การเสริมศักยภาพของทุนทางสังคมในการพัฒนาระบบการจัดการ เครื่องมือแพทย์ เพื่อดูแลผู้ป่วยระยะยาวในชุมชน

ผู้แต่ง

  • พนาพร เตียถาวรชัย กลุ่มงานการพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลปราสาท จังหวัดสุรินทร์
  • สาคร ศรีเครือดำ กลุ่มงานการพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลปราสาท จังหวัดสุรินทร์
  • วรนาถ พรหมศวร วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์

คำสำคัญ:

ทุนทางสังคม, ระบบการจัดการเครื่องมือแพทย์, การดูแลผู้ป่วยระยะยาวในชุมชน

บทคัดย่อ

     การศึกษาใช้การศึกษาเชิงชาติพันธุ์วรรณนา วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเสริมศักยภาพของทุนทางสังคมในการพัฒนาระบบการจัดการเครื่องมือแพทย์เพื่อดูแลผู้ป่วยระยะยาวในชุมชน ในมิติ 1) การให้ความหมายของการจัดการเครื่องมือแพทย์ 2) กระบวนการของการเสริมศักยภาพในการพัฒนาระบบการจัดการเครื่องมือแพทย์ และ 3) ปัจจัยเงื่อนไขของระบบการจัดการ โดยใช้วิธีการสังเกตอย่างมีส่วนร่วม สัมภาษณ์เชิงลึก ซึ่งผลการวิจัยพบว่า 1) ชุมชนให้ความหมายของการจัดการเครื่องมือแพทย์ว่าเป็นการใช้ “ใจแลกกัน” ซึ่งประกอบด้วย 4 รูปแบบ คือ 1. เข้าใจปัญหา 2. เห็นใจคนที่เจ็บป่วย 3. มีใจอยากจะช่วย 4. ร่วมแรงร่วมใจ 2) กระบวนการของการเสริมศักยภาพในการพัฒนาระบบการจัดการเครื่องมือแพทย์ใช้หลักการ “ใจประสานใจ” พูดออกจากใจ ทำด้วยใจ สร้างความประทับใจ ประกอบไปด้วย 3 ลักษณะคือ 1. คิดแต่เรื่องดีๆ 2.พูดแต่ในเรื่องที่ดี 3. ทำแต่เรื่องที่ดี และ 3) ปัจจัยเงื่อนไขของระบบการจัดการใช้หลัก “ร่วมคิด ร่วมทำ” 3 ลักษณะ คือ 1. ร่วมกันคิด 2. ร่วมกันทำ 3.ร่วมสร้างเครือข่าย

เอกสารอ้างอิง

1. มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ: บริษัท โรงพิมพ์เดือนตุลา จำกัด. 2561.
2. ศิราณี ศรีหาภาค. เอกสารประกอบการประชุมเชิงปฏิบัติการวิชาการสังคมและสุขภาพ ประจำปี 2556 เรื่อง แนวรบสุขภาพ: พรมแดนวัฒนธรรมกับการรุกของทุน (Frontiers of Health: Cultural Borders and the Dominance of Capital) หัวข้อย่อย เข้าใจคนขาด-ขาดคนเข้าใจ : สิทธิและสุขภาพอันเปราะบาง (Mis) Understanding: Rights and the Vulnerability of Health); 6-7 สิงหาคม พ.ศ. 2556; ณ ห้องประชุม สานใจ 1 ชั้น 6 อาคารสุขภาพแห่งชาติ ซอยสาธารณสุข 6; 2556. หน้า 88-89.
3. กนิษฐา บุญธรรมเจริญ และศิริพันธุ์ สาสัตย์. ระบบการดูแลระยะยาว: การวิเคราะห์เปรียบเทียบเพื่อเสนอแนะเชิงนโยบาย. รามาธิบดีสาร 2551;14(3):358-398.
4. ศิริพันธุ์ สาสัตย์. ทิศทางและแนวโน้มในการดูแลผู้สูงอายุระยะยาว. วารสารสภาการพยาบาล 2553;25(3):5-10.
5. ขนิษฐา นันทบุตร. กรอบกระบวนการวิจัยชุมชนสู่ตำบลสุขภาวะ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ที คิว พี จำกัด. 2555.
6. ศูนย์วิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพชุมชน. คู่มือการจัดการความรู้ พัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน (สน.3); 2553.
7. ขนิษฐา นันทบุตร, พีรพงษ์ บุญสวัสดิ์กุลชัย, รัชตวรรณ ศรีตระกูล, จารุณี สรกฤช, อุไร จเราประพาฬ, พรรณิภา ไขยรัตน์ และคนอื่นๆ. คู่มือการจัดการความรู้ พัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน (สน.3); 2557.
8. ชาย โพธิสิตา และสุชาดา ทวีสิทธิ์. ประชากรและสังคม 2552. เอกสารการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 5 เรื่อง ครอบครัวไทยในสถานการณ์เปลี่ยนผ่านทางสังคมและประชากร; วันพุธที่ 1 กรกฎาคม 2552 เวลา 8.30-16.30 น.; ณ ห้องกรุงธนบอลรูม ชั้น 3 โรงแรมรอยัลริเวอร์ เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร จัดโดยสถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติ (UNFPA) มูลนิธิเครือข่ายครอบครัว และแผนงานสุขภาวะครอบครัว สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.); 2552.
9. Denzin, N.K., & Lincoln, Y.S. Handbook of qualitative research. 2nd ed. Thousand Oaks: London: Sage Publication, Inc.; 2000.
10. Orem, D.E. Nursing: Concepts of practice. 2nd ed., New York: McGraw-Hill Book Company; 1980.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-01-24

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เตียถาวรชัย พ, ศรีเครือดำ ส, พรหมศวร ว. การเสริมศักยภาพของทุนทางสังคมในการพัฒนาระบบการจัดการ เครื่องมือแพทย์ เพื่อดูแลผู้ป่วยระยะยาวในชุมชน. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 24 มกราคม 2019 [อ้างถึง 22 ธันวาคม 2025];8(3):393-404. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/167834

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