ประสิทธิผลการรักษาคนไข้โรคข้อเข่าเสื่อมโดยวิธีการให้สุขศึกษาเพื่อชะลอการดำเนินของโรคข้อเข่าเสื่อม ในโรงพยาบาลกำแพงแสน
คำสำคัญ:
การให้สุขศึกษา, คนไข้โรคข้อเข่าเสื่อม, การชะลอการดำเนินของโรคข้อเข่าเสื่อมบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลการรักษาคนไข้โรคข้อเข่าเสื่อมโดยวิธีการให้สุขศึกษาเพื่อชะลอการดำเนินของโรคข้อเข่าเสื่อม ในโรงพยาบาลกำแพงแสน วัสดุและวิธีการ: การศึกษาไปข้างหน้าแบบ prospective randomized controlled trial study โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่มทดลองคือ กลุ่มคนไข้ที่ได้รับการให้สุขศึกษาเดือนละ 1 ครั้ง และกลุ่มควบคุมคือ กลุ่มคนไข้ที่ได้รับสุขศึกษา 1 ครั้ง ใน 4 เดือน จำนวนกลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ วิธีการให้สุขศึกษาแบบเดือนละ 1 ครั้ง ประกอบด้วยเนื้อหาสาระ กระบวนการให้สุขศึกษา และแบบประเมินความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อม 3 รูปแบบ (Oxford Knee Score, WOMAC, IKDC) การเก็บรวบรวมข้อมูล จำนวน 4 ครั้ง คือ ก่อนการรักษา หลังการรักษา 4 เดือน 8 เดือน และ 12 เดือน การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติการทดสอบ t-testi ndependent และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ (One-Way Repeated Measure ANOVA) ผลการวิจัย: ผลการประเมินระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมด้วยแบบประเมินความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน พบว่า คะแนนเฉลี่ยระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมก่อนการรักษา และหลังการรักษา 4 เดือน มีคะแนนเฉลี่ยระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมไม่แตกต่างกัน ส่วนระยะเวลาหลังการรักษา 8 เดือน และหลังการรักษา 12 เดือนมีคะแนนเฉลี่ยระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และผลการประเมินระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมของกลุ่มทดลองด้วยแบบประเมินความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน พบว่า คะแนนเฉลี่ยระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมมีคะแนนเฉลี่ยระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยมีแนวโน้มว่าเมื่อผู้ป่วยได้รับการให้สุขศึกษามีความเจ็บปวดของโรคข้อเข่าเสื่อมลดลงหรือไม่เจ็บปวดเลย สรุป: การรักษาคนไข้โรคข้อเข่าเสื่อมโดยวิธีการให้สุขศึกษาทุก 1 เดือน เพื่อชะลอการดำเนินของโรคข้อเข่าเสื่อมมีผลทำให้ผู้เข้ารับรักษามีระดับความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมลดลง ส่งผลทำให้ร่างกายฟื้นฟูกลับมาได้อย่างรวดเร็วและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
เอกสารอ้างอิง
อณิษฐา หาญภักดีนิยม. นโยบายเกี่ยวกับผู้สูงอายุต่อการพัฒนาประเทศในอาเซียน. วารสารพุทธอาเซียนศึกษา 2563;5(1):55-70.
วิโรจน์ กวินวงศ์โกวิท. โรคข้อเข่าเสื่อม [อินเทอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 15 ม.ค. 2564]. เข้าถึงจาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/ortho/sites/default/files/public/file/pdf/knee_book_0.pdf
Health Data Center, Ministry of Public Health. Screening report for osteoarthritis in the Elderly 2021 [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 30]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th/
ปองจิตร ภัทรนาวิก. พฤติกรรมการป้องกันข้อเข่าเสื่อมของพยาบาล. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2549;24(2):71-81.
Barr VJ, Robinson S, Marin-Link B, Underhill L, Dotts A, Ravensdale D, et al. The expanded chronic care model: an integration of concepts and strategies from population health promotion and the chronic care model. Hosp Q 2003;7(1):73-82.
Huber DL. Leadership and nursing care management. 3rd ed. Philadelphia: Saunders; 2006.
ฐิติพร คัมภิรานนท์. ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม โรงพยาบาลชลประทาน [วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2549.
สุวิมลรัตน์ รอบรู้เจน. โปรแกรมการป้องกันโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุโดยชุมชนมีส่วนร่วม ตำบลคูเมือง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. 2563;3(1):25-36.
ชวิศ เมธาบุตร. การพัฒนารูปแบบการจัดการโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ อำเภอชุมพวง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 2565;16(3):969-85.
Cohen JA. Statistical power analysis [Internet]. 1992 [cited 2021 Oct 28]. Available from: https://doi.org/10.1111/1467-8721.ep10768783
Department of Health, Ministry of Public Health. Elderly health record. Bangkok: Suan Sunandha Rajabhat University; 2015.
Vilai Kuptniratsaikul, Manee Rattanachaiyanont. Validation of a modified Thai version of the Western Ontario and McMaster (WOMAC) osteoarthritis index for knee osteoarthritis. Journal of Inflammation 2007;6(10):1641-46.
Higgins LD, Taylo MK, Park D, Ghodadra N, Marchant M, Pietrobon R, et al. Reliability and validity of the international knee documentation committee (IKDC) subjective knee form. Joint Bone Spine 2007;74(6):594-99.
Cabin RJ, Mitchell RJ. To Bonferroni or not to Bonferroni: when and how are the questions [Internet]. 2000 [cited 2021 Oct 28]. Available from: https://www.researchgate.net/publication/235938841_To_Bonferroni_or_Not_to_Bonferroni_When_and_How_Are_the_Questions
สมพงษ์ หามวงศ์, พรรณี บัญชรหัตถกิจ. ผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยประยุกต์ทฤษฎีความสามารถ แห่งตนร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองกุงเผือก อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์. ศรีนครินทร์เวชสาร 2556;28(4):451-60.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
