การศึกษาความชุกของภาวะการเจริญเติบโตล่าช้า ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปีที่มารับบริการ คลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล วัดพระญาติการาม

ผู้แต่ง

  • รสสุคนธ์ สันติภาษ กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
  • ภัควีร์ นาคะวิโร กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

คำสำคัญ:

ภาวะการเจริญเติบโตล่าช้า, เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี, ความชุก, คลินิกสุขภาพเด็กดี

บทคัดย่อ

     ภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าในเด็กเล็กส่งผลต่อปัญหาสุขภาพของเด็กหลายด้าน โดยเฉพาะด้านพัฒนาการและระบบภูมิคุ้มกันของเด็กในระยะยาว หน่วยบริการปฐมภูมิเป็นด่านหน้าสำคัญที่จะทำการคัดกรอง ให้การดูแลเบื้องต้น และส่งต่อไปยังผู้เชี่ยวชาญได้ แต่ยังไม่มีการศึกษาเกี่ยวกับภาวะนี้ในหน่วยบริการปฐมภูมิในประเทศไทยมากนัก การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี ที่มารับบริการคลินิกสุขภาพเด็กดีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดพระญาติการาม โดยทำการศึกษาแบบพรรณนา (Descriptive) ซึ่งจะเก็บข้อมูลการเจริญเติบโตและข้อมูลทั่วไปของเด็กในช่วงอายุต่ำกว่า 2 ปี จำนวน 151 คน ที่เคยมารับบริการคลินิกสุขภาพเด็กดีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดพระญาติการามในช่วงปี พ.ศ. 2559-2561 และเก็บข้อมูลจากการสอบถามผู้ปกครอง เด็กจะถูกวินิจฉัยภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าตามเกณฑ์การวินิจฉัย คือ 1) เด็กที่มีน้ำหนักตามเกณฑ์อายุ (W/A) หรือน้ำหนักตามเกณฑ์ส่วนสูง (W/H) ต่ำกว่าเปอร์เซ็นไทล์ที่ 3
หรือ 2) น้ำหนักตัวของเด็กที่เพิ่มขึ้นในเกณฑ์ต่ำกว่าค่าปกติ โดยทราบจาก W/A หรือ W/H อยู่ที่ตำแหน่งต่ำกว่าเส้นเปอร์เซ็นไทล์เดิมอย่างน้อย 2 เส้นหลักของกราฟการเจริญเติบโต และจากการศึกษานี้พบความชุกของภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าร้อยละ 17.9 และพบปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ การสูบบุหรี่ของผู้ปกครอง น้ำหนักแรกคลอดที่น้อย การคลอดก่อนกำหนดและการป่วยจนต้องนอนโรงพยาบาล (p=0.043, 0.019, <0.001, 0.033 ตามลำดับ) จะเห็นได้ว่าความชุกของภาวะการเจริญเติบโตล่าช้าในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปีที่มารับบริการคลินิกสุขภาพเด็กดีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลค่อนข้างสูง และปัจจัยที่อาจเกี่ยวข้องกับภาวะการเจริญเติบโตล่าช้า ได้แก่ การสูบบุหรี่ของผู้ปกครอง น้ำหนักแรกคลอดน้อย การคลอดก่อนกำหนดและการเจ็บป่วยจนต้องนอนโรงพยาบาล

เอกสารอ้างอิง

1. Motil JK, Duryea KT. Poor weight gain in children younger than two years: Etiology and evaluation-UpToDate [Internet]. [cited 2018 May 3]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/poor-weight-gain-in-children-younger-than-two-years-etiologyand-evaluation
2. กลุ่มควบคุมป้องกันด้านโภชนาการ สำนักโภชนาการ กรมอนามัย. การประเมินภาวะโภชนาการเด็ก [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 3 พฤษภาคม 2561]. เข้าถึงได้จาก: https://hpc4.anamai.moph.go.th/images/healthplaza/doc_kid/เอกสารหมายเลข%2022%20แนวทางการประเมินและรักษาภาวะโภชนาการเด็ก. pdf
3. Olsen EM, Petersen J, Skovgaard AM, Weile B, Jorgensen T, Wright CM. Failure to thrive: The prevalence and concurrence of anthropometric criteria in a general infant population. Arch Dis Child 2007;92:109-14.
4. Virginia K. Assessment of growth. In: Nelson Essentials of Pediatrics. 19th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; p.126-31.
5. Perrin E, Cole C, Frank D, Glicken S, Guerina N, Petit K, et al. Criteria for determining disability in infants and children: failure to thrive: summary. AHRQ [Internet] 2003.
[cited 2018 May 3]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11940/
6. Hegazi MA, Sehlo MG, Al-Jasir A, El-Deek BS. Development and cognitive functions in Saudi pre-school children with feeding problems without underlying medical disorders. J Paediatr Child Health 2015;51:906-12.
7. Kleinman RE, Greer FR. Failure to thrive. In: Pediatric nutrition.7th ed. American Academy of Pediatrics 2014; p.663-700.
8. Corbett SS, Drewett RF. To what extent is failure to thrive in infancy associated with poorer cognitive development? A review and meta-analysis. J Child Psychol Psychiatry 2004;45:641-54.
9. Homan GJ. Failure to thrive: A Practical guide. AFP 2016;94:295-9.
10. ณิชา ลิ้มตระกูล. Prevalence of failure to thrive in very low birth weight (VLBW) Infants at Chiang Mai University Hospital-ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. [งานวิจัยของแพทย์ประจำบ้าน]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2013.
11. สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2558-2559-ผลสำรวจที่สำคัญ [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 6 มิถุนายน 2561]. เข้าถึงได้จาก: https://www.unicef.org/thailand/th/reports/การสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2558-2559-ผลสำรวจที่สำคัญ
12. Habibzadeh H, Jafarizadeh H, Didarloo A. Determinants of failure to thrive (FTT) among infants aged 6-24 months: a case-control study. J Prev Med Hyg 2015;56:E180-6.
13. The National Guideline Alliance. Faltering growth after the early days of life. Faltering Growth-recognition and management: Full Guideline. NICE guideline 2017;75:41–130.
14. ชมรมโภชนาการเด็กแห่งประเทศไทย. Growth charts ใหม่สำหรับเด็กไทยอายุแรกเกิด-5 ปี ชมรมโภชนาการเด็กแห่งประเทศไทย. [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 3 พฤษภาคม 2561]. เข้าถึงได้จาก: https://www.pednutrition.org/article/growth-charts-ใหม่สำหรับเด็กไทยอายุแรกเกิด-5 ปี

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-05-24

รูปแบบการอ้างอิง

1.
สันติภาษ ร, นาคะวิโร ภ. การศึกษาความชุกของภาวะการเจริญเติบโตล่าช้า ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปีที่มารับบริการ คลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล วัดพระญาติการาม. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 24 พฤษภาคม 2019 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];9(1):73-86. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/190864

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