การพัฒนารูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังของผู้สูงอายุในชุมชนเขตชนบท

ผู้แต่ง

  • นงลักษณ์ บุญเยีย คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • นิทรา กิจธีระวุฒิวงษ์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

รูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลัง, สุขภาพ, การมีส่วนร่วม, ความมั่นคง, ผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

              การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศีกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการสูงวัยอย่างมีพลังของผู้สูงอายุในชุมชนเขตชนบท 2) พัฒนารูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังฯ และ 3) ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังฯ ขั้นตอนการวิจัย ประกอบด้วย 3 ระยะ ได้แก่ 1) การศึกษาสถานการณ์ 2) การคิด และ 3) การปฏิบัติ โดยระยะที่ 1 เก็บข้อมูลเชิงปริมาณในผู้สูงอายุจำนวน 200 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติการถดถอยเชิงพหุคูณแบบหลายขั้นตอน หลังจากนั้นนำข้อมูลระยะที่ 1 เข้าสู่การเก็บข้อมูลระยะที่ 2 ด้วยวิธีการนอมินอลกรุ๊ปเทคนิค ในกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 14 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การเรียงลำดับ ส่วนการเก็บข้อมูลระยะที่ 3 เก็บข้อมูลเชิงปริมาณ ในผู้สูงอายุ จำนวน 2 กลุ่ม กลุ่มละ 30 คน แบ่งเป็น กลุ่มที่ได้รับกิจกรรมตามรูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังและกลุ่มที่ได้รับการดำเนินการตามปกติ ใช้แบบสอบถามการสูงวัยอย่างมีพลัง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Independent  t-test, paired t-test

               ผลการศึกษาพบว่า ระดับการศึกษาสูงกว่ามัธยม การมีคนมาพบปะ การออกไปพบปะบุคคล และอายุ ทำนายการสูงวัยอย่างมีพลังของผู้สูงอายุได้ร้อยละ 13.40 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 พัฒนารูปแบบได้เป็นรูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังแบบรอบด้าน มีองค์ประกอบสอดคล้องกับองค์การอนามัยโลก ได้แก่ สุขภาพ การมีส่วนร่วม และความมั่นคง โดยในองค์ประกอบของความมั่นคง พบความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนที่เป็นมั่นคงทางจิตใจเพิ่มเติมขึ้น และการประเมินประสิทธิผลของรูปแบบพบว่า ผู้สูงอายุกลุ่มทดลองมีระดับการสูงวัยอย่างมีพลังโดยรวมสูงกว่า ผู้สูงอายุกลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แสดงให้เห็นว่ารูปแบบ สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง

เอกสารอ้างอิง

Department of Older Persons. Statistics of the elderly in Thailand [internet]. 2020 [cited 2021 March 12] Available from: http://www.dop.go.th/download/knowledge/th1580099938-275_1.pdf.

World Health Organization. Active ageing a policy framework [internet]. 2002 [cited 2016 Decemeber 10]. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/67215/1/WHO_NMH_NPH_02.8.pdf.

Kespichayawattana J, Wiwatvanich S. Active ageing: A case study of elite Thai elderly. Bangkok: Thai Health Promotion Foundation; 2006.

Sajjasophon R. Educational concepts for developing active aging in the elderly. Kasetsart Journal of Social Sciences 2013; 34(3): 471-90. (in Thai)

Saengprachaksakula S. The Determinants of Thai Active Ageing Level . Songklanakarin journal of social sciences and humanities 2015; 21(1): 139-67. (in Thai)

Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute. Situation of The Thai elderly 2017. Bangkok: Duantula Printing; 2018.

Active Ageing Australia. Adelaide, Australia: Government of South Australia [internet]. 2014 [cited 2016 October 25]. Available from: http://www.activeageingaustralia.com.au.

Aruntippaitune S. Aged society: development of Thai national policy. In: Muangpaisan W, Editor. Challenges and Solutions for Healthy Aging. Nonthaburi: Praphim Company Limited; 2018. p.17-25.

Wong HCJ, Ng YF, Yuan XL. Integrated and seamless services for active ageing, a model for Zhuhi. Journal of Biosciences and Medicines 2014; 2(6): 41-6.

Sompoo T, Kheovichai K. Development Model of Enhancing Active Aging for Elder Club in Thailand. The Journal of Faculty of Applied Arts 2019; 12(1): 35-45. (in Thai)

Stringer ET. Action research (4th Ed.), Washington DC: SAGE; 2014.

Boonyia N, Kitreerawutiwong N. Factors Predicting Active Ageing among the Older Adults in Muang District, Chainat Province. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2020; 21(1): 224-34. (in Thai)

Phonthong U. Development of an active aging development program for the Royal Thai Armed Forces officers based on the concepts of educational gerontology and experiential learning. [Doctoral dissertation in Education]. Bangkok: Fuculty of Education, Chulalongkorn University; 2010.

Carmen Llorente-Barroso, Mónica Viñarás-Abad, María Sánchez-Valle. Internet and the Elderly: Enhancing Active Ageing. Media Education Research Journal 2015; 45(23): 29-36.

Phadungyam M, Duvall AC. Rehabilitation Strategies for Resilience Quotient in the Elderly. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2018; 19(1): 66-73. (in Thai).

Esther HK Yung, Conejos S, Edwin H W Chan. Social needs of the elderly and active aging in public open spaces in urban renewal. Cities 2016; 52: 114-22.

Huge J, Mukherjee N. The nominal group technique in ecology & conservation: Application and challenges. Methods in ecology and Evolution 2017; 9(1): 33-41.

Jakubec SL, Olfert M, Choi LLS, Dawe N, Sheehan D. Understanding Belonging and Community Connection for Seniors Living in the Suburbs. Urban Planning 2019; 4(2): 43-52.

Robrujen S. Development of the Elderly Care Model for Elderly Caregivers, Warinchamrab District, Ubon Ratchathani Province. Princess of Narathiwas University Journal 2017; 9(3): 57-69 (in Thai)

Thanakwang K, Rattanawitoon J. Effect of Rom Mi- Plong Mong Soeng Muang Nan on Physical Fitness and Health- Related Quality of life. Nursing Journal 2013; 40(2): 148-61. (in Thai)

Van Malderen L, Mets T, De Vriendt P, Gorus E. The Active Ageing-concept translated to the residential long-term care. Quality of Life Research 2013; 22(5): 929-37.

Kortawat U, Silapasuwan P, Sujirarut D, Nankongnab N. Perception of Older Adults about the Safety and Convenience of Living at Home. Journal of Public Health Nursing2019; 32(1): 77- 96. (in Thai)

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

บุญเยีย น. ., & กิจธีระวุฒิวงษ์ น. . (2021). การพัฒนารูปแบบการสูงวัยอย่างมีพลังของผู้สูงอายุในชุมชนเขตชนบท. วารสารพยาบาลสาธารณสุข, 35(1), 123–140. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/phn/article/view/248630

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย