ค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่ายและการพยากรณ์โรคของผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงและอาการวิกฤตในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

บทคัดย่อ

บริบท ผู้ป่วยติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 หรือโควิด-19 มีรายงานพบค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่ายซึ่งจะทำให้อาการและอาการแสดงของโรคโควิด-19 มีความรุนแรงมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง และเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่ายและปัจจัยอื่น ๆ ต่อการเสียชีวิตภายใน 21 วัน การใช้เครื่องช่วยหายใจ และการเกิดภาวะอวัยวะภายในร่างกายล้มเหลวหลายระบบของผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงหรือมีอาการวิกฤติ

วิธีการศึกษา การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ภาคตัดขวางแบบย้อนหลังในผู้ป่วยโรคโควิด-19 อายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไปที่ได้รับการรักษาแบบผู้ป่วยใน โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพาระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2564 ถึง 31 ธันวาคม 2564 และมีอาการของโรคระดับรุนแรงหรือระดับอาการวิกฤติในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งขณะรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลจำนวน 55 ราย ผลลัพธ์หลัก คือ ความสัมพันธ์ของค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่ายในผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงหรืออาการวิกฤติ กับการเสียชีวิตภายใน 21 วัน การใช้เครื่องช่วยหายใจ และการเกิดภาวะอวัยวะภายในร่างกายล้มเหลวหลายระบบ ผลลัพธ์รอง คือ ปัจจัยอื่น ๆ ที่มีผลต่อการพยากรณ์โรคโควิด-19  วิเคราะห์หาปัจจัยที่มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต การใช้เครื่องช่วยหายใจ และการเกิดภาวะอวัยวะภายในร่างกายล้มเหลวหลายระบบของกลุ่มตัวอย่างด้วยสถิติ Simple logistic regression กำหนดนัยสำคัญทางสถิติเป็น p < 0.05

ผลการศึกษา ผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่อาการรุนแรงหรืออาการวิกฤติมีอายุเฉลี่ย 64.40 ปี ค่า D-dimer มีค่ามัธยฐาน คือ 319.56 ng/mL ค่า fibrinogen มีค่ามัธยฐานคือ 423 mg/dL พบว่าร้อยละ 72.77 ของผู้ป่วยมีค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่าย ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตสูงขึ้น 2.8 เท่า (p = 0.219) ความเสี่ยงต่อการใช้เครื่องช่วยหายใจสูงขึ้น 4.8 เท่า (p = 0.154) และความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะอวัยวะภายในร่างกายล้มเหลวหลายระบบสูงขึ้น 2.0 เท่า (p = 0.317) ผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของปอดจากภาพรังสีทรวงอกมากกว่าร้อยละ 50 มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตสูงขึ้น 10.5 เท่า (p = 0.001) ความเสี่ยงต่อการใช้เครื่องช่วยหายใจสูงขึ้น 12.3 เท่า (p = 0.001) และ ความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะอวัยวะภายในร่างกายล้มเหลวหลายระบบสูงขึ้น 6.0 เท่า (p = 0.009) ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีความเสี่ยงต่อการใช้เครื่องช่วยหายใจสูงขึ้น 6.7 เท่า (p = 0.027)

สรุป ผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงหรืออาการวิกฤติส่วนใหญ่จะมีค่าจากการประเมินภาวะการแข็งตัวของเลือดง่ายร่วมด้วย ซึ่งผู้ป่วยที่มีภาวะนี้มีแนวโน้มที่จะมีการพยากรณ์โรคที่เลวกว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้มีลักษณะดังกล่าว นอกจากนี้ปัจจัยที่มีผลชัดเจนที่สุดต่อการพยากรณ์โรคที่เลว คือ ความผิดปกติของปอดจากภาพรังสีทรวงอก