ผลของโปรแกรมการดูแลทันตสุขภาพโดยใช้กิจกรรมเป็นฐานในอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลเกาะลันตาน้อย อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่

ผู้แต่ง

  • ภัทราภรณ์ เต็งโรจน์นภาพร วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร ตรัง
  • ลักขณา บ้านควน

คำสำคัญ:

การดูแลทันตสุขภาพ, กิจกรรมเป็นฐาน, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความรู้และผลการตรวจวัดคราบจุลินทรีย์ ระหว่างก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการดูแลทันตสุขภาพโดยใช้กิจกรรมเป็นฐาน ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในตำบลเกาะลันตาน้อย อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ ต่อการเข้าร่วมโปรแกรมการดูแลทันตสุขภาพโดยใช้กิจกรรมเป็นฐาน กลุ่มตัวอย่าง คือ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในตำบลเกาะลันตาน้อย อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ จำนวน 25 คน คำนวณกลุ่มตัวอย่างโดยใช้โปรแกรม G-power เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบทดสอบความรู้เกี่ยวกับการดูแลทันตสุขภาพ และแบบบันทึกข้อมูลทันตสุขภาพ การเปรียบเทียบความแตกต่างของคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปากระหว่างก่อนและหลังการเรียนรู้โดยใช้โปรแกรม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Wilcoxon signed rank test โดยการหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าต่ำสุด-สูงสุด

            ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับการดูแลทันตสุขภาพ ก่อนเข้าร่วมโปรแกรมและหลังการเข้าร่วมโปรแกรม (36.04 ± 4.69) และ (47.36 ± 1.60) ตามลำดับ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 (p-value < 0.001) โดยที่คะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับการดูแลทันตสุขภาพ หลังการเข้าร่วมโปรแกรมมีค่าเฉลี่ยสูงขึ้น ผลการตรวจวัดคราบจุลินทรีย์ พบว่า คะแนนเฉลี่ยปริมาณแผ่นคราบจุลินทรีย์ หลังเข้าร่วมโปรแกรม (5.40 ± 2.06) ต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม (14.88 ± 1.24) มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 (p-value < 0.001) ซึ่งมีความสอดคล้องกับคะแนนเฉลี่ยทักษะการแปรงฟัน หลังการเข้าร่วมโปรแกรมมีคะแนนเฉลี่ยที่สูงขึ้น

เอกสารอ้างอิง

โกษารักษ์, สมชาย, และ โสตะ, จิราภรณ์. (2560). ผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษาเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการ

ป้องกันโรคปริทันต์ของอาสาสมัครสาธารณสุขในอำเภอเอราวัณ จังหวัดเลย. วารสารทันตาภิบาล, 28(2), 1-12.

เครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภค. (2551). หน้าที่ความรับผิดชอบของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.). สืบค้นจาก

https://consumersouth.org/paper/7

นภาภรณ์ คำพลงาม. (2558). ผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยประยุกต์ทฤษฎีความสามารถตนเองร่วมกับแรง

สนับสนุนทางสังคมในการส่งเสริมพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุในนักเรียนประถมศึกษา. วารสารราชนครินทร์, 12(28), 179-185.

เพ็ญนภา ตลับกลาง. (2562). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์การเรียนรู้คำศัพท์ภาษาอังกฤษโดยใช้วิธีสอนกิจกรรมเป็น

ฐานสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนวัดเขียนเขต. สืบค้นจาก http://ithesisir.su.ac.th/dspace/bitstream/189/2420/1.pdf

ภูดิท เตชาติวัฒน์, และ นิทรา กิจธีระวุฒิวงษ์. (2556). การพัฒนาศักยภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขด้วย

วิธีการจัดการเรียนการสอนโดยใช้บริบทเป็นฐาน อาสาสมัครสาธารณสุข อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก. รายงานการวิจัย, 47-52.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3. (2558). แนวการจัดกิจกรรมลดเวลาเรียนเพิ่มเวลารู้.

สืบค้นจาก http://www.surin3.go.th

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกระบี่. (2562). ประชากรทั้งหมดเข้าถึงบริการทันตกรรมภาพรวมจังหวัดกระบี่.

สืบค้นจาก http://203.157.232.109/hdc_report/frontend/web/index.php?r=dent%

สำนักงานสนับสนุนบริการสุขภาพเขต 11 จังหวัดนครศรีธรรมราช, กระทรวงสาธารณสุข. (ม.ป.ป.). อาสาสมัคร

สาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.). สืบค้นจาก http://www.nakhonphc.go.th/history_asm.php

สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2562). คู่มือหลักสูตรการอบรมอาสาสมัครประจำ

หมู่บ้านเชี่ยวชาญด้านทันตสาธารณสุข.

วิภาพร สิทธิสาตร์, และ จันทร์จิรา อินจีน. (2560). พัฒนาสมรรถนะของอาสาสมัครสาธารณสุขในการควบคุม

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยใช้กระบวนการจัดการเรียนแบบบริบทเป็นฐาน. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 10(3), 427-435.

Bloom, B. S. (1986). Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational

Goals. New York: Longman.

Cohen, J. (1977). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (Revised Edition). New

York: Academic Press.

Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2nd Edition). Hillsdale,

NJ: Lawrence Erlbaum Associates.

Greene, J. C., & Vermillion, J. R. (1964). The simplified oral hygiene index. Journal of the American Dental Association, 68(1), 7–13.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-30