การจัดบริการสาธารณสุขระดับอำเภอ: กรณีศึกษาพื้นที่กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ ประธานคณะกรรมการการสาธารณสุข, สภากรุงเทพมหานคร
  • สุรชัย โชคครรชิตไชย โรงพยาบาลอุทัยธานี, จังหวัดอุทัยธานี

บทคัดย่อ

          การศึกษาการจัดบริการสาธารณสุขระดับอำเภอ : กรณีศึกษาพื้นที่กรุงเทพมหานคร ใช้เวลาในการศึกษา 180 วัน การศึกษาใช้การวิเคราะห์เอกสารการจัดตั้งคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิต  ระดับอำเภอ และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับพื้นที่ พ.ศ. 2561 และเชิญผู้เชี่ยวชาญ ผู้ทรงคุณวุฒิ หน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องกับระบบสุขภาพ มาให้ข้อมูลและแสดงความคิดเห็นในประเด็นต่างๆ ผลการศึกษาพบว่า ด้านการพัฒนาระบบและกลไกการทำงาน จะต้องอำนวยการให้ ส่วนราชการต่างๆ ในภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องมาร่วมกันทำงานแบบบูรณาการในระดับอำเภอ และจังหวัด โดยต้องร่วมกันจัดทำ ยุทธศาสตร์สุขภาพ ในระดับอำเภอ นอกจากนี้จะต้องให้มีการพัฒนา ระบบข้อมูลสารด้านสุขภาพ ที่มีปัญหาในการจัดการข้อมูลที่กระจัดกระจาย ให้มีความเชื่อมโยง ทั้งด้านข้อมูล และกระบวนการ ในด้าน การประสานงานในพื้นที่ ควรจัดให้มีโครงสร้างหน่วยงานเพื่อรองรับภารกิจและทำหน้าที่เป็นสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาชีวิตระดับเขต หรือกลุ่มเขต และต้องมีการแต่งตั้ง อนุกรรมการติดตามและประเมินผลการดำเนินงานของคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับเขต (พชข.) ในด้านการพัฒนาศักยภาพบุคลากร จะต้องเพิ่มสมรรถนะบุคลากรให้เกิดทักษะในการบูรณาการร่วมกัน ในพื้นที่ โดยการจัดอบรม พัฒนาบุคลากรด้วยหลักสูตรหรือวิธีการใหม่ๆ ด้านการเงินการคลัง จะต้องมีการบูรณาการงบประมาณจากทุกแหล่ง ในพื้นที่ระดับเขต และจะต้องเน้นการดำเนินงานเยี่ยมเสริมพลัง เพื่อสร้างแรงจูงใจด้านบวก ให้เกิดการบูรณาการระหว่างหน่วยงาน การพัฒนาระบบบริการสาธารณสุขระดับอำเภอ จะต้องดำเนินการร่วมกันหลายส่วนราชการ ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และกระทรวงศึกษาธิการ และหน่วยงานต่างๆ รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำชุมชน ผู้นำศาสนา
โดยมีกระทรวงสาธารณสุข ทำหน้าที่เป็นคณะทำงานด้านเลขานุการ ที่คอยศึกษา ประเมินสภาวะสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ โดยมีเป้าหมายเพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตและลดความเหลื่อมล้ำ โดยการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เน้นการดูแลประชาชนให้ครบทุกกลุ่มวัย ตั้งแต่วัยทารก วัยเรียน วัยรุ่น วัยทำงาน หญิง ตั้งครรภ์ และเน้นหนักในผู้สูงอายุและผู้พิการ โดยจะต้องมีคณะกรรมการประสานงานระดับอำเภอ ซึ่งประกอบด้วยส่วนราชการที่เกี่ยวข้องและองค์กรส่วนท้องถิ่น ตลอดจนผู้นำชุมชน ผู้นำศาสนา โดยใช้พื้นที่
เป็นฐาน ประชาชนเป็นศูนย์กลาง ตามแนวทางประชารัฐ รวมทั้งการบูรณาการงบประมาณในการแก้ปัญหาพร้อมทั้งปรับแก้กฎระเบียบที่เกี่ยวข้องให้สามารถบูรณาการการบริหารจัดการ ในพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้สามารถนำทรัพยากรในภาคเอกชน ประชาชน มาบูรณาการกับภาครัฐ ส่งเสริมให้เกิดกลไกประชารัฐ ในการขับเคลื่อนให้ครอบคุลมทุกพื้นที่ต่อไป

