ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนหลับในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง
คำสำคัญ:
คุณภาพการนอนหลับ, โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย, การล้างไตทางช่องท้องบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยบรรยายเชิงความสัมพันธ์ เพื่อศึกษาคุณภาพการนอนหลับ และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนหลับในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง ในกลุ่มตัวอย่างจำนวน 100 ราย โดยการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลทางคลินิก และแบบประเมินคุณภาพการนอนหลับของพิทท์เบอร์ก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติบรรยาย สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบพอยท์ไบซีเรียล
ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดมีคุณภาพการนอนหลับไม่ดี ร้อยละ 100 (x̄=14.51, S.D.=3.36) อาการคันมีความสัมพันธ์ทางบวกกับคุณภาพการนอนหลับ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.23, p<0.05) การศึกษาครั้งนี้ ไม่พบความสัมพันธ์ของอายุ เพศ อาการปวด และการงีบหลับตอนกลางวัน กับคุณภาพการนอนหลับ ดังนั้น พยาบาลและทีมสุขภาพควรมีการประเมินการนอนหลับ และอาการคันในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่อง นำไปสู่การวางแผนการพยาบาล เพื่อเพิ่มคุณภาพการนอนหลับให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องต่อไป
References
ชัชวาล วงค์สารี. (2559). การพยาบาลอายุรศาสตร์-ศัลยศาสตร์โรคไตและระบบทางเดินปัสสาวะ. กรุงเทพฯ: เอ็นพีเพรส.
ตะวันชัย จิรประมุข และวรัญ ตันชัยสวัสดิ์. (2540). ปัญหาคุณภาพการนอนหลับของพยาบาลประจำการ โรงพยาบาลสงขลานครินทร์. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 42(3), 123-132.
รภัสศา แพรภัทรประสิทธิ์, พรรณวดี พุธวัฒนะ และวรรณภา ประไพพานิช. (2556). การนอนหลับผิดปกติและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 20(2), 221-235.
ศิริณาชค์ ทองเทียม, อรวมน ศรียุกตศุทธ, จงจิต เสน่หา และอัษฏาศ์ ลีฬหวนิชกุล. (2559). อิทธิพลของคุณภาพการนอนหลับ ภาวะโภชนาการ และโรคร่วมต่อคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยโรคไต เรื้อรังก่อนการบำบัดทดแทนไต. วารสารพยาบาลศาสตร์, 34(1), 42-52.
Al-Jahdali, H. H., Khogeer, H. A., Al-Qadhi, W. A., Baharoon, S., Tamim, H., Al-Hejaili, F. F., Al-Ghamdi, S. M., & Al-Sayyari, A. A. (2010). Insomnia in chronic renal patients on dialysis in Saudi Arabia. Journal of Circadian Rhythms, 8(1), 1-7. doi:10.1186/1740-3391-8-7
Berger, T. G., & Steinhoff, M. (2011). Pruritus and renal failure. Seminars in cutaneous medicine and surgery, 30(2), 99–100. doi:org/10.1016/j.S.D.er.2011.04.005
Buysse, D. J., Reynolds Iii, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., & Kupfer, D. J. (1989). The Pittsburgh sleep quality index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research, 28(2), 193-213. doi:10.1016/0165-1781(89)90047-4
Chikotas, N., Gunderman, A., & Oman, T. (2006). Uremic syndrome and end-stage renal disease: Physical manifestations and beyond. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 18(5), 195-202. doi:10.1111/j.1745-7599.2006.00123.x
Ellam, T., & Wilkie, M. (2007). Peritoneal dialysis. Medicine, 35(8), 466-469 doi:10.1016/ j.mpmed.2007.05.011
Erdogan, A., Dervisoglu, E., & Kutlu, A. (2012). Sleep quality and its correlates in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis. Scandinavian Journal of Urology Nephrology, 46(6), 441-447. doi:10.3109/00365599.2012.693134.
Eryavuz, N., Yuksel, S., Acarturk, G., Uslan, I., Demir, S., Demir, M., & Sezer, M.T. (2008). Comparison of sleep quality between hemodialysis and peritoneal dialysis patients. International Urology Nephrology, 40(3), 785-791. doi:10.1007/s11255-008-9359-2
Figueiredo, A. E., Goodlad, C., Clemenger, M., Haddoub, S. S., McGrory, J., Pryde, K., Tonkins, E., Hisole, N., & Brown, E. A. (2012). Evaluation of physical symptoms in patients on peritoneal dialysis. International journal of nephrology, 2012(6), 1-4. doi:10.1155/2012/305424
Guney, I., Biyik, M., Yeksan, M., Biyik, Z., Atalay, H., Solak, Y., . . . Turk, S. (2008). Sleep Quality and Depression in Peritoneal Dialysis Patients. Renal Failure, 30(10), 1017-1022. doi:10.1080/08860220802406419
Guney, I., Solak, Y., Atalay, H., Yazici, R., Altintepe, L., Kara, F.,...Turk, S. (2010). Comparison of effects of automated peritoneal dialysis and continuous ambulatory peritoneal dialysis on health-related quality of life, sleep quality, and depression. Hemodialysis International, 14(4), 515-522. doi:10.1111/j.1542-4758.2010.00465.x
Judd, E., & Calhoun, D. A. (2015). Management of Hypertension in CKD: Beyond the Guidelines. Advance in Chronic Kidney Disease, 22(2), 116-122. doi:10.1053/j.ackd.2014.12.001
Kamel, N. S., & Gammack, J. K. (2006). Insomnia in the Elderly: Cause, Approach, and Treatment. The American Journal of Medicine, 119(6), 463-469. doi:10.1016/j.amjmed. 2005.10.051
Kumar, B. K., & Sagar, R. (2019). A study of sleep quality and its correlates in end-stage renal disease patients on hemodialysis. Open Journal of Psychiatry & Allied Sciences, 10(1), 9-14. doi:10.5958/2394-2061.2019.00003.X
Lai, X., Chen, W., Bian, X., Wang, T., Li, J., Wang, H., & Guo, Z. (2015). Predictors of poor sleep quality and excessive daytime sleepiness in peritoneal dialysis patients. Renal failure, 37(1), 61–65. doi:10.3109/0886022X.2014.959431
Li, J., Guo, Q., Ye, X., Lin J., Yi, C., Mao, H.,...Yu, X. (2012). Prevalence and risk factors of sleep disturbance in continuous ambulatory peritoneal dialysis patients in Guangzhou, southern China. International Urology Nephrolog, 44(3), 929-936. doi:10.1007/s11255-011-0060-5
Lindner, A. V., Novak, M., Bohra, M., & Mucsi, I. (2015). Insomnia in patients with chronic kidney disease. Seminars in Nephrology, 35(4), 359-372.
