ผลของรูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยประคับประคองระยะสุดท้าย แบบรายกรณี โรงพยาบาลชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี

ผู้แต่ง

  • เกษร ภูแฉล้ม งานการพยาบาลผู้ป่วยใน โรงพยาบาลชัยบาดาล
  • สุพัตรา อมรอมฤตกุล เวชศาสตร์ครอบครัว โรงพยาบาลพระพุทธบาท

คำสำคัญ:

การพยาบาลผู้ป่วยแบบรายกรณี, ผู้ป่วยประคับประคองระยะสุดท้าย, พยาบาลวิชาชีพ

บทคัดย่อ

ปัจจุบันจำนวนผู้ป่วยระยะสุดท้ายเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดความจำเป็นในการพัฒนารูปแบบการพยาบาลที่สามารถตอบสนองความต้องการเฉพาะรายได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดลองใช้และประเมินผลของรูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยประคับประคองระยะสุดท้ายแบบรายกรณี
ณ โรงพยาบาลชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยพยาบาลวิชาชีพ 30 คน และผู้ป่วยระยะสุดท้าย 60 ราย คัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยรูปแบบการพยาบาลฯ และเครื่องมือรวบรวมข้อมูล 6 ชุด ได้แก่
แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบบันทึกการปฏิบัติการพยาบาล แบบเก็บข้อมูลผลลัพธ์ด้านผู้ป่วย แบบประเมินความพึงพอใจของผู้ป่วยและญาติ แบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาล และแบบวัดความรู้ด้านการพยาบาลระยะท้าย เครื่องมือผ่านการตรวจสอบคุณภาพโดยมีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา (CVI) อยู่ระหว่าง 0.86–0.98 ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาร์คระหว่าง 0.83–0.94 และค่า KR-20 เท่ากับ 0.84 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบแบบกลุ่มเดียววัด ก่อน–หลัง

            ผลการวิจัย พบว่า หลังการใช้รูปแบบฯ พยาบาลมีความรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (M = 39.28 ± 2.35
vs. 26.14 ± 3.45), ผู้ป่วยได้รับการพยาบาลเพิ่มขึ้น (M = 5.36 ± 1.78 vs. 3.75 ± 2.90), ผลลัพธ์การดูแลดีขึ้น
(M = 3.74 ± 1.00 vs. 2.26 ± 1.99), ผู้ป่วยและญาติพึงพอใจในระดับมาก (M = 4.05 ± 0.60) เช่นเดียวกับพยาบาล
(M = 4.00 ± 0.64) สะท้อนว่ารูปแบบการพยาบาลฯ ที่พัฒนาขึ้นสามารถใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาการพยาบาลผู้ป่วยระยะท้ายในสถานพยาบาลอื่น ๆ เพื่อยกระดับคุณภาพการดูแลแบบองค์รวมและตอบสนองต่อความต้องการเฉพาะรายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เอกสารอ้างอิง

กรมการแพทย์. (2565). นโยบายและแผนปฏิบัติการการดูแลแบบประคับประคองระดับชาติ พ.ศ. 2565–2570. กระทรวงสาธารณสุข ประเทศไทย.

ขวัญฤดี โพธิ์ศรี และคณะ. (2565). ผลของโปรแกรมเสริมสร้างสมรรถนะพยาบาลวิชาชีพในการดูแลผู้ป่วยระยะท้าย. วารสารพยาบาลศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร, 14(2), 45–57.

จิราพร พงศ์สุวรรณ และคณะ. (2565). ผลของรูปแบบการให้คำปรึกษาแบบมีส่วนร่วมต่อความมั่นใจของญาติในการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่บ้าน. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 32(1), 21–32.

จุฬารัตน์ สุริยาทัย และคณะ. (2566). ผลของการพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองในเครือข่ายสุขภาพ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 32(3), 450–460.

ชุติมา ใจเพ็ชร์. (2564). ผลของระบบเยี่ยมบ้านต่อการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายในพื้นที่ชนบท. วารสารสาธารณสุขชุมชน, 18(4), 50–61.

