การพัฒนาซอล์ฟสกิลของนักศึกษาพยาบาล: การเรียนรู้จากเครือข่ายความร่วมมือประกันคุณภาพการศึกษา

บทคัดย่อ

การพัฒนานักศึกษาด้าน Soft Skills เป็นเป้าหมายของแผนอุดมศึกษา ในช่วง พ.ศ 2560-2574 คำอธิบาย Soft Skills ส่วนใหญ่แสดงถึงคุณลักษณะด้านเก่งคน ซึ่งมีทักษะหลายมิติเชื่อมโยงกัน เช่น ทักษะด้านสังคมสื่อสาร การแก้ปัญหา รวมทั้งทัศนคติและลักษณะเฉพาะตัวของบุคคล สำหรับคุณลักษณะที่มีคุณค่าในวิชาชีพยาบาลที่เป็นผลจากการพัฒนา Soft Skills ซึ่งเป็นความฉลาดทางอารมณ์หรือความมีคุณธรรม เป็นนามธรรมที่ต้องอาศัยระยะเวลาในการบ่มเพาะ ไม่น้อยกว่าการเรียนรู้ทางวิชาการ นอกจากนั้น Soft Skills ยังเป็นทักษะที่วัดและประเมินผลได้ยาก

การจัดการเรียนการสอนสาขาพยาบาลศาสตร์ กำหนดคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ด้าน Soft skills สองประการ คือมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี มีภาวะผู้นำ และมีศรัทธาในวิชาชีพการพยาบาลเชื่อมั่นในคุณค่าแห่งตน ซึ่งเป็นสมรรถนะด้านเก่งคน การเรียนรู้จึงอิงทฤษฎีกลุ่มมนุษยนิยม ที่ให้ความสำคัญกับความรู้สึกนึกคิด ค่านิยม การแสดงออกและความสนใจของผู้เรียน

บทความนี้เป็นการนำประสบการณ์เรียนรู้นอกห้องเรียนของนักศึกษา 80 คนจากคณะพยาบาล ศาสตร์ภาคเอกชนสี่แห่ง จากกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพวัยรุ่นในชุมชน เครือข่ายความร่วมมือประกัน คุณภาพการศึกษา ผลวิเคราะห์การสะท้อนคิดของนักศึกษาที่มีต่อตนเอง พบว่านักศึกษาได้เรียนรู้สาระสำคัญเรื่อง การนำความรู้ไปใช้ในสถานการณ์จริง การแก้ปัญหา การสื่อสาร การสร้างสัมพันธภาพ การทำงานเป็นทีม เข้าใจปัญหาของชุมชนและภาคภูมิใจที่ได้มีส่วนช่วยลดปัญหาสังคม มั่นใจในคุณค่า วิชาชีพ ดังนั้นการพัฒนา Soft Skills แก่นักศึกษา ซึ่งเป็นความท้าทายของสถาบันคือ คือ ความเข้าใจ สมรรถนะของพยาบาลวิชาชีพที่ประเทศต้องการในอนาคต ซึ่งเป็นวิสัยทัศน์จากผู้บริหารในเชิงนโยบาย และจากอาจารย์ในการออกแบบพื้นที่การเรียนรู้นอกห้องเรียน