Losso, R. L. M., Minhoto, G. R., & Riella, M. C. (2015). Sleep disorders in patients with end- stage renal disease undergoing dialysis: comparison between hemodialysis, continuous ambulatory peritoneal dialysis and automated peritoneal dialysis. International Urology and Nephrology, 47(2), 369-375. doi:10.1007/s11255-014-0860-5
Lui, S. L., Ng, Flora., & Lo, W. K. (2002). Factors Associated with Sleep Disorders in Chinese Patients on Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis. Peritoneal Dialysis International, 22(6), 677-682.
Masoumi, M., Emami, A., Aghaghzvini, R., Amra, B., & Gholamrezaei, A. (2013). Sleep Quality in Patients on Maintenance Hemodialysis and Peritoneal Dialysis. International Journal of Preventive Medicine, 4(2), 165-172.
Merlino, G., Piani, A., Dolso, P., Adorati, M., Cancelli, I., Valente, M., & Gigli, G. L. (2006). Sleep disorders in patients with end-stage renal disease undergoing dialysis therapy. Nephrology Dialysis Transplantation, 21(1), 184-190. doi:10.1093/ndt/gfi144
Min, J.-W., Kim, S.-H., Kim, Y. O., Jin, D. C., Song, H. C., Choi, E. J., . . . Kim, Y. K. (2016). Comparison of uremic pruritus between patients undergoing hemodialysis and peritoneal dialysis. Kidney research and clinical practice, 35(2), 107-113. doi:10.1016/j.krcp.2016.02.002
National Kidney Foundation. (2020) Dialysis. Retrieved from https://www.kidney.org/atoz/content/peritoneal.
National Sleep Foundation. (2020). National sleep foundation recommends new sleep times. Retrieved from https://www.sleepfoundation.org/press-release/national-sleep-foundation-recommends-new-sleep-times.
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2008). Nursing research: Generating and Assessing Evidence for nursing practice. (8th ed.). Philadelphia: Wolters Klower/Lippincott Williams & Wilkins.
Rehman, I., & Khan, T. (2020). Effect of chronic kidney diseases-associated pruritus on patients’ sleep quality, well-being and its management. Progress In Microbes & Molecular Biology, 3(1), 1-6. doi: 10.36877/pmmb.a0000067
Snyder-Halpern, R., & Verran, J. A. (1987). Instrumentation to describe subjective sleep characteristics in healthy subjects. Research in Nursing & Health, 10(3), 155-163. doi:10.1002/nur.4770100307
Spielman, A. J. (1986). Assessment of insomnia. Clinical Psychology Review, 6(1), 11-25. doi:10.1016/0272-7358(86)90015-2
Sukul, N., Zhao, J., Fuller, D. S., Karaboyas, A., Bieber, B., Sloand, J. A., . . . on behalf of the clinical application of, P. D. t. w. g. (2019). Patient-reported advantages and disadvantages of peritoneal dialysis: results from the PDOPPS. BMC Nephrology, 20(1), 1-10. doi:10.1186/s12882-019-1304-3
Swarna, S. S., Aziz, K., Zubair, T., Qadir, N., & Khan, M. (2019). Pruritus Associated With Chronic Kidney Disease: A Comprehensive Literature Review. Cureus, 11(7), 1-7. doi:10.7759/cureus.5256
United States Renal Data System. (2019). Incident and Prevalent counts by quarter: Reported Medical Evidence Form data for the incident ESRD population 2019. Retrieve from https://www.usrds.org/2019/view/USRDS_2019_ES_final.pdf
Virga, G., Milia, V. L., Cancarini, G., & Sandrini, M. (2013). A comparison between continuous ambulatory and automated peritoneal dialysis. Journal of nephrology, 26(Suppl 21), S140-S158. doi:10.5301/JN.2013.11638
Yngman-Uhlin, P., & Edell-Gustafsson, U. (2006). Self-reported subjective sleep quality and fatigue in patients with peritoneal dialysis treatment at home. International Journal of Nursing Practice, 12(3), 143-152. doi:10.1111/j.1440-172X.2006.00566.x
