ประสบการณ์ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยเรื้อรังในสังคมเมือง

ผู้แต่ง

  • ญาดารัตน์ บาลจ่าย คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
  • ดลนภา สร่างไธสง คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
  • เฉลิมศรี เกิดมากมี คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

คำสำคัญ:

ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง, ผู้สูงอายุเจ็บป่วยเรื้อรัง, สังคมเมือง

บทคัดย่อ

     การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่ออธิบายประสบการณ์เกี่ยวกับความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยเรื้อรังในสังคมเมือง เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนกันยายน 2562 โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ในเขตเทศบาลเมือง จังหวัดนนทบุรีและกรุงเทพมหานคร จำนวน 20 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลแบบแยกประเด็น (Thematic analysis) ผลการวิจัยพบว่า ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยเรื้อรังในสังคมเมือง ประกอบด้วย 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ 1) ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน โดยการสู้ชีวิตไม่คิดท้อถอยอยู่กับโรคให้ได้ ช่วยเหลือตัวเองให้มากที่สุด ทำใจปล่อยวางในบางเวลา 2) สิ่งใกล้ตัวใกล้ใจ โดยลูกหลานใส่ใจ ครอบครัวดีพาชีวีสุข มีเพื่อนช่วยคลายเหงา และ 3) ตัวช่วยเสริมคุณค่าให้แข็งแรง โดยมีวินัยในตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม และเป็นที่เคารพนับหน้าถือตา ผลการวิจัยครั้งนี้ทำให้ทราบมุมมองของการเห็นคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุโรคเรื้อรังในสังคมเมือง ทำให้ตระหนักรู้ ความคิด ความรู้สึกของผู้สูงอายุโรคเรื้อรังโดยผู้ดูแลผู้สูงอายุและบุคลากรในทีมสุขภาพสามารถนำความรู้ที่ได้ไปวางแผนการดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรังในสังคมเมือง เพื่อให้มีคุณค่าในตนเอง ลดการพึ่งพา มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นต่อไป

เอกสารอ้างอิง

1. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. ประชากรคาดประมาณ ณ กลางปี 2561 (1 กรกฎาคม). สารประชากร 2561;27:1-2.
2. สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. คู่มือสนับสนุนการบริหารจัดการระบบการดูแลระยะยาวด้านสาธารณสุขสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในระบบหลักประกันคุณภาพแห่งชาติ. กรุงเทพฯ:สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ; 2559.
3. นนทรี วงษ์วิจารณ์, สุปราณี สนธิรัตน์. ทัศนคติต่อการเป็นผู้สูงอายุ การดูแลตนเอง ทักษะทางสังคมและความผาสุกของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุอำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ 2556;39:66-77.
4. นงลักษณ์ เชษฐภักดี, สมจิต นิปัทหัตถพงศ์, ญาดารัตน์ บาลจ่าย. รายงานการวิจัยเรื่องภาวะสุขภาพความต้องการจำเป็น ความคาดหวังและความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุกรุงเทพมหานคร กรณีศึกษาผู้สูงอายุในชุมชนเขตบางพลัด. กรุงเทพฯ:มหาวิทยาลัยสวนดุสิต; 2561.
5. Coopersmith S. Coopersmith self-esteem inventories. Polo Alto, CA: Consulting Psychologist Press Inc; 1981.
6. Maslow, AH. Motivation and Personality. New York:Harper and Row Publishers; 1970.
7. พิมลพรรณ เนียมหอม, วัลภา คุณทรงเกียรติ, สุภาภรณ์ ด้วงแพง. ประสบการณ์การกลับเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ 2550; 15:66-80.
8. พีรพัฒน์ พันศิริ. การวัดภาวการณ์พึ่งพาตนเอง (Self-Reliance) ของผู้สูงอายุ : กรณีศึกษาผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกสหพันธ์ (วิทยานิพนธ์ปริญญาสังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2553.
9. สิริพร สุธัญญา. พฤติกรรมการดูแลตนเองกับความพึงพอใจในชีวิตของผู้สูงอายุในสวนรมณีนาถ กรุงเทพมหานคร (สารนิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต). นครนายก: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2550.
10. สุกัญญา วชิรเพชรปราณี. บทบาทผู้สูงอายุที่อยู่กับครอบครัวอย่างมีความสุขในชุมชนกึ่งเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิทยาลัยบรมราชชนนีนครราชสีมา 2553;16:48-59.
11. ดวงพร ภาคาหาญ. การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการเห็นคุณค่าในตนเองกับระดับสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุ เขตรับผิดชอบศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเมือง รพ.แพร่. Journal of The Phrae Hospital 2017;25:13-23.
12. เสาวภา พรสิริพงษ์, ธีรพงษ์ บุญรักษา, สุภาพร ฤดีจำเริญ. ผู้สูงอายุไทย...สูงวัยอย่างมีคุณค่าและศักดิ์ศรี. วารสารภาษาและวัฒนธรรม 2550;26:132-42.
13. สุพรรษา แสงพระจันทร์, จิณห์จุฑา ชัยเสนา ดัลลาส, ภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์, เวทิส ประทุมศรี. การรับรู้ความหมายมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2559;26:76-88.
14. กาญจนรัตน์ คำเพชรดี, วัลภา สบายยิ่ง, นิรนาท แสนสา. ปัจจัยที่มีผลต่อความภาคภูมิใจในตนเองของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในจังหวัดอุบลราชธานี. การจัดประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 4 วันที่ 26-27 พฤศจิกายน พ.ศ.2557. นนทบุรี:มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2557.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-01-10

รูปแบบการอ้างอิง

1.
บาลจ่าย ญ, สร่างไธสง ด, เกิดมากมี เ. ประสบการณ์ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยเรื้อรังในสังคมเมือง. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 10 มกราคม 2020 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];9(3):350-64. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/234799

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