การพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารคลังเวชภัณฑ์ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารคลังเวชภัณฑ์ของโรงพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ แบบมีส่วนร่วม (participatory-action research) เป็นตัวขับเคลื่อนให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมในการ พัฒนา โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้รับผิดชอบงานบริหารเวชภัณฑ์ จากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำ ตำบล สาธารณสุขอำเภอ และจากโรงพยาบาล รวมทั้งสิ้นจำนวน 15 ราย ทำการเก็บข้อมูลสถานการณ์ การบริหารคลังเวชภัณฑ์โดยใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบประเมินประสิทธิภาพการบริหารคลังเวช ภัณฑ์ เพื่อนำมาวิเคราะห์ความเสี่ยงในกระบวนการ วางแผนพัฒนาระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์แล้วนำไป ปฏิบัติจริง จากนั้น สะท้อนผลการปฏิบัติการในแต่ละวงรอบ ให้ผู้ปฏิบัติงานได้นำไปหาแนวทางร่วมกันเพื่อ เป็นแนวทางในการพัฒนาระบบบริหารเวชภัณฑ์ในรอบถัดไป การวัดผลการวิจัย จะวัดตามตัวชี้วัด ประสิทธิภาพงานคลัง คือ อัตราสำรองคลัง รายการยาขาด มูลค่ายาหมดอายุ และความคลาดเคลื่อนของ จำนวนยาคงคลังที่ลดลง เปรียบเทียบก่อนและหลังพัฒนาระบบ

ผลการวิจัย พบว่า มีการพัฒนาระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์ผ่านการวิจัยเชิงปฏิบัติการ จำนวน 2 วงรอบ วงรอบที่ 1 เน้นการกำหนดแนวทางเพื่อควบคุมความเสี่ยงที่เกิดในกระบวนการบริหารคลังและ เวชภัณฑ์ ในวงรอบที่ 2 เป็นการพัฒนาในส่วนของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบลที่มีตัวชี้วัด ประสิทธิภาพไม่ผ่านเกณฑ์ จำนวน 3 แห่ง โดยทำวิเคราะห์ยาเป็นรายการ เพื่อกำหนดจำนวนสำรองและ จัดให้มีระบบการคืนยาแบบเติมเต็มตามจำนวนสำรองที่กำหนด หลังสิ้นสุดกระบวนการวิจัย พบว่า อัตราสำรองคลังเฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน คือ ไม่เกิน 3 เดือน ยาสิ้นอายุลดลง จำนวนยาขาดลดลง และ ความคลาดเคลื่อนของจำนวนยาคงคลังไม่เกินกำหนด