ประสิทธิผลโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มงวด ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลท่าแซะ

บทคัดย่อ

          การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มงวด การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด การลดยา และการหยุดยารักษาโรคเบาหวาน และเปรียบเทียบความพึงพอใจต่อโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มงวด กับการดูแลรักษาแบบปกติ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2  จำนวน 80 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 40 คน เครื่องมือที่ใช้คือ โปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มงวด และการดูแลแบบปกติ แบบบันทึกภาวะสุขภาพ แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองและความพึงพอใจต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การตรวจวัดและเจาะเลือดเพื่อประเมินผลลัพธ์ของสุขภาพ  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Chi-square test, Independent t-test และ Paired sample t-test

            ผลการศึกษาพบว่า ภายหลังสิ้นสุดโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างเข้มงวด กลุ่มทดลองมีพฤติกรรมการดูแลตนเองดีขึ้น ขณะที่ ดัชนีมวลกาย เส้นรอบเอว และระดับน้ำตาลสะสม (HbA1c) ลดลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05) และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม พบว่ากลุ่มทดลองมีผลลัพธ์ในทุกตัวแปรข้างต้นดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ กลุ่มทดลองมีประสิทธิภาพในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ร้อยละ 55.0 ลดและหยุดยารักษาโรคเบาหวาน ได้ร้อยละ 15.0 และ 10.0 ตามลำดับ ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างชัดเจน อีกทั้งมีความพึงพอใจต่อโปรแกรมสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลรักษาปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.021) ดังนั้นการนำโปรแกรมดังกล่าวไปกำหนดเป็นนโยบายมาตรฐานการปฏิบัติงาน จะช่วยยกระดับคุณภาพการดูแลผู้ป่วยเบาหวานได้อย่างมีประสิทธิภาพ