การพัฒนารูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ในบุคลากรโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี

บทคัดย่อ

ปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ เป็นปัญหาสุขภาพจากการทำงานที่พบมากที่สุดของบุคลากรในโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ในบุคลากรโรงพยาบาลและวัดผลลัพธ์ของรูปแบบที่พัฒนาขึ้น โดยดำเนินการวิจัยเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาสถานการณ์ ปัญหา และแนวทางการดูแลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ในบุคลากรโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ระยะที่ 3 การนำรูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ในบุคลากรโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรที่พัฒนาขึ้นไปใช้จริง และศึกษาผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ในด้านความรู้ด้านการยศาสตร์ พฤติกรรมการป้องกันอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูก สมรรถภาพทางกาย และปัญหาสุขภาพของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ และมีการประเมินรูปแบบในด้านความพึงพอใจต่อบริการพยาบาลฯ และประเมินความคิดเห็นต่อประสิทธิผลของรูปแบบบริการพยาบาลฯ

ผลการวิเคราะห์สถานการณ์ พบว่าปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ มีแนวโน้มสูงขึ้น และมีความแตกต่างกันตามแผนกงาน แต่ยังไม่มีรูปแบบการปฏิบัติเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ในบุคลากรโรงพยาบาลที่ชัดเจน ผู้วิจัยจึงได้พัฒนารูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ในบุคลากรโรงพยาบาลขึ้นโดยใช้แนวคิดด้านการยศาสตร์ และทฤษฎีการดูแลตนเองเป็นฐาน รูปแบบประกอบด้วยการประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ การพัฒนาระเบียบปฏิบัติ การพัฒนานวัตกรรมที่เกี่ยวข้องกับสื่อและช่องทางการให้ความรู้ด้านการยศาสตร์ และการนิเทศติดตามทางการพยาบาล ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการนำรูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ไปใช้กับบุคลากรโรงพยาบาลที่มีปัญหาสุขภาพของระบบกล้ามเนื้อและกระดูก จำนวน 106 คน พบว่า ค่าเฉลี่ยของคะแนนความรู้ด้านการยศาสตร์ และพฤติกรรมการป้องกันอาการผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ ผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย หลังการใช้รูปแบบบริการพยาบาลฯ สูงกว่า ก่อนการใช้รูปแบบบริการพยาบาลฯ และปัญหาสุขภาพของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกลดลงกว่า ก่อนการใช้รูปแบบบริการพยาบาลฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0. 001) ความพึงพอใจต่อบริการพยาบาลฯ และความคิดเห็นต่อประสิทธิผลของรูปแบบบริการพยาบาลเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดจากสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ อยู่ในระดับมากที่สุด ผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะให้นำรูปแบบที่พัฒนาขึ้นไปประยุกต์ใช้การแก้ไขปัญหาสุขภาพจากการทำงานด้านอื่น ๆ ต่อไป