ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และความล่าช้าในการแสวงหาการรักษาของผู้ป่วยวัณโรคปอด จังหวัดนครราชสีมา
คำสำคัญ:
ความรู้, ความล่าช้า, วัณโรคปอดบทคัดย่อ
การวิจัยผสมผสานนี้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และความล่าช้าในการแสวงหาการรักษาของผู้ป่วยวัณโรคปอดที่เข้ารับการรักษา ณ โรงพยาบาล 9 แห่ง จังหวัดนครราชสีมา ระหว่างเดือนกรกฎาคม - ธันวาคม พ.ศ. 2561 ดำเนินการวิจัย 2 ขั้นตอน คือ 1) การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ในจังหวัดนครราชสีมาจำนวน 300 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ ค่ามัธยฐาน ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด สถิติ Chi-square และสถิติ Mann-Whitney U test 2) การวิจัยเชิงคุณภาพโดยทำการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างที่มีความล่าช้าในการแสวงหาการรักษาจำนวน 25 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลวิจัยพบว่า
ความล่าช้าในการแสวงหาการรักษาวัณโรคปอดมีความสัมพันธ์กับระดับการศึกษา การสงสัยว่าตนเองป่วย การเคยได้รับความรู้ และมีความแตกต่างของระดับคะแนนความรู้ในกลุ่มตัวอย่างที่มีล่าช้าและไม่ล่าช้าในการแสวงหาการรักษาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และผลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกพบว่า ผู้ที่มีความล่าช้าในการแสวงหาการรักษามีความรู้เกี่ยวกับวัณโรคที่ไม่เพียงพอหรือไม่ถูกต้อง ทำให้ผู้ป่วยเกิดความเข้าใจผิด ขาดความตระหนัก และขาดการเข้าถึงการรักษาที่เหมาะสม
ดังนั้น การพัฒนาโปรแกรมอบรมให้ความรู้เชิงรุกเกี่ยวกับวัณโรคที่ถูกต้องอย่างเพียงพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งความรู้เกี่ยวกับสาเหตุ อาการ และอาการแสดงของโรค ในกลุ่มเสี่ยงต่าง ๆ จะช่วยให้ประชาชนเกิดความตระหนักและแสวงหาการรักษาที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที ซึ่งจะช่วยลดความรุนแรงของโรค ลดอัตราตาย และลดอัตราการแพร่กระจายเชื้อในครอบครัว ชุมชน และสังคมได้เป็นอย่างดี
References
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักวัณโรค. (2560). แผนปฏิบัติการระดับชาติ ด้านการต่อต้านวัณโรค พ.ศ.2560-2564. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.
สำนักวัณโรค. (2561). แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทย พ.ศ.2561. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.
Agokey, F., Kudzawu, E., Dzodzomenyo, M., Ae-Ngibise, K. A., Owusu-Agyei, S., & Asante, K. P. (2019). Knowledge and Health Seeking Behaviour of Breast Cancer Patients in Ghana. Int J Breast Cancer, 2019, Article ID 5239840.
American Medical Association. (1999). Health Literacy: Report of the Council on Scientific Affairs, Ad Hoc Committee on Health Literacy for the Council on Scientific Affairs, American Medical Association. Jama, 281(6), 552-557.
Belay, M., Bjune, G., Ameni, G., & Abebe, F. (2012). Diagnostic and Treatment Delay among Tuberculosis Patients in Afar Region, Ethiopia: a Cross-Sectional Study. BMC Public Health, 12(1), 1-8.
Bureau of Tuberculosis. (2018). National Tuberculosis Control Programme Guideline, Thailand, 2018. Bangkok: Aksorn Graphic and Design.
Buregyeya, E., Criel, B., Nuwaha, F., & Colebunders, R. (2014). Delays in Diagnosis and Treatment of Pulmonary Tuberculosis in Wakiso and Mukono Districts, Uganda. BMC Public Health, 14(1), 1-10.
Chaychoowong, K. (2019). Life Experiences of Pulmonary Tuberculosis Patients Affected by Delays in Treatment, in Thailand. LIFE: Int J Health Life-Sci, 5(3), 63-77.
Chaychoowong, K., & Suggaravetsiri, P. (2009). Factors Associated with Patient’s Delay among Pulmonary Tuberculosis Patients at Tuberculosis Clinic of Prachuap Khiri Khan Hospital (in Thai). KKU J Public Health Res, 2(1), 58-67.
Daniel, W. W. (1999). Biostatistics: a Foundation for Analysis in the Health Sciences. (7th ed.). New York: John Wiley and Sons Inc.
Dworkin, S. (2012). Sample Size Policy for Qualitative Studies Using in-Depth Interviews. Arch Sex Behav, 41(6), 1319-1320.
Edward, J., Carreon, L. Y., Williams, M. V., Glassman, S., & Li, J. (2018). The Importance and Impact of Patients’ Health Literacy on Low Back Pain Management: a Systematic Review of Literature. Spine J, 18(2), 370-376.
Given, L. M. (2008). The SAGE Encyclopedia of Qualitative Research Methods [eBook]. Thousand Oaks: Sage Publications Inc.
Hart, A. (2001). Mann-whitney Test is Not Just a Test of Medians: Differences in Spread Can be Important. Br Med J, 323(7309), 391-393.
Jagadish, S., Saraswathi, S., & Divakar, S. V. (2012). A study of Impact of Determinants of Patients and Health System Delay on Tuberculosis Diagnosis and Treatment in Bangalore. Indian J Community Health, 24(4), 319-324.
Kim, Y. J., Oh, Y., Park, S., Cho, S., & Park, H. (2013). Stratified Sampling Design Based on Data Mining. Healthc Inform Res, 19(3), 186-195.
