวินวิทย์. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับปริมาณการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนิสิตปริญญาตรี มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. [สารนิพนธ์ปริญญาเศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2554.
15. อ้อมฤทัย พรมพิมพ์, วงศา เล้าหศิริวงศ์, สุวิทย์ อุดมพาณิชย์, ธีรศักดิ์ พาจันทร์, กฤชกันทร สุวรรณพันธุ์. สถานการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับปัญหาการดื่มสุรา ของชายวัยทำงานในเขตอุตสาหกรรม จังหวัดขอนแก่น. วารสารพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา 2560;23:18-31.
16. คณะกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ. ร่างกรอบยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี พ.ศ. 2560-2579 (สรุปย่อ), กรุงเทพฯ: คณะกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ; 2559.
17. ประเวศ วะสี. ปัญญาของมหาชน ยุทธศาสตร์ทางปัญญาพาชาติออกจากวิกฤต. [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 27 พ.ย.2562]. เข้าถึงได้จาก: https://www.bbc.com/thai/international-45611099
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
