ผลของโปรแกรมการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง กรณีศึกษา: ศูนย์สุขภาพชุมชนวัดแคนอกตำบลบางกระสอ อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี

Effects of Physical Activity Promotion Program in Elderly People with Hypertension: A Case Study of the KaeNok Temple Community Health Center, Bangasor Sub-district, Muang District, Nonthaburi Province

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการส่งเสริมกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถตนเองในการส่งเสริมกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงเป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-experimental Research) แบบ two group pre–post test กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มละ 30 คน คือกลุ่มทดลอง ได้แก่ ผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงศูนย์สุขภาพชุมชนวัดแคนอก ตำบลบางกระสอ อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี และกลุ่มเปรียบเทียบ ได้แก่ ผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางเขน อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรีโดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) รวมระยะเวลาในการทดลองทั้งสิ้น8 สัปดาห์ ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ และประเมินสุขภาพทั่วไปก่อนและหลังการทดลอง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวนร้อยละ ค่าเฉลี่ย และเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยสถิติ Paired Sample t-test และ Independent Sample t-test

ผลการวิจัย พบว่า ภายหลังการเข้าร่วมโปรแกรม กลุ่มทดลองมีความรู้เกี่ยวกับกิจกรรมทางกายการรับรู้ความสามารถตนเองของการมีกิจกรรมทางกายความคาดหวังในผลลัพธ์ของกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุ และระดับกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุดีขึ้นกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม พบว่า หลังการทดลองกลุ่มทดลองมีความรู้เกี่ยวกับกิจกรรมทางกาย การรับรู้ความสามารถตนเองของการมีกิจกรรมทางกายมากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01 และพบว่ากลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยความดันโลหิตตัวบนลดลงจาก 146.40 มิลลิเมตรปรอทเป็น 138.97 มิลลิเมตรปรอทและความดันโลหิตตัวล่างลดลงจาก 81.77 มิลลิเมตรปรอท เป็น 80.27 มิลลิเมตรปรอท แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมการพัฒนาการรับรู้ความสามารถตนเองในการส่งเสริมกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงร่วมกับการให้ความรู้  มีประสิทธิภาพในการลดระดับความดันโลหิตได้จึงควรส่งเสริมกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุให้มีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอและให้ความรู้อย่างเหมาะสม ดังนั้นสถานบริการสุขภาพสามารถนำโปรแกรมสุขศึกษานี้ ไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทได้ต่อไป