เอกสารอ้างอิง

1. ชดาภร ศิริคุณ, วุธิพงศ์ ภักดีกุล. การประเมินความคิดเห็นต่อการพัฒนาเครือข่าย บริการสุขภาพระดับ อำเภอ(District Health: DHS) ในพื้นที่จังหวัดสกลนคร. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2557;2(1):1-12.
2. วัฒนา นันทะเสน. การประเมินผลการพัฒนางานระบบสุขภาพอำำเภอ (District Health System: DHS) ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2558; 7(3):105-113.
3. สุพล พรหมมาพันธุ์. การใช้เทคโนโลยีเพื่อเป็นกลยุทธ์ความได้เปรียบของมหาวิทยาลัยเอกชน. Royal Thai Air Force Medical Gazette. 2556;59(2), 46-52. ใน สมเกียรติยศ วรเดชและคณะ. การใช้ข้อมูลสารสนเทศในการจัดการแผนยุทธศาสตร์ฯ. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ. 2558;18(2):28-36.
4. สุริยะ วงศ์คงคาเทพ, ภูษิต ประคองสาย, สุณี วงศ์คงคงเทพ และ อังคณา จรรยากุลวงศ์. โครงการประเมินผลเพื่อพัฒนาศักยภาพและประสิทธิภาพกองทุนสุขภาพระดับตำบลในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าภายใต้แนวคิดการบริหารจัดการที่ดี. (ม.ป.ท.), 2553.
5. วินัย ลีสมิทธิ์ และสมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์. บทบาทที่เหมาะสมของกระทรวงสาธารณสุขภายใต้การกระจายอำนาจด้านสาธารณสุข (The Appropriate Roles of the Ministry of Public Health with in Health Care Decentralization). (ม.ป.ท.), 2553.
6. เกษร วงศ์มณี และณรงค์ศักดิ์ หนูสอน. รูปแบบระบบสุขภาพระดับอำเภอเพื่อมุ่งสู่อำเภอสร้างเสริมสุขภาพด้านสุขภาพจิต อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 2560;35(2):232-241
7. เนาวรัตน์ เจียรวิวัฒนวงศ์, ดาราวรรณ รองเมือง, นัสรียา สือมะ, แววตา ขอจ่วนเตี๋ย, โกมาซุม ภูผา, นิศารัตน์ สวนสัน, และคณะ. การเรียนรู้เชิงบูรณาการระบบสุขภาพระดับอำเภอและทีม. หมอครอบครัวในการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพด้วยกิจกรรมการเยี่ยมบ้านคุณภาพ: สุขสำราญ ห่วงใยกัน ด้วยทีมหมอครอบครัว. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2559;3(2):1-16.
8. สุวภัทร นักรู้กำพลพัฒน์, นิชนันท์ สุวรรณกูฏ, ยมนา ชนะนิล, ภูษณิศา มีนาเขตร. การประเมินผลการดำเนินการของเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอ กรณีอำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 2559;7(2):105-130.
9. สุรเกียรติ อาชานานุภาพ. แนวทางการพัฒนาเครือข่ายสุขภาพอำเภอเพื่อพัฒนาระบบสุขภาพชุมชนที่ยั่งยืน. วารสารคลินิก 2556;337(1).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2018-06-01

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ศิริวนารังสรรค์ พ, โชคครรชิตไชย ส. การจัดบริการสาธารณสุขระดับอำเภอ: กรณีศึกษาพื้นที่กรุงเทพมหานคร. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 1 มิถุนายน 2018 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];8(1):152-61. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/126704

ฉบับ

ประเภทบทความ

กรณีศึกษา