ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะความดันโลหิตสูงในคนขับรถแท็กซี่ กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

โรคความดันโลหิตสูง เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญส่งผลกระทบต่อสุขภาพและการดำรงชีวิตการวิจัยภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะความดันโลหิตสูงในคนขับรถแท็กซี่ กรุงเทพมหานคร เนื่องจากเป็นกลุ่มอาชีพที่มีชั่วโมงการทำงานที่ยาวนาน ภายใต้สถานการณ์ความเครียดซึ่งเป็นปัจจัยคุกคามที่เสี่ยงต่อการเกิดความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างเป็นคนขับรถแท็กซี่ จำนวน 390 คน ได้จากการสุ่มแบบมีระบบ รวบรวมข้อมูลโดยการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงและวัดความดันโลหิต และการสัมภาษณ์ตามแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ประมาณขนาดความสัมพันธ์ (Odds Ratio) และสถิติการวิเคราะห์ความถดถอยพหุโลจิสติค (Multiple Logistic Regression Analysis) ผลการศึกษาพบความชุกของภาวะความดันโลหิตสูงของคนขับรถแท็กซี่ร้อยละ 60.8เป็นผู้มีภาวะความดันโลหิตสูงรายใหม่ ร้อยละ 76.8 และรายเก่าร้อยละ 23.2พบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความดันโลหิตสูง ประกอบด้วยโรคประจำตัว ดัชนีมวลกาย และการทำงานเป็นกะอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์กับภาวะความดันโลหิตสูงพบว่าโรคประจำตัวที่เกี่ยวข้องกับการเกิดภาวะความดันโลหิตสูง (Adj OR=2.36, 95% CI: 1.07 - 5.22) ดัชนีมวลกาย ≥ 25.5 กก./เมตร2 (Adj OR=2.73, 95%CI: 1.57- 4.74) และขับรถกะกลางวัน (Adj OR=1.74, 95%CI:1.01- 3.03) สรุปผลการวิจัยได้ว่า โรคประจำตัว ดัชนีมวลกาย ปัจจัยสภาพการทำงานได้แก่ การทำงานเป็นกะ มีความสัมพันธ์กับภาวะความดันโลหิตสูงโดยมีผลทำให้ค่าความดันโลหิตสูงขึ้น ข้อเสนอแนะจากการวิจัยครั้งนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถใช้เป็นข้อมูลในการควบคุมและป้องกันภาวะความดันโลหิตสูงโดยกำหนดให้มีการตรวจสุขภาพแก่คนขับรถแท็กซี่ จัดโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพโดยเน้นการควบคุมดัชนีมวลกาย การสร้างความตระหนักถึงลักษณะการทำงานเป็นกะซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะความดันโลหิตสูงและพยาบาลอาชีวอนามัยควรมีการเฝ้าระวังภาวะความดันโลหิตสูงในกลุ่มเสี่ยงรวมถึงจัดบริการให้คำปรึกษา ดูแลและติดตามคนขับรถแท็กซี่ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง เพื่อป้องกันอันตรายจากภาวะแทรกซ้อน