ประสิทธิผลการสอนแบบกลุ่มของผู้ดูแลในการวางแผนจาหน่ายผู้ป่วยที่ให้อาหารทางสายยางที่ใส่ผ่านรูจมูกที่บ้าน

บทคัดย่อ

การวางแผนการดูแลผู้ป่วยที่ได้รับอาหารผ่านทางสายยางที่ใส่รูจมูกที่บ้านเป็นบทบาทที่สำคัญของพยาบาลในการให้ความรู้เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วย และสาเหตุอันไม่พึงประสงค์จากการดูแลที่ไม่ถูกต้องของผู้ดูแล การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลการสอนผู้ดูแลแบบกลุ่มอย่าง มีแบบแผนในการวางแผนจำหน่ายกลับบ้าน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยที่ให้อาหารทางสายยางที่ใส่ผ่านรูจมูกที่บ้าน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 30 คน กลุ่มควบคุม 30 คน กลุ่มควบคุมได้รับการสอนตามปกติจากพยาบาลประจำหน่วยบริการพยาบาลผู้ป่วยที่บ้าน ส่วนกลุ่มทดลองได้รับการสอนเป็นกลุ่มอย่างมีแบบแผน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองได้แก่ แผนการสอน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป และประเมินความรู้เกี่ยวกับการดูแลให้อาหารผู้ป่วยที่ให้อาหารทางสายยางที่ใส่ผ่านรูจมูกที่บ้าน ทั้งก่อนและหลังการทดลอง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi-square test, paired t-test และ independent t-test ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างทั้งสองกลุ่มมีลักษณะทั่วไปไม่แตกต่างกันทั้ง เพศ อายุ ผู้ดูแลหลัก การอยู่ อาศัย ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส และอาชีพ เมื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความรู้เรื่องการดูแลผู้ป่วยที่ให้อาหารทางสายยางที่ใส่ผ่านรูจมูกที่บ้านของกลุ่มทดลอง หลังการสอนพบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้มากกว่าก่อนการ ทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<.0001) ส่วนคะแนนเฉลี่ยหลังการสอนทั้งสองกลุ่ม พบว่า กลุ่มทดลองมีคะแนนผลต่างของค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ระหว่างหลังและก่อนสอนน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<.01) ผลการวิจัยครั้งนี้สรุปได้ว่า การสร้างรูปแบบการสอนอย่างมีแบบแผนในกลุ่มผู้ดูแลผู้ป่วยที่ให้อาหารทางสายยางที่ใส่ผ่านรูจมูกที่บ้านนั้น ช่วยให้ผู้ดูแลมีความรู้เพิ่มขึ้น จดจำข้อมูลได้เป็นขั้นเป็นตอน และสร้างความมั่นใจมากขึ้น ดังนั้นควรนาแผนการสอนมาใช้ในการปฏิบัติงานในการสอนกลุ่ม แต่พบปัญหาการนัดหมายมาไม่ตรงกันต้องมีการรอคอยและผู้ดูแลบางรายมีภาระหลายอย่างทำให้รู้สึกเบื่อหน่ายในการรอคอย ส่วนการสอนแบบรายบุคคลนั้น ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ดีกว่าแบบกลุ่มเป็นเพราะว่ามีความต่อเนื่องในการสอน และมีความเป็นกันเองกับผู้สอนทำให้กล้าซักถามปัญหาต่างๆ ดังนั้นพยาบาลที่ให้การสอนควรมีความชานาญเฉพาะทาง แต่อย่างไรก็ตามการสอนเป็นกลุ่มที่มีแบบแผน ส่งผลดีต่อผู้ดูแลคือ ได้รับข้อมูลครบถ้วน มีการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ สร้างแรงจูงใจให้ตนเอง และสามารถนาไปวางแผนการพัฒนารูปแบบการสอนที่เหมาะสมในหน่วยงานการให้บริการพยาบาลผู้ป่วยที่บ้านในระยะยาวต่อไป