แนวทางในการควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบและคุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สูบบุหรี่ กรณีศึกษา: พื้นที่กรุงเทพมหานคร 2560

บทคัดย่อ

     ได้มีการออกประกาศใช้พระราชบัญญัติผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 โดยให้มีการดำเนินการเพื่อให้ลดผู้สูบบุหรี่ซึ่งก่อให้เกิดโรคและทำให้ตายจากการสูบบุหรี่ ถึงปีละมากกว่า 5 หมื่นคน โดยเฉพาะการป้องกันนักสูบหน้าใหม่ ซึ่งเป็นเยาวชนของชาติ เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การทำ Focus group และ Delphi Technique กับผู้เกี่ยวข้องในทุกภาคส่วน ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาที่สำคัญ คือ กลุ่มเยาวชนอายุต่ำกว่า 20 ปี ที่มีอัตราส่วนการใช้ยาสูบเพิ่มขึ้นมาโดยตลอด ยังมีการฝ่าฝืนสูบบุหรี่ในที่ห้ามสูบ การบังคับใช้กฎหมายยังทำได้ไม่ทั่วถึงและจริงจัง ได้เสนอแนวทางแก้ไข 4 ด้าน คือ 1.แนวทางการสร้างเสริมความเข้มแข็งและพัฒนาขีดความสามารถในการควบคุมยาสูบ 2.ด้านการป้องกันมิให้เกิดนักสูบหน้าใหม่ 3.ด้านการช่วยให้ผู้เสพติดเลิกใช้ยาสูบ 4.ด้านการทำให้สิ่งแวดล้อมปลอดควันบุหรี่และการดำเนินมาตรการด้านภาษีและราคา โดยเสนอให้มีการจัดตั้งสำนักงานควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบขึ้นในกรุงเทพมหานคร เพื่อทำหน้าที่ทั้งด้านแผนยุทธศาสตร์ แผนงานและติดตามการดำเนินงานตามพระราชบัญญัตินี้ ให้มีการบูรณาการงานควบคุมยาสูบ เน้นมาตรการในโรงเรียนตามมาตรการ
โรงเรียนปลอดบุหรี่ เชื่อมโยงกิจกรรมและมาตรการระหว่างบ้านกับโรงเรียน เพื่อให้ครอบครัวมีส่วนร่วม โดยให้ครอบคลุมโรงเรียนในทุกสังกัด พัฒนาทักษะและองค์ความรู้ให้กับบุคลากร อาสาสมัครและเครือข่ายอย่างต่อเนื่อง พัฒนาสถานพยาบาลให้พร้อมและเพียงพอในการบำบัด เพื่อเลิกสูบยาสูบอย่างจริงจัง จัดให้มีพื้นที่เหมาะสมในสถานที่ราชการให้เป็นเขตปลอดบุหรี่ พัฒนาและบังคับใช้กฎหมายโดยอาศัยเทศกิจในการดำเนินการโดยบูรณาการกับการบังคับใช้กฎหมายอื่นๆ ให้มีการแก้กฎหมายเพื่อให้กรุงเทพฯ สามารถจัดเก็บภาษีและค่าธรรมเนียมบำรุงกรุงเทพมหานครในสินค้าประเภทผลิตภัณฑ์ยาสูบ และดำเนินการป้องกันและตรวจจับการแบ่งขายและปัญหาบุหรี่เถื่อนร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง การแก้ไขปัญหานี้มีความยากลำบากอย่างมาก เนื่องจากต้องสู้กับผู้ผลิต ผลิตภัณฑ์ยาสูบซึ่งมีมูลค่าและผลประโยชน์ตอบแทนสูงมาก ที่พร้อมจะใช้งบประมาณในการพัฒนาวิธีการในด้านการตลาดอย่างแยบยลและต่อเนื่อง จึงจำเป็นที่รัฐจะต้องดำเนินการแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่องต่อไป