ศึกษาพฤติกรรมสุขภาพนิสิตมหาวิทยาลัยพะเยาตามหลักปากังเปี้ยนเจิ้ง (八纲辨证) ในศาสตร์การแพทย์แผนจีน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาพฤติกรรมสุขภาพนิสิตมหาวิทยาลัยพะเยา 2) เพื่อวิเคราะห์แยกกลุ่มอาการเบื้องต้นตามหลักปากังเปี้ยนเจิ้งในนิสิตมหาวิทยาลัยพะเยา และ 3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของพฤติกรรมกับกลุ่มอาการเบื้องต้นตามหลักปากังเปี้ยนเจิ้ง ของนิสิตมหาวิทยาลัยพะเยา ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างนิสิตมหาวิทยาลัยพะเยา จำนวน 392 คน จากการวิเคราะห์แยกกลุ่มอาการ พบว่า มีกลุ่มอาการส่วนนอก ร้อยละ 18.62 กลุ่มอาการเย็นพร่อง ร้อยละ 11.48 กลุ่มอาการเย็นแกร่ง ร้อยละ 10.20 จากการศึกษาพฤติกรรมส่วนบุคคลของนิสิต พบว่า มีพฤติกรรมในระดับมาก ได้แก่ นอนดึก หรือพักผ่อนน้อย และไม่ออกกำลังกาย (ค่าเฉลี่ย 2.85 และ 3.09 ตามลำดับ) มีพฤติกรรมในระดับปานกลาง ได้แก่ บริโภคอาหารหรือเครื่องดื่มฤทธิ์เย็น บริโภคอาหารหรือเครื่องดื่มฤทธิ์ร้อน บริโภคอาหารฟาสต์ฟู้ด (Fast food) อารมณ์ร้อนและฉุนเฉียวง่าย (ค่าเฉลี่ย 5.68, 8.58, 6.24 และ 5.41 ตามลำดับ) มีพฤติกรรมในระดับน้อย ได้แก่ ดื่มแอลกอฮอล์ และอารมณ์ซึมเศร้า (ค่าเฉลี่ย 2.00 และ 1.91 ตามลำดับ) จากการศึกษาความสัมพันธ์ของพฤติกรรมกับกลุ่มอาการ โดยใช้เพียร์สันไคสแควร์ (Pearson Chi-square) พบว่า พฤติกรรมการนอนดึก หรือพักผ่อนน้อยส่งผลกระทบต่อกลุ่มอาการทั้งหมดในหลักปากังเปี้ยนเจิ้ง (ส่วนนอก/ใน/เย็น (หยิน)/ร้อน (หยาง)/พร่อง/แกร่ง) พฤติกรรมด้านอารมณ์ และการไม่ออกกำลังกาย ส่งผลกระทบต่อกลุ่มอาการส่วนนอก/ส่วนใน/ร้อน (หยาง)/พร่อง/แกร่ง พฤติกรรมบริโภคอาหารหรือเครื่องดื่มฤทธิ์เย็น ส่งผลกระทบต่อกลุ่มอาการเย็น บริโภคอาหารหรือเครื่องดื่มฤทธิ์ร้อน ส่งผลกระทบต่อกลุ่มอาการร้อน บริโภคอาหารฟาสต์ฟู้ด (Fast food) และดื่มแอลกอฮอล์ ส่งผลต่อกลุ่มอาการส่วนใน/พร่อง/แกร่ง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p <.05 และ p <.01