ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ของมารดาวัยรุ่นโรงพยาบาลท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

     การตั้งครรภ์ของมารดาวัยรุ่นกำลังเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ เนื่องจากแนวโน้มสถานการณ์ในประเทศไทยมีแนวโน้มที่สูงขึ้นเรื่อยๆ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการตั้งครรภ์ในมารดาวัยรุ่น 2) ศึกษาผลกระทบของการตั้งครรภ์ในมารดาวัยรุ่นในด้านการดูแลตนเอง ด้านจิตใจ และด้านการสนับสนุนช่วยเหลือจากครอบครัว 3) เพื่อวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลอันได้แก่ อายุ อาชีพ ระดับการศึกษา กับการดูแลตนเองระหว่างตั้งครรภ์ ผลกระทบทางด้านจิตใจของหญิงตั้งครรภ์วัยรุ่น และการสนับสนุนของครอบครัว กลุ่มตัวอย่างจำนวน 53 คน ที่เป็นมารดาวัยรุ่นที่มาฝากครรภ์ที่คลินิกฝากครรภ์ โรงพยาบาลท่าเรือ เก็บข้อมูลในช่วงเดือนสิงหาคม-ตุลาคม
2558 เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินงานวิจัย คือแบบสอบถาม ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น และได้ผ่านการทดสอบคุณภาพ อยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าสถิติ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย T-test และ ANOVA
     ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นนักเรียน ร้อยละ 66 เป็นการตั้งครรภ์แรก ร้อยละ 86.8 อายุครรภ์อยู่ในช่วงไตรมาสแรก ร้อยละ 54.72 ปัจจุบันอยู่กับสามี ร้อยละ 84.5 ไม่มีประวัติการทำแท้ง หรือแท้งตามธรรมชาติ ร้อยละ 90.6 ส่วนใหญ่ไม่ได้ตั้งใจให้ตั้งครรภ์ ร้อยละ 73.6 อยู่ในครอบครัวที่พ่อแม่อยู่ด้วยกัน ร้อยละ 50.9 เมื่อพิจารณาผลกระทบของการตั้งครรภ์ในมารดาวัยรุ่นในการดูแลตนเองพบว่ามีการดูแลตนเองขณะตั้งครรภ์อยู่ในระดับมาก การตั้งครรภ์มีผลกระทบต่อจิตใจอยู่ในระดับน้อย ด้านการสนับสนุนช่วยเหลือจากครอบครัวอยู่ในระดับปานกลางในส่วนของการพิจารณาด้านความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลไม่มีผลต่อการตั้งครรภ์ของมารดาวัยรุ่น แต่พบว่าปัจจัยในเรื่องการวางแผนการตั้งครรภ์มีความสัมพันธ์กับผลต่อด้านผลกระทบต่อจิตใจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และปัจจัยส่วนบุคคลในเรื่องลักษณะครอบครัวมีความสัมพันธ์การตั้งครรภ์ของมารดาวัยรุ่นในด้านการช่วยเหลือสนับสนุนจากครอบครัว อย่าง
มีนัยสำคัญทางสถิติ สรุปผลการวิจัยพบว่าการวางแผนการตั้งครรภ์ มีผลต่อจิตใจของมารดาวัยรุ่นตั้งครรภ์ ส่วนลักษณะครอบครัว พบว่า มารดาวัยรุ่นตั้งครรภ์ที่มีพ่อแม่อยู่ด้วยกัน จะให้การสนับสนุนช่วยเหลือของครอบครัวได้ดีกว่ากลุ่มที่พ่อแม่ไม่ได้อยู่ด้วยกัน ข้อเสนอแนะผลงานวิจัยเพื่อนำไปพัฒนาระบบการบริการการดูแลหญิงตั้งครรภ์โดยเน้นการมีส่วนร่วมของครอบครัว และพัฒนาส่งเสริมการวางแผนครอบครัว การคุมกำเนิดในวัยรุ่น