ชุลีรัตน์ สาระรัตน์ และคณะ. (2563). การพัฒนารูปแบบการพยาบาลแบบประคับประคองในโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานี. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 30(1), 25–38.

นันทนา พฤกษชาติ และคณะ. (2564). ผลของการอบรมเชิงปฏิบัติการต่อความมั่นใจในการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองของพยาบาล. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 29(1), 67–78.

บงกช รัตน์ยานะรมย์. (2563ก). การพัฒนาระบบการดูแลแบบประคับประคองในโรงพยาบาลยโสธร. วารสารพยาบาลศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 38(1), 81–92.

บงกช รัตน์ยานะรมย์. (2563ข). การพัฒนาระบบการดูแลแบบประคับประคองระยะสุดท้ายโรงพยาบาลยโสธร. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา, 5(4), 195–200.

โรงพยาบาลชัยบาดาล. (2566). สถิติข้อมูลผู้ป่วยโรงพยาบาลชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี ปีพ.ศ. 2562-2566.

โรงพยาบาลสงฆ์. (2551). คู่มือการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองและผู้ป่วยระยะสุดท้าย. กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลสงฆ์.

วรัญญา จิตรบรรทัด และมิ่งขวัญ เกตุกำพล. (2565). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายในชุมชนโดยทีมสหวิชาชีพ. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 40(3), 79–90.

สุธาสินี ปวงฟู และธนุช พุทธาวรางค์. (2562). การพัฒนาสมรรถนะเฉพาะทางของพยาบาลวิชาชีพในการดูแลผู้ป่วยระยะวิกฤตหลังได้รับการผ่าตัดผ่านกล้องโรงพยาบาลราชวิถี. วารสารกรมการแพทย์, 43(3), 131–137.

อภิญญา ปัญญารัมย์ และคณะ. (2564). การพัฒนาแนวปฏิบัติทางคลินิกในการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายในโรงพยาบาลชุมชน. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 15(4), 512–524.

อัญชลี คำสุข และคณะ. (2566). แนวปฏิบัติการดูแลผู้ป่วยประคับประคองแบบมีส่วนร่วมกับครอบครัว: ผลต่อการลดอาการไม่พึงประสงค์. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 17(2), 105–116.

Becker, R. (2009). Fundamentals of palliative care for student nurses. SAGE Publications.Cochran, W. G. (1977). Sampling techniques (3rd ed.). John Wiley & Sons.

Ferrell, B. R. & Coyle, N. (2010). Oxford textbook of palliative nursing (3rd ed.). Oxford University Press.

Lynn, M. R. (1986). Determination and quantification of content validity. Nursing Research, 35(6), 382–385.

National Health Commission Office. (2019). Definition palliative care: Thai version [In Thai]. Retrieved October 23, 2020, from https://www.nationalhealth.or.th/node/2836

National Statistical Office. (2023). The report on the elderly in Thailand 2022. https://www.nso.go.th/sites/2022elderly

Starks, H., Vig, E. K. & Pearlman, R. A. (2011). Models of palliative care delivery in the home. Journal of Palliative Medicine, 14(2), 224–231.

World Health Organization. (2021). Integrating palliative care and symptom relief into primary health care: A WHO guide for planners, implementers and managers. https://www.who.int/publications/i/item/9789240030902

World Health Organization. (2020). Palliative care [Fact sheet]. Retrieved October 23, 2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/palliative-care

Zamanzadeh, V., Ghahramanian, A., Rassouli, M., Abbaszadeh, A., Alavi-Majd, H. & Nikanfar, A. (2015). Design and implementation content validity study: Development of an instrument for measuring patient-centered communication. Journal of Caring Sciences, 4(2), 165–178.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

31-08-2025

รูปแบบการอ้างอิง

ภูแฉล้ม เ., & อมรอมฤตกุล ส. . . (2025). ผลของรูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยประคับประคองระยะสุดท้าย แบบรายกรณี โรงพยาบาลชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี. วารสารศาสตร์สาธารณสุขและนวัตกรรม, 5(2), E 275360. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/J-PHIN/article/view/275360