การศึกษาภาวะโภชนาการและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง กับการเกิดภาวะทุพโภชนาการของผู้สูงอายุที่อาศัยในพื้นที่รับผิดชอบ ของศูนย์แพทย์ชุมชนป้อมเพชร
คำสำคัญ:
ภาวะโภชนาการ, ภาวะทุพโภชนาการ, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
ผู้สูงอายุเป็นกลุ่มประชากรที่มีการเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนในปัจจุบัน ปัญหาที่สำคัญอย่างหนึ่งของผู้สูงอายุก็คือปัญหาสุขภาพจากความเสื่อมซึ่งเกี่ยวข้องกับภาวะโภชนาการ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสหสัมพันธ์มีจุดมุ่งหมาย 3 ประการคือ เพื่อ 1) ศึกษาภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุที่อาศัยในพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์แพทย์ชุมชนป้อมเพชร 2) ศึกษาปริมาณของผู้สูงอายุที่อาศัยในเขตพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์แพทย์ชุมชนป้อมเพชรที่มีภาวะทุพโภชนาการ และ 3) เพื่อวิเคราะห์หาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะทุพโภชนาการของผู้สูงอายุที่อาศัยในเขตพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์แพทย์ชุมชนป้อมเพชร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นผู้สูงอายุที่อาศัยในเขตพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์แพทย์ชุมชนป้อมเพชรจำนวน 183 คน ซึ่งได้รับการคัดเลือกมาด้วยวิธีสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างที่มารับบริการตามแบบสอบถามในระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2557 ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2557 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามประเภทตรวจสอบรายการและมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการใช้สถิติเชิงพรรณนา และการทดสอบการถดถอยพหุคูณที่ระดับความมีนัยสำคัญ .05 ผลการวิจัยพบว่า 1) ในจำนวนผู้สูงอายุ 183 คน 71% มีภาวะโภชนาการปกติและ 29% มีโอกาสเกิดภาวะทุพโภชนาการ ในจำนวน 53 คนที่มีโอกาสเกิดภาวะทุพโภชนาการนี้ 24.5%
มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะทุพโภชนาการน้อยที่สุด 67.9% มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะทุพโภชนาการแต่ยังอยู่ในระดับที่ดูแลตนเองได้ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และ 7.5% มีภาวะทุพโภชนาการขั้นที่ต้องขอคำปรึกษาจากแพทย์โดยเร็ว ภาวะโรคซึมเศร้า และสมรรถภาพทางกายในเชิงปฏิบัติ เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องอย่างมีนัยสำคัญกับภาวะทุพโภชนาการของผู้สูงอายุ
เอกสารอ้างอิง
2. ประเสริฐ อัสสันตชัย. ปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุและการป้องกัน. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: บริษัทยูเนี่ยนครีเอชั่นจำกัด; 2552.
3. กระทรวงสาธารณสุข, กรมอนามัย. รายงานประจำปี กรมอนามัย 2555. นนทบุรี: กรมอนามัย. 2556.
4. World Health Organization. Nutrition for older persons. (Cited 2015 Apr 10). Available from URL: https://www.who.int/nutrition/topics/ageing/en/index2.html.
5. Cora Jonkers-Schuitema, Mariёl Klos, Karin Kouwenoord, Hinke Kruizenga, Wineke Remijnse-Meester, Editors. Guideline screening and treatment of malnutrition. Amsterdam: Dutch Malnutrition Steering group; 2012.
6. Karen E. Charlton and Donald Rose. Nutrition Among Older Adults in Africa: The Situation at the Beginning of the Millennium (abstract). Journal of Nutrition 2001;131:9:2424S-28S.
7. Kristi Rahrig Jenkins, Nan E. Johnson, and Mary Beth Ofstedal. Patterns and Association of Body Weight Among Older Adults in Two Asian Societies. Journal of Cross Cultural Gerontology 2007;22:1:83-99.
8. Arlappa N, Balakrishna N, Brahmam GN, Vijayaraghavan K. Nutritional Status of the tribal elderly in India” (abstract). Journal of Nutrition for the Elderly 2005;25:2:23-39.
9. นวนิตย์ จันทร์ชุ่ม. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต). ภาควิชาอาหารและโภชนาการ, คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง; 2550.
