ปัจจัยทำนายความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่นของเด็กวัยเรียนโรคหืด ในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ

Main Article Content

สุดารัตน์ วันงามวิเศษ
อาภาวรรณ หนูคง
สุดาภรณ์ พยัฆคเรือง

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่นของเด็กวัยเรียนโรคหืด และปัจจัยทำนายความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่นของเด็กวัยเรียนโรคหืด ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับโรคหืดของผู้ดูแล การมีส่วนร่วมในการจัดการโรคหืดของผู้ดูแล ความรู้เกี่ยวกับโรคหืดของเด็ก และทัศนคติต่อการใช้ยาพ่นของเด็ก กลุ่มตัวอย่างคือ เด็กวัยเรียน อายุ 8-12 ปี และผู้ดูแล 120 คู่ จากคลินิกภูมิแพ้ โรงพยาบาลระดับตติยภูมิ 2 แห่ง เลือกกลุ่มตัวอย่างเป็นแบบสะดวก เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับโรคหืดของผู้ดูแล การมีส่วนร่วมในการจัดการโรคหืดของผู้ดูแล  ความรู้เกี่ยวกับโรคหืดของเด็ก ทัศนคติต่อการใช้ยาพ่นของเด็ก และความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่นของเด็ก มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ .71, .91, .70, .72 และ .73 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบพอยซ์ไบซีเรียล และสถิติถดถอยโลจิสติกเชิงทวิ


                ผลการวิจัยพบว่า เด็กวัยเรียนโรคหืดใช้ยาพ่นสม่ำเสมอร้อยละ 83.30 และปัจจัยที่สามารถทำนายความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่น คือ ทัศนคติต่อการใช้ยาพ่นของเด็ก (OR = 1.46, 95% CI: 1.18 – 1.79,           p < .001) ปัจจัยทั้งสี่ปัจจัยสามารถอธิบายการผันแปรของความสม่ำเสมอในการใช้ยาพ่นของเด็กวัยเรียน โรคหืดได้ร้อยละ 75.00 (Nagelkerke R2 = 0.75, p < .05)


ข้อเสนอแนะ บุคลากรทางสุขภาพ ควรส่งเสริมทัศนคติเชิงบวกต่อการใช้ยาพ่นแก่เด็กวัยเรียน  เพื่อสนับสนุนให้เด็กใช้ยาพ่นอย่างสม่ำเสมอ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

1. Chinratanapisit S, Suratannon N, Pacharn P, Sritipsukho P, Vichyanond, P. Prevalence and severity of asthma, rhinoconjuctivitis and eczema in children from the Bangkok area: The Global Asthma Network (GAN) Phase I. Asian Pac J Allergy Immunol. 2018; 36. doi. 10.12932/AP-120618-0336.

2. Reserves medical statistics unit, Medical record division, Faculty of Medicine Siriraj hospital. Statistics report 2016. Bangkok: Mahidol University; 2017. (in Thai).

3. Tangpathomwong C, Nookong A, Senasuttipan W. Children and caregiver factors predicting asthma control of school aged children. Journal of Nursing and Health Care. 2016;34(2):67-76. (in Thai).

4. Dean BB, Calimlim BC, Sacco P, Aguilar D, Maykut R, Tinkelman D. Uncontrolled asthma: Assessing quality of life and productivity of children and their caregivers using a cross-sectional Internet-based survey. Health and Qual Life Outcomes. 2010;8(1): 96.

5. Bellin MH, Osteen P, Kub J, Bollinger ME, Tsoukleris M, Chaikind L, et al. Stress and quality of life in urban caregivers of children with poorly controlled asthma: A longitudinal analysis. J Pediatr Health Care. 2015;29(6) :536-46.

6. Thai Asthma Council. Controversial issues in asthma 2016 [Internet]. 2016 [cited 2018 Mar 11]; Available from: https://www.slide share .net/ UtaiSukvi watsiri kul/controversial- in-asthma-20-22-mar-2016-final. (in Thai).

7. GINA guideline. Global strategy for asthma management and prevention. [Internet]. 2018 [cited 2019 Mar 11]; Available from: https://guidelines.gov/ content.aspx?id=37283.

8. Sonney J, Insel KC, Segrin C, Gerald LB, Ki Moore IM. Association of asthma illness representations and reported controller medication adherence among school-aged children and their parents. J Pediatr Health Care. 2017;31(6):703-12.
9. Klok T, Kaptein AA, Duiverman EJ, Brand PL.Long-term adherence to inhaled corticosteroids in children with asthma: Observational study. Respir Med. 2015;109(9) :1114-9.

10. Elkout H, Helms PJ, Simpson CR, McLay JS. Adequate levels of adherence with controller medication is associated with increased use of rescue medication in asthmatic children. PLOS ONE. 2012;7(6) :e39130.

11. Finkelstein JA, Lozano P, Farber HJ, Miroshnik I, Lieu TA. Underuse of controller medications among medicaid-insured children with asthma. Arch Pediatr Adolesc Med. 2009;156(6):562-7.

12. Wijga AH, Zuidgeest MGP, Kerkhof M, Koppelman GH, Smit HA, Jongste JC. Guideline-recommended use of asthma medication by children is associated with parental information and knowledge: the PIAMA birth cohort. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2014;23(4):406-10.

13. Wysocki T, Gavin L. Psychometric properties of a new measure of fathers' involvement in the management of pediatric chronic diseases. J Pediatric Psychol. 2004;29(3):231-40.

14. Koster ES, Philbert D, Winters NA, Bouvy ML. Adolescents’ inhaled corticosteroid adherence: the importance of treatment perceptions and medication knowledge. J Asthma Allergy. 2015;52(4):431-6.

15. Ceemaharsujakuen J. The relationships among asthma knowledge, beliefs about medication, asthma severity and medication adherence. [Thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2015. (in Thai).

16. Vanichbuncha K. Advanced statistical analysis with SPSS for windows 7thed. Bangkok: Thammasan; 2009. (in Thai).

17. Al-Motlaq M, Sellick K. Development and validation of an asthma knowledge test for children 8–10 years of age. Child Care Health Dev. 2011;37(1):123-8.

18. Friedman D, Masek B, Barreto E, Baer L, Lapey A, Budge E, et al. Fathers and Asthma Care: Paternal involvement, beliefs, and management skills. J pediatr psychol. 2015;40(8):768-80.

19. Cohen JL, Mann DM, Wisnivesky JP, Horne R, Leventhal H, Musumeci-Szabo TJ, et al. Assessing the validity of self-reported medication adherence among inner-city asthmatic adults: The medication adherence report scale for asthma. Ann Allergy Asthma Immunol. 2009;103(4):325-31.

20. Ajzen I. Attitude, personality, and behavior. Illinois: Dorsey; 1988.

21. Nitirungruang P, Ua-Kit N. Factors predicting allergic symptoms preventive behavior among school-age children. Journal of public health nursing. 2013;27(2):23-33. (in Thai)

22. Chuntika J, Pongsaranankul Y. Growth and child development. Musiksukont S, Tilokskulchai F, Lertwongpaopun W, Preungvate O, Sangperm P, Payakkaraung S. Pediatric Nursing. 4thed. Bangkok: Mahidol University; 2015. (in Thai).