ผลของโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์ และการตั้งครรภ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น

ผู้แต่ง

  • อ่อนนุช หมวดคูณ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอ่างทอง
  • วันเพ็ญ ช้างเชื้อ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอ่างทอง

คำสำคัญ:

การป้องกันการมีเพศสัมพันธ์, การป้องกันการตั้งครรภ์, นักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น

บทคัดย่อ

     การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นส่งผลกระทบทั้งต่อมารดาและทารก การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดก่อนและหลังทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลการเปลี่ยนแปลงของความรู้ เจตคติ การรับรู้ความสามารถของตนเอง และพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ระหว่างกลุ่มทดลอง (ได้ร่วมโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น) และกลุ่มเปรียบเทียบ (ไม่ได้ร่วมโปรแกรมฯ) ก่อนและหลังทดลอง ศึกษาในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จังหวัดอ่างทอง 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ของนักเรียนชั้นธยมศึกษาตอนต้นและแบบสอบถามเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้ เจตคติ การรับรู้ความสามารถของตนเอง และพฤติกรรมป้องการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ในวัยเรียน ศึกษาระหว่างวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2562 นำเสนอข้อมูลเป็นค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบความแตกต่างข้อมูลระหว่างกลุ่มด้วย Chi-square test และ Independent sample t-test เปรียบเทียบข้อมูลก่อนและหลังทดลองระหว่างกลุ่มและภายในกลุ่มด้วย Independent sample t-test และ Paired sample t-test กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 พบว่าหลังทดลองกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรู้ และเจตคติต่อการป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ในวัยเรียนสูงกว่าก่อนทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนการรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ในวัยเรียนระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบทั้งก่อนและหลังทดลองไม่แตกต่างกัน แสดงว่าการจัดกิจกรรมตามโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นส่งผลต่อความรู้และเจตคติ แต่ไม่ส่งผลต่อการรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ ดังนั้นควรเพิ่มระยะเวลาการจัดกิจกรรมและปรับรูปแบบกิจกรรมที่ก่อให้เกิดการรับรู้ความสามารถของตนเองเพื่อนำไปสู่พฤติกรรมที่เหมาะสม

เอกสารอ้างอิง

1. สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นระดับชาติ พ.ศ. 2560-2569 ตามพระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ.2559. นนทบุรี: สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2560.
2. สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์อนามัยการเจริญพันธุ ์ในวัยรุ่นและเยาวชน ปี 2560 [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 23 ธ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://rh.anamai.moph.go.th/ewt_dl_link.php?nid=86
3. กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพ. รายงานสถานการณ์อนามัยการเจริญพันธ์ในวัยรุ่นจังหวัดอ่างทองประจำปีงบประมาณ 2561. อ่างทอง: สำนักงานสาธารณสุขจังวัดอ่างทอง; 2561.
4. Fleiss JL. Statistical methods for rate and proportion. 2nd ed. New York: John Willey & Sons; 1981.
5. สมิทธิกร เย็นวัฒนา. โปรแกรมสุขศึกษาเพื่อเสริมสร้างเจตคติและความภูมิใจในตนเองต่อการป้องกันการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควรในนักเรียนหญิงระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารสุขศึกษา 2556; 36(123):9-21.
6. ชลดา กิ่งมาลา, ทัศนีย์ รวิวรกุล, อาภาพร เผ่าวัฒนา. ผลของโปรแกรมการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหญิง. วารสารพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ 2558;31:25-34.
7. เยาวลักษณ์ แสนทวีสุข. ผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองร่วมกับการสร้างแรงจูงใจเพื่อสร้างเสริมพฤติกรรมทางเพศที่พึงประสงค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนแห่งหนึ่ง จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัย มข. 2554;11:67-76.
8. การรับรู้ความสามารถของตนเอง [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 10 ธ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: https://romravin.wordpress.com
9. พอเพ็ญ ไกรนรา, เมธิณี เกตวาธิมาตร, มัณฑนา มณีโชติ. ผลของโปรแกรมป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมโดยแกนนำนักศึกษาพยาบาลต่อความรู้ ทัศนคติและความตั้งใจในการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พร้อมของวัยรุ่นตอนต้น. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา 2556;19:20-30.
10. Bandura A. Self-efficacy: The exercise of control. Washington, DC: W H Freeman; 1997.
11. จุติมาศ เม่งช่วย, กนกรัตณ์ ชลศิลป์, อรัญญา รักหาบ. ผลของโปรแกรมการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ และการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรโดยการประยุกต์ใช้ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จังหวัดกระบี่. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2561;6:73-92.
12. เอ็มวิกา แสงชาติ, รุจิรา ดวงสงค์. ผลของโปรแกรมสุขศึกษาร่วมกับการใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ (Facebook) ในการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นสำหรับนักเรียนหญิงระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น 2559;23:96-104.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-01-10

รูปแบบการอ้างอิง

1.
หมวดคูณ อ, ช้างเชื้อ ว. ผลของโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการมีเพศสัมพันธ์ และการตั้งครรภ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 10 มกราคม 2020 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];9(3):378-89. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/234826

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