ภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นที่อยู่ในครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว

ผู้แต่ง

  • วรรณา วิเชียรสรรค์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • อาจินต์ สงทับ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

ภาวะซึมเศร้า, ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว, วัยรุ่น

บทคัดย่อ

ภาวะซึมเศร้าเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยและทั่วโลก เป็นภาวะที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนรวมทั้งวัยรุ่น ภาวะซึมเศร้ามักแสดงออกด้วยความผิดปกติด้านอารมณ์เป็นหลัก เช่น ความรู้สึกเศร้า หงุดหงิดง่าย สิ้นหวัง ความสนใจในสิ่งต่างๆ ลดลง ภาวะซึมเศร้ามีสาเหตุมาจากปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก โดยปัจจัยภายใน ได้แก่ ความไม่สมดุลของสารสื่อประสาทในสมอง พันธุกรรม และการมีความคิดทางลบ ส่วนปัจจัยภายนอก ได้แก่ สิ่งแวดล้อม สังคม และครอบครัว ซึ่งครอบครัวถือว่ามีอิทธิพลอย่างมากต่อการพัฒนาด้านจิตใจและอารมณ์ของวัยรุ่น การที่ครอบครัวในสังคมไทยในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวมากขึ้น ทำให้เกิดผลกระทบต่อวัยรุ่นหลายประการ โดยเฉพาะการเกิดภาวะซึมเศร้า ดังนั้น การทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นที่อยู่ในครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการวางแผนการดูแลและสนับสนุนช่วยเหลือวัยรุ่นที่เสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. (2565). อัตราการหย่าร้าง พ.ศ. 2525–2564. สืบค้นจาก http://service.nic.go.th/em-line.php?id=287

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2560). การปฐมพยาบาลทางใจ..ใช้ 3 ส. สืบค้นจาก https://www.moph.go.th/index.php/news/read/600

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2565). สภาวะอารมณ์ที่ไม่คงที่ในวัยรุ่น (ตอนที่ 1). สืบค้นจาก https://dmh.go.th/news/view.asp?id=2503

กลุ่มการพัฒนามาตรการกลไก กองส่งเสริมสถาบันครอบครัว. (2558). สรุปรายงานผลการจัดประชุมสมัชชาครอบครัวระดับชาติ ประจำปี 2558. สืบค้นจาก http://www.oic.go.th/FILEWEB/CABINFOCENTER5/DRAWER087/GENERAL/DATA0000/00000059.PDF

ขวัญเนตร สุขใจ. (2562). ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว: ความท้าทายที่ต้องก้าวผ่านให้ได้ในสังคมไทยปัจจุบัน. สืบค้นจาก https://tinyurl.com/mrxxrwum

ชนกพร ศรีประสาร, จินตนา วัชรสินธุ์, และภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์. (2561). การศึกษาความเป็นไปได้ของโปรแกรมเสริมสร้างความสุขและความเข้มแข็งทางใจโดยใช้ครอบครัวเป็นฐานต่ออาการซึมเศร้าในวัยรุ่น. วารสารพยาบาลทหารบก, 19(พิเศษ), 279–288.

ดวงใจ วัฒนสินธุ์. (2555). การทดสอบรูปแบบภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

นันทยา คงประพันธ์. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น กรณีศึกษา: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(11), 302–315.

โปรยทิพย์ สันตะพันธุ์, ศิริญพร บุสหงส์, และเชาวลิต ศรีเสริม. (2562). ภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น: บทบาทพยาบาล. วารสารเกื้อการุณย์, 26(1), 187–199.

พัชชา รวยจินดา, สุคนธา ศิริ, ดุสิต สุจิรารัตน์, และศุภชัย ปิติกุลตัง. (2561). ปัจจัยด้านครอบครัวที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้า ในนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. สืบค้นจาก file:///C:/Users/Admin/Downloads/1983-3961-1-SM.pdf

มนทชา ภิญโญชานนท์. (2561). สภาพการดำเนินชีวิตครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวและการสนับสนุนของเครือข่ายทางสังคม (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). สมุทรปราการ: มหาวิทยาหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.

มาโนช หล่อตระกูล, และปราโมทย์ สุคนิชย์. (บ.ก.). (2558). จิตเวชศาสตร์ รามาธิบดี (ฉบับเรียบเรียงครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล.

รวิพรรดิ พูลลาภ, และอาจินต์ สงทับ. (2563). บทบาทของเพื่อนในการช่วยเพื่อนวัยรุ่นที่มีภาวะซึมเศร้า. พุทธชินราชเวชสาร, 37(3), 368–377.

วินัย รอบคอบ, สมบัติ สกุลพรรณ์, และหรรษา เศรษฐบุปผา. (2561). ภาวะซึมเศร้า พฤติกรรมการดื่มสุรา และความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายของวัยรุ่น. พยาบาลสาร, 45(4), 144–158.

วิมลวรรณ ปัญญาว่อง, โชษิตา ภาวสุทธิไพศิฐ, และรัตนศักดิ์ สันติธาดากุล. (2565). คุณภาพของแบบประเมินภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น ฉบับภาษาไทย ในบริบทโรงเรียน. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 30(1), 38–48.

วิมลวรรณ ปัญญาว่อง, รัตนศักดิ์ สันติธาดากุล, และโชษิตา ภาวสุทธิไพศิฐ. (2563). ความชุกของภาวะซึมเศร้าและความเสี่ยงฆ่าตัวตายในวัยรุ่นไทย: การสำรวจโรงเรียนใน 13 เขตสุขภาพ. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 28(2), 136–149.

ศุทรา เอื้ออภิสิทธิ์วงศ์. (2563). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสัมพันธภาพในครอบครัว และภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 28(3), 231–239.

สุนันท์ เสียงเสนาะ. (2560). อิทธิพลของปัจจัยด้านสัมพันธภาพระหว่างบุคคลต่อภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นตอนปลาย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

สุวรรณา อรุณพงศ์ไพศาล. (2558). ระบาดวิทยาของโรคซึมเศร้า. ใน สุวรรณา อรุณพงศ์ไพศาล, และสรยุทธ วาสิกนานนท์ (บ.ก.), ตำราโรคซึมเศร้า (น. 29–47). ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

โสภิณ แสงอ่อน, พัชรินทร์ นินทจันทร์, และจุฑาทิพย์ กิ่งแก้ว. (2561). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นด้อยโอกาสไทยในจังหวัดหนึ่งในภาคกลาง. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 32(2), 13–38.

อัญมณี มณีนิล, ดวงใจ วัฒนสินธุ์, และภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์. (2565). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นตอนปลาย. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 38(1), 293–307.

Daryanani, I., Hamilton, J. L., McArthur, B. A., Steinberg, L., Abramson, L. Y., & Alloy, L. B. (2017). Cognitive vulnerabilities to depression for adolescents in single-mother and two-parent families. Journal of Youth and Adolescence, 46(1), 213–227. doi:10.1007/s10964-016-0607-y

Stuart, G. W. (2013). Principles and practice of psychiatric nursing (10th ed.). St. Louis: Elsevier.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-29

รูปแบบการอ้างอิง

วิเชียรสรรค์ ว., & สงทับ อ. (2022). ภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นที่อยู่ในครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 33(2), 274–281. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/pnc/article/view/245413

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ (Academic Article)