ความสัมพันธ์ระหว่างการมีประวัติติดเชื้อโควิด-19 กับภาวะร่างกายไม่สมดุล ตามศาสตร์แพทย์แผนจีนในเกษตรกรอำเภอปง จังหวัดพะเยา

ปุณยภัสร์ ศิริธีราฐิติกุล; มนธิชา กัลยาลือ; ปุณญิสา ผุดผ่อง; น้ำเงิน จันทรมณี; ศศิวิมล บุตรสีเขียว; ทวีวรรณ ศรีสุขคำ

ผู้แต่ง

ปุณยภัสร์ ศิริธีราฐิติกุล คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
มนธิชา กัลยาลือ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
ปุณญิสา ผุดผ่อง คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
น้ำเงิน จันทรมณี คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
ศศิวิมล บุตรสีเขียว คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
ทวีวรรณ ศรีสุขคำ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา

คำสำคัญ:

โควิด ภาวะร่างกายไม่สมดุล, แพทย์แผนจีน, เกษตรกร

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบตัดขวาง (Cross-sectional study) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะร่างกายไม่สมดุลกับการมีประวัติติดเชื้อโควิด-19 ในกลุ่มเกษตรกรชุมชนพื้นที่สูง อำเภอปง จังหวัดพะเยา จำนวน 391 ราย โดยสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน (Stratified random sampling) และใช้การสัมภาษณ์ด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์แบบสองตัวแปร (Bivariate analysis) และวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกผลการวิจัย พบว่ากลุ่มตัวอย่าง 391 ราย เพศหญิง 53.00 % มีอายุ 45 ปีขึ้นไป 81.00% มีประวัติเคยติดเชื้อโควิด-19 จำนวน 125 รายคิดเป็น 33.00% เมื่อแบ่งภาวะร่างกายตามศาสตร์แพทย์แผนจีน มีภาวะร่างกายไม่สมดุล 47.00% แบ่งเป็นลมปราณติดขัด (13.00%) ลมปราณพร่อง (12.00%) เลือดติดขัด (8.00%), พิเศษ (7.00%) อินพร่อง (7.00%), เสมหะชื้น (6.00%) และร้อนชื้น (3.00%) การวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก พบว่า การมีประวัติติดเชื้อโควิด-19 มีความสัมพันธ์กับภาวะร่างกายไม่สมดุล (p=0.04, 95%CI= 1.012-2.557) หลังจากปรับปัจจัยที่มีผลอื่น ได้แก่ เพศหญิง การมีหนี้สิน การทำงานมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน การมีโรคอ้วน การปวดนิ้วมือ และการปวดสะโพก ผลการวิจัยสรุปได้ว่า การมีประวัติติดเชื้อโควิด-19 มีความสัมพันธ์กับภาวะร่างกายไม่สมดุลตามศาสตร์แพทย์แผนจีน พร้อมหาแนวทางในการดูแลสุขภาพตามกลุ่มอาการหลังเคยติดเชื้อโควิด-19 อีกทั้งยังเป็นแนวทางป้องกันและลดอัตราการเจ็บป่วย สามารถนำไปต่อยอดในการให้ความรู้ด้านสุขศึกษาเพื่อให้คนในชุมชน มีความรู้พื้นฐานในการดูแลสุขภาพร่างกายให้กลับสู่สมดุล ภายใต้สถานการณ์การระบาดโรคติดเชื้อโควิด-19

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Leso V, Fontana L, Iavicoli I. Susceptibility to Coronavirus (COVID-19) in occupational settings: the complex interplay between individual and workplace factors. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(3):1030. doi: 10.3390/ijerph18031030. PMID: 33503829; PMCID: PMC7908348.

Lyu M, Fan G, Xiao G, Wang T, Xu D, Gao J, et al. Traditional Chinese Medicine in COVID-19. Acta Pharm Sin B. 2021;11(11):3337–63. doi: 10.1016/j.apsb.2021.09.008.

Qi W. Classification and diagnosis basis of nine basic constitutions in Chinese medicine. J Beijing Univ Tradit Chin Med. 2005;28(4):1-8. doi: https://shorturl.asia/KgzXv.

Zhu Y, Shi H, Wang Q, Wang Y, Yu X, Di J, et al. Association between nine types of TCM constitution and five chronic diseases: a correspondence analysis based on a sample of 2,660 participants. Evid Based Complement Alternat Med. 2017;9439682. doi: 10.1155/2017/9439682.

Jiayao Y, Wen S, Jie Q, Rong C, Xin L, Li W. Analysis on Traditional Chinese Medicine syndromes and constitutions of 90 patients with common COVID-19. J Tradit Chin Med. 2020;61(8):645-9.

World Health Organization. Thailand: WHO coronavirus disease (COVID-19) dashboard with vaccination data [internet]. 2024 [cited 2023 May 30]. Available from: https://covid19.who.int

Xiao JJ, Duan JS, Xu X, Li SN, Wang F, Fang QK, et al. Behavior of pesticides and their metabolites in traditional Chinese medicine Paeoniae Radix Alba during processing and associated health risk. J Pharm Biomed. 2018;161:20–7. doi: 10.1016/j.jpba.2018.08.029

Daniel WW, Cross CL. Biostatistics: a foundation for analysis in health sciences. 10th ed. Hoboken: John Wiley & Sons; 2013.

Nippanon P, Sriruacha C, Tantriratna, Phajan T, Suwannaphant K, Laohasiriwong W. Chemical pesticide use and quality of life of rubber farmers in the Northeast of Thailand. Kathmandu Univ Med J. 2019;17(1):3-8. doi: https://kumj.com.np/issue/65/3-8.pdf.

Kirkpatrick LA. A simple guide to IBM SPSS statistics for versions 20.0 & 21.0 [internet]. 2013 [cited 2013 Jul 23]. Available from: https://search.library.wisc.edu/catalog/9910207028202121

Liang L, Shengzhi W, Tongxiang Y, Nini Q. A brief analysis on the pathogenesis outcome of novel coronavirus pneumonia according to tongue coating characteristics. J Liaoning Univ Tradit Chin Med. 2020;22(3):120-3. doi: https://shorturl.asia/cehnr.

Yang X, Fang Y, Chen H, Zhang T, Yin X, Man J, et al. Global, regional and national burden of anxiety disorders from 1990 to 2019: results from the Global Burden of Disease Study 2019. Epidemiol Psychiatr Sci. 2021;30:e36. doi: 10.1017/S2045796021000275.

Li W. Research on the physical characteristics of men and women and their similarities and differences. Chin J Basic Med Tradit Chin Med. 1998; 2:7. doi: https://shorturl.asia/kOHC5.