การเสริมสร้างศักยภาพบิดามารดาในการเลี้ยงดูลูกเพื่อป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพในวัยรุ่น Strengthening Parenting Ability for Prevention Adolescent Health Risk Behaviors

Abstract

บทคัดย่อ

 การเลี้ยงดูบุตรที่มีประสิทธิภาพมีความสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพในวัยรุ่น ดังนั้นการศึกษานี้มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างความสามารถแก่บิดามารดาในการเลี้ยงดูบุตรเพื่อป้องกันวัยรุ่นให้ปลอดภัยจากพฤติกรรมเสี่ยง วิธีการศึกษาเป็นแบบกึ่งทดลอง ผู้เข้าร่วมการศึกษาเป็นบิดามารดาของวัยรุ่นชายและหญิงที่มีอายุระหว่าง12-15ปีจำนวน 55 คน โดยประยุกต์ใช้แนวคิดการเสริมสร้างความมั่นคงให้ลูกและแนวคิดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม เครื่องมือในการศึกษาได้แก่แบบสอบถามการปฏิบัติการเลี้ยงดูลูก แนวคำถามการสัมภาษณ์ และคู่มือแจกบิดามารดาเรื่อง”การปกป้องลูกให้พ้นภัย”  วิเคราะห์ข้อมูลโดย ข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงบรรยายและสถิติเชิงอ้างอิง ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่าบิดามารดามีความยุ่งยากในการเลี้ยงดูลูกระยะวัยรุ่นโดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านสัมพันธภาพ บิดามารดาเกือบทั้งหมดมีความห่วงใยลูกในเรื่องพฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพ โดยเฉพาะการติดยาเสพติด ปัญหาพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ ความรุนแรงและการติดเกม ภายหลังจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม 2 ครั้ง และแจกคู่มือแก่บิดามารดา พบว่าค่าคะแนนการปฏิบัติการเลี้ยงดูลูกของบิดามารดามีค่าเพิ่มขึ้นและแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) ผู้เข้าร่วมการศึกษามีความพึงพอใจในการเข้าร่วมโครงการวิจัยนี้และต้องการเวลาเพื่อขอคำปรึกษาปัญหาการเลี้ยงดูลูกเป็นรายบุคคล การศึกษาต่อไปควรมีการศึกษาระยะยาวเพื่อติดตามผลลัพธ์ที่เฉพาะเจาะจงในเรื่องพฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพของวัยรุ่น และควรจัดให้มีการช่วยเหลือสนับสนุนและให้คำปรึกษาแก่บิดามารดาซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบในการเลี้ยงดูลูกระยะวัยรุ่นต่อไป

คำสำคัญ  โปรแกรมการอบรมการเลี้ยงดูลูก การเลี้ยงดูเด็กวัยรุ่น พฤติกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพ  

      ABSTRACT

Effective parenting is crucial for preventing adolescent health risks behaviors. Therefore, this study aimed at increasing parental ability for prevention their adolescents from risks behaviors. Quasi-Experimental design was chosen. Participant consisted of 55 parents of teenage boys and girls aged 12-15 years. The Establishing child’s integrity model and participatory learning approach were applied. Parenting practice questionnaire and interview guideline were used for collecting data. Handbook title “Protecting child from harm” was provided to all parents. Quantitative data was analyzed by descriptive and inferential statistic. Qualitative data was analyzed by content analysis. The findings indicated that the parents troubled during adolescent period, especially, negative relationships with their children. Most of them concerned about health risk behaviors, especially, addiction, sexual risk problem, violence and game addiction. After two sessions of participatory learning and giving the handbook, the score of parenting practice was increased and significant different (p<.05). The participants had satisfaction with the project and needed more available time for individually consultation of parenting problems. For future research, longitudinal study is needed for follow up the specific outcome regarding to adolescent health risk behaviors. In addition, providing supports and counseling for parents who take responsibility of parenting their children during adolescence should be created.