การศึกษาสถานการณ์ทางการตลาดผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดชนิดใหม่ ผลิตภัณฑ์กัญชาและผลิตภัณฑ์กระท่อมดัดแปลงในสื่อโซเชียลมีเดียแพลตฟอร์มในปี พ.ศ.2565 - 2566

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ทางการตลาดผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดชนิดใหม่ ผลิตภัณฑ์ที่ผสมกัญชาและกระท่อมดัดแปลงในสื่อโซเชียลมีเดีย 4 ประการย่อย หรือ 4 Ps ดังนี้ 1) P-Product/Price/Packaging situation ศึกษาสถานการณ์ด้านผลิตภัณฑ์ ราคา ด้านบรรจุภัณฑ์ 2) P-Place/Physical evidence/Process situation ศึกษาสถานการณ์ด้านช่องทางขาย ร้านค้าและกระบวนการจัดส่งสินค้า 3) P-Promotion situation ศึกษาการส่งเสริมการขาย 4) P-Public communication/People situation ศึกษาสถานการณ์ด้านสื่อสาร และการใช้บุคคลผู้มีอิทธิพลด้านการสื่อสาร ผลการศึกษาพบว่า ในด้านผลิตภัณฑ์ มีผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดสมัยใหม่ที่พบในท้องตลาดไทยในสื่อโซเชียลมีเดียจำนวน 20 ประเภท ผลิตภัณฑ์ที่พบจำหน่ายมากที่สุดและราคาถูกที่สุด คือกลุ่มผลิตภัณฑ์น้ำหวานทดแทนยาแก้ไอ ในด้านบรรจุภัณฑ์ พบว่าผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดสมัยใหม่มีการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่ใช้รูปการ์ตูน เพื่อโฆษณาชวนเชื่อและลดทอนความเป็นอันตรายลง ในด้านช่องทางขาย พบว่าทุกแพลตฟอร์มออนไลน์ที่มีในสังคมไทย กลายเป็นแหล่งค้าขายผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดชนิดใหม่โดยผู้ค้านิยมใช้ Facebook เป็นสื่อโฆษณาหลักมากที่สุด ในด้านสถานการณ์ร้านค้า พบว่า ผู้ค้าเปิดการขายสาธารณะ และแสดงสินค้าอย่างชัดเจนในทุกสื่อ ในด้านการจัดส่ง ผู้ค้าใช้การจัดส่งสินค้าด้วยระบบโลจิสติคส์สมัยใหม่ ในด้านการส่งเสริมการขาย พบว่า มีรูปแบบกลยุทธ์การส่งเสริมการขาย 9 วิธี วิธีที่พบมากที่สุด คือ การลดราคาและการบริการส่งฟรี ในด้านการสื่อสาร พบว่า ผู้ค้าใช้บุคคลประเภท นักรีวิว ช่วยสนับสนุนการขาย ผลการศึกษา สรุปว่าผลิตภัณฑ์ผสมสารเสพติดสมัยใหม่เป็นภัยคุกคามต่อสุขภาวะไทย เพราะมีจำหน่ายและเข้าถึงได้ในทุกแพลตฟอร์มออนไลน์อย่างง่ายดาย ราคาถูก มีการส่งเสริมการขายให้ข้อมูลที่เป็นเท็จ สร้างความเข้าใจผิดต่อการเสพติด และโฆษณาชวนเชื่อว่าปลอดภัย มีการศึกษาเพิ่มเติมอีกครั้งในปี 2566 ภายหลังการประกาศปลดล็อคกัญชา และพบว่ามีการขายผลิตภัณฑ์กัญชาและเห็ดเมาเพิ่มมากขึ้น ข้อสรุปนี้ควรเผยแพร่ไปยังหน่วยงานภาครัฐเพื่อแก้ไขปรับปรุงนโยบายกัญชาเพื่อสันทนาการ  ควบคุมการขายทางออนไลน์ และการป้องกันไม่ให้เยาวชนเข้าถึงผลิตภัณฑ์เหล่านี้