Konda, S. G., Melo, C. A., Giri, P. A., Behera, A. B. (2014). Determinants of Delays in Diagnosis and Treatment of Pulmonary Tuberculosis in a New Urban Township in India: a Cross-Sectional Study. Int J Med Sci Public Health, 3(2), 140-145.
Krishnan, L., Akande, T., Shankar, A. V., McIntire, K. N., Gounder, C. R., Gupta, A., et al. (2014) Gender-Related Barriers and Delays in Accessing Tuberculosis Diagnostic and Treatment Services: a Systematic Review of Qualitative Studies. Tuberc Res Treat, 2014, 1-14.
Leutscher, P., Madsen, G., Erlandsen, M., Veirum, J., Ladefoged, K., Thomsen, V., et al. (2012). Demographic and Clinical Characteristics in Relation to Patient and Health System Delays in a Tuberculosis Low-Incidence Country. Scand J Infect Dis, 44(1), 29-36.
Levy, H. & Janke, A. (2016). Health Literacy and Access to Care. J Health Common, 21(sup1), 43-50.
Li, Y., Ehiri, J., Tang, S., Li, D., Bian, Y., Lin, H., et al. (2013). Factors Associated with Patient, and Diagnostic Delays in Chinese TB Patients: a Systematic Review and Meta-Analysis. BMC Med, 11(7), 156-170.
Lisboa, M., Fronteira, I., Colove, E., Nhamonga, M., & Martins, M. R. O. (2019). Time Delay and Associated Mortality from Negative Smear to Positive Xpert MTB/RIF test among TB/HIV patients: a retrospective study. BMC Infect Dis, 19(18), 1-10.
Liu, Y. B., Liu, L., Li, Y. F., & Chen, Y. L. (2015). Relationships Between Health Literacy, Health-Related Behaviors and Health Status: a Survey of Elderly Chinese. Int J Eniviron Res Public Health, 12(8), 9714-9725.
Lohmann, E. M., Koster, B. F. P., le Cessie, S., Kamst-van Agtereld, M. P’, van Soolingen, D., & Arend, S. M. (2012). Grading of a Positive Sputum Smear and the Risk of Mycobacterium Tuberculosis Transmission. Int J Tuberc Lung Dis, 16(11), 1477-1484.
Lohr, S. (1999). Sampling: Design and Analysis. Pacific Grove CA: Duxbury Press.
Lusignani, L. S., Quaglio, G., Atzori, A., Nsuka, J., Grainger, R., Palma, M. D., et al. (2013). Factors Associated with Patient and Health Care System Delay in Diagnosis for Tuberculosis in the Province of Luanda, Angola. BMC Infect Dis, 13(4), 168-178.
Macfarlane, L., & Newell, J. N. (2012). A Qualitative Study Exploring Delayed Diagnosis and Stigmatisation of Tuberculosis Amongst Women in Uganda. Int Health, 4(2), 143-147.
Makwakwa, L., Sheu, M. L., Chiang, C. Y., Lin, S. L., & Chang, P. W. (2014). Patient and Health System Delays in the Diagnosis and Treatment of New and Retreatment Pulmonary Tuberculosis Cases in Malawi. BMC Infect Dis, 14(3), 132-140.
Malterud, K., Siersma, V. D., & Guassora, A. D. (2016). Sample Size in Qualitative Interview Studies: Guided by Information Power. Qual Health Res, 26(13), 1753-1760.
McHugh, M. L. (2013). The Chi-Square Test of Independence. Biochem Med, 23(2), 143-149.
Ministry of Education. (2008). Basic Education Core Curriculum B.E.2551 (A.D.2008). Bangkok: Ministry of Education.
Osei, E., Akweongo, P., & Binka, F. (2015). Factors Associated with Delay in Diagnosis among Tuberculosis Patients in Hohoe Municipality, Ghana. BMC Public Health, 15(7), 721-731.
Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. 2nd ed. Newbury Park, Calif: Sage.
Said, K., Hella, J., Mhalu, G., Chiryankubi, M., Masika, E., Maroa, T., et al. (2017). Diagnostic Delay and Associated Factors among Patients with Pulmonary Tuberculosis in Dar es Salaam, Tanzania. Infect Dis Poverty, 6(1), 64-73.
Saifodine, A., Gudo, P. S., Sidat, M., & Black, J. (2013). Patient and Health System Delay among Patients with Pulmonary Tuberculosis in Beira city, Mozambique. BMC Public Health, 13(6), 559-565.
Silva-Sobrinho, R. A., Andrade, R. L. P., Ponce, M. A. Z., Wysocki, A. D., Brunello, M. E., Scatena, L. M., et al. (2012). Delays in the Diagnosis of Tuberculosis in a Town at the Triple Border of Brazil, Paraguay, and Argentina. Rev Panam Salud Publica, 31(6), 461–468.
Sultan, H., Haroon, S., & Syed, N. (2012). Delay and Completion of Tuberculosis Treatment: a Cross-sectional Study in the West Midlands, UK. J Public health, 35(1), 12-20.
Wang, Q., Ma, A., Han, X., Zhao, S., Cai, J., Kok, F. J., et al., (2016). Hyperglycemia is Associated with Increased Risk of Patient Delay in Pulmonary Tuberculosis in Rural Areas. J Diabetes, 9(7), 648-655.
World Health Organization [WHO]. (2017). WHO STEPS Surveillance Manual: the WHO STEP Wise Approach to Chronic Disease Risk Factor Surveillance/Noncommunicable Diseases and Mental Health. Gevena: World Health Organization.
World Health Organization [WHO]. (2020). Global Tuberculosis Report 2020. Geneva: World Health Organization.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน
