การพัฒนาระบบส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร ผ่านกระบวนการเสริมสร้างความรอบรู้สุขภาพโดยชมรมผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

                ระบบส่งเสริมสุขภาพเป็นเครื่องมือที่แข็งแกร่งของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสำคัญในการยกระดับกระบวนการเสริมสร้างความรอบรู้ที่ทำให้ผู้สูงอายุมีความรอบรู้ เข้าถึง เข้าใจ ใช้ประโยชน์และบอกต่อในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของตนยังขาดข้อเท็จจริงเชิงประจักษ์ในพื้นที่ต่างๆ รองรับ การวิจัยแบบผสมผสานนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ และความรอบรู้สุขภาพรวมทั้งพัฒนาระบบการส่งเสริมสุขภาพโดยชมรมผู้สูงอายุในเขตเมือง กลุ่มตัวอย่างเป็นคณะกรรมการชมรมผู้สูงอายุ 18 ชมรมและผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกชมรม 634 คน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถาม 2 ชุดสำหรับคณะกรรมการชมรมและผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกชมรมและแบบสัมภาษณ์เชิงลึกสำหรับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เก็บรวบรวมข้อมูลที่ชมรมผู้สูงอายุ มกราคม 2561- พฤษภาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลปริมาณด้วยค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ข้อมูลคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและสังเคราะห์แบบจำลองจากข้อมูลปริมาณและคุณภาพบนฐานแนวคิด 4 Smart

                ผลการวิจัยพบว่ากิจกรรมส่งเสริมสุขภาพที่ชมรมผู้สูงอายุจัดให้สมาชิกเรียงจาก “ไม่ล้ม” “กินข้าวอร่อย” “ไม่ซึมเศร้า” และ “ไม่ลืม” พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพที่ผู้สูงอายุปฏิบัติจนบอกต่อได้มากที่สุดด้าน “ไม่ล้ม” คือ จัดบ้านให้เป็นระเบียบและดูแลพื้นไม่ให้ลื่น ด้าน “กินข้าวอร่อย” คือ กินไข่ ผักผลไม้ทุกวันเพื่อให้ได้สารอาหารจำเป็น ด้าน “ไม่ลืม” คือ วางของใช้ให้เป็นที่เพื่อให้จำได้และด้าน “ไม่ซึมเศร้า” คือ ทำกิจกรรมกับบุคคลอื่นเพื่อคงคุณค่า ประยุกต์จากแบบจำลองระบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ทำให้สมาชิก รู้จำ ลองฝึก ทำได้ต่อเนื่องจนดีต่อสุขภาพและบอกต่อสิ่งที่ทำได้ดี”   ผลการวิจัยได้สนับสนุน แนวคิดการพัฒนาระบบ สร้างเสริมสุขภาพ ผ่าน กระบวนการสร้างความรอบรู้ ในระดับบุคคล โดยใช้ รูปแบบของ Smart