10. กิ่งทิพย์ แต้มทอง. ปัจจัยที่ส่งผลต่อภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ: ศึกษากรณีหมู่บ้านท่าช้าง อำเภอบ้านลาด จังหวัดเพชรบุรี. (วิทยานิพนธ์มานุษยวิทยามหาบัณฑิต). มานุษยวิทยา, กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยบัณฑิตวิทยาลัย; 2546.
11. วิจิตรา ศรีชะนนท์ และคณะ. ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโนนสมบูรณ์, สำนักงานสาธารสุข อำเภอน้ำโสม, อุดรธานี. อุดรธานี: สำนักงานสาธารณสุขอำเภอน้ำโสม; 2558.
12. สรญา แก้วพิทูลย์. ภาวะโภชนาการผู้สูงอายุในจังหวัดสุรินทร์. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี; 2555. SUT6-609-54-12-03.
13. กิตติกร นิลมานัต, ขนิษฐา นาคะ, วิภาวี คงอินทร์, เอมอร แซ่จิว, พัชรียา ไชยลังกา, ปิยะภรณ์ บุญพัฒน์. งานวิจัยภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารสภาการพยาบาล 2556;28(1):75-84.
14. Dylan Harris, Nadim Haboubi. Malnutrition screening in the elderly population. J R Soc Med 2005;98(9):411-4.
15. Kaiser MJ, Bauer JM, Ramsch C, Uter W, Guigoz Y, Cederholm T, Thomas DR, et al. Validation of the Mini Nutritional Assessment short-form (MNA-SF): a practical tool for identification of nutritional status. J Nutr Health Aging 2009;13(9):782-8.
16. Vellas B, Guigoz Y, Garry PJ, Nourhashemi F, Bennahum D, Lauque S, Albarede JL. The Mini Nutritional Assessment (MNA) and its use in grading the nutritional state of
elderly patients. Nutrition 1999;15(2):116-22.
17. Tanvir Ahmed, Nadim Haboubi. A ssessment and management of nutrition in older people and its importance to health. Clin Interv Aging 2010;5:207-216.
18. Damian Flanagan, Therese Fisher, Michael Murray, Renuka Visvanathan, Karen Charlton, Cathy Thesing, Gerald Quigley, et al. Managing undernutrition in the elderly: Prevention is better than cure. RACGP HOME (Serial online) 2012;Sep 41:9:695-699. (cited 2015 Jul 7) Available from: URL: https://www.racgp.org.au/afp/2012/september/managingundernutrition-in-the-elderly/
19. Romagnoni F, Zuliani G, Bollini C, Leoci V, Soattin L, Dotto S, G Valerio, et al. Disability is associated with malnutrition in institutionalized elderly people. The I.R.A. Study. Istituto di Riposo per Anziani 1999 Jun; 11(3):194-9.
20. Eleni Amarantos, Andrea Martinez, Johanna Dwyer. Nutrition and Quality of Life in Older Adults. The Journal of Gerontology (Serial online) 2001; 56 (suppl 2): 54-64. (cited 2015 Aug 1) Available from: URL: https://biomedgerontology.oxfordjournals.org/content/56/suppl_2/54.full
21. N Mokhber., MR Majdi., M Ali-Abadi., MT Shakeri., M Kimiagar., R Salek., P Ahmadi Moghaddam., A Sakhdari., et al. Association between Malnutrition and Depression in Elderly People in RazaviKhorasan: A Population Based-Study in Iran. Iranian Journal of Public Health (Serial online) 2011 Jun 30 (cited 2015 Aug 1);40(2): 67-74. Available from: URL: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3481766/
22. Babiarczyk B., Turbiarz A. Body Mass Index in elderly people-do the reference ranges matter?. Faculty of Health Sciences, Poland: University of Bielsko-Biala; 2012.
23. Rashmi Agarwalla., Anku Moni Saikia., Rupali Baruah. Assessment of the nutritional status of the elderly and its correlates (original article). Journal of Family and Community Medicine 2015;22:39-43.
24. Krejcie, Robert V.; Morgan, Daryle W. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement 1970;30:607-10.
25. กระทรวงสาธารณสุข, กรมการแพทย์, สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ. คู่มือมาตรฐานและการดำเนินงานคลินิกผู้สูงอายุคุณภาพ. (วันที่ค้นข้อมูล 2 สิงหาคม 2558). แหล่งข้อมูล: https://www.msd.bangkok.go.th/manual%20clinic%20older%20people.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
