การพัฒนาและประเมินผลสัมฤทธิ์ด้านทักษะปฏิบัติการพยาบาลรวบยอด โดยใช้ OSCE สำหรับนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม

บทคัดย่อ

                การประเมินทักษะทางคลินิก (Objective Structured Clinical Examination: OSCE) ช่วยในการพัฒนาทักษะทางคลินิกและช่วยเตรียมความพร้อมนักศึกษาสำหรับการเผชิญสถานการณ์จริงในแหล่งฝึกภาคปฏิบัติ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินผลสัมฤทธิ์ด้านทักษะปฏิบัติการพยาบาลรวบยอดโดยใช้ OSCE สำหรับนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กลุ่มตัวอย่างคือนักศึกษาพยาบาลศาสตรบัณฑิต ชั้นปีที่ 2-4 จำนวน 371 คน  อาจารย์พยาบาล จำนวน 50 คน การดําเนินการวิจัยแบ่งเป็น 4 ระยะ ได้แก่ 1) การวางแผน 2) การปฏิบัติ 3) การสังเกต และ 4) การสะท้อนและประเมินผลการปฏิบัติ เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย OSCE แบบประเมินความพึงพอใจ และแบบสะท้อนคิดผลการเรียนรู้ ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม 2560 ถึงกรกฎาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหา

            การพัฒนา OSCE เพื่อเป็นเครื่องมือวิจัยในขั้นตอนปฏิบัติการจำนวน 14 สถานี มาทดสอบกับนักศึกษาชั้นปีที่ 2-4 ด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ วางแผนการสร้างข้อสอบ การสอบ การสังเกต การสะท้อนและประเมินผลการปฏิบัติ ผลวิจัยพบว่า สามารถพัฒนานักศึกษาด้านทักษะปฏิบัติการพยาบาลรวบยอดสอบผ่านเกณฑ์ประเมินผล (มากกว่าร้อยละ 60) จำนวน 6 สถานี จากทั้งหมด 14 สถานีในรอบแรก และผ่านหมด 100% ในรอบต่อมา ได้แก่ สถานีการช่วยฟื้นคืนชีพ (100 %) การฉีดวัคซีน (92 %) การทำคลอดปกติ (94.89 %) การเจริญเติบโตและพัฒนาการเด็ก (88.83 %) การวัดสายตา (91.24 %) และการตรวจร่างกาย (62.69 %) นักศึกษามีความพึงพอใจต่อรูปแบบการสอบในระดับมาก (  =3.88, SD 0.47) เกิดความมั่นใจและคำนึงถึงความปลอดภัยของผู้รับบริการ ผู้คุมสอบมีความมั่นใจและมีข้อเสนอแนะว่า OSCE ที่พัฒนาขึ้นสามารถวัดทักษะทางคลินิกของนักศึกษาเป็นรายบุคคลได้ ข้อเสนอแนะวิทยาลัยควรกำหนดนโยบายและสนับสนุนกระบวนการพัฒนาการสอบให้ครอบคลุมทุกวิชา รวมทั้งภาคปฏิบัติในชุมชน