ปัจจัยที่มีผลต่อการเสพซ้าของผู้ติดยาเสพติดในเขตจังหวัดปทุมธานี

บทคัดย่อ

ปัจจุบันนี้พบว่าผู้ติดยาเสพติดที่เข้ารับการรักษาในสถานพยาบาลเป็นผู้ป่วยที่เสพซ้ำประมาณ ครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยทั้งหมด หากยังไม่หยุดเสพจะกลายเป็นผู้ป่วยเสพติดเรื้อรังที่มีโรคแทรกซ้อนโดยเฉพาะ ปัญหาทางจิตเวช การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเสพยาเสพติดซ้ำของผู้ติดยาเสพติดที่มีภูมิลำเนาอยู่ในเขตจังหวัดปทุมธานีที่เข้ารับการรักษาในสถาบันธัญญารักษ์ สุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 62 ราย ตั้งแต่วันที่ 28 กันยายน 2556 - 16 มกราคม 2557 จากหอผู้ป่วยในของสถาบันธัญญา รักษ์จำนวน 7 แห่ง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นเอง มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.985 วิเคราะห์ข้อมูลด้วย ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสถิติไคสแควร์ ผลการวิจัยพบว่า ข้อมูลทั่วไปกลุ่มตัวอย่างเป็นเพศชายร้อยละ 54.8 เพศหญิงร้อยละ 45.2 กลุ่มอายุมากที่สุด 15-25 ปี และ 26-35 ปี ร้อยละ 33.87 ส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้างร้อยละ 53.2 เข้ารับการรักษาครั้ง ที่ 2 มากที่สุดร้อยละ 75.8 จำนวนครั้งที่เข้ารับการรักษามากที่สุดคือ 10 ครั้ง ยาเสพติดที่ใช้ครั้งแรกมาก ที่สุด คือยาบ้ามากที่สุดร้อยละ 66.2 ผู้เสพครั้งแรกอายุน้อยที่สุดคือ 10 ปี และยาเสพติดที่ใช้ก่อนเข้ารับการรักษาครั้งนี้มากที่สุด คือยาบ้าร้อยละ 61.3 ค่าใช้จ่ายในการเสพยาต่อวันมากที่สุดคือวันละ 500 บาท ผลการทดสอบความสัมพันธ์ด้านครอบครัวพบว่า การเลี้ยงดูในวัยเด็กสัมพันธภาพในครอบครัว มีความสัมพันธ์กับระดับการเสพซ้ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ปัจจัยภายในบุคคล ได้แก่ ยังมีอาการอยากยาเสพติด การรับรู้ว่าตนเองยังไม่อยากเลิก ติดใจในฤทธิ์ของยาเสพติด เหงาว้าเหว่ ไม่มีงานทำเป็นหลักแหล่ง เข้ากับเพื่อนกลุ่มใหม่ไม่ได้ ไม่มีเงินใช้ ปัจจัยภายนอกจากเพื่อนและสิ่งแวดล้อม ได้แก่ มีความขัดแย้งกับคนในครอบครัว บ้านอยู่ในแหล่งที่มีกลุ่มผู้ติดยาเสพติด แหล่งจำหน่ายยาเสพติด ได้รับการชักชวนจากเพื่อนที่เคยเสพติดด้วยกัน ครอบครัวและสังคมในชุมชนไม่ยอมรับมีความสัมพันธ์กับระดับการเสพซ้ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 กลุ่มตัวอย่างมีความเห็นว่าการที่จะไม่กลับไปเสพซ้ำ 3 อันดับ แรก ได้แก่ อยู่กับครอบครัวคิดว่าครอบครัวสำคัญที่สุด ร้อยละ 22.41 ปฏิเสธเพื่อนชวนให้ได้ร้อยละ 15.52 ตั้งสติมีความเชื่อมั่นในตนเองไม่คล้อยตามเพื่อน ร้อยละ 10.34 ด้านการบ้าบัดรักษา ได้แก่ ระยะเวลาการ บ้าบัดรักษาน้อยไปควรเพิ่ม 6 เดือน หรือ 2 ปื ร้อยละ 6.9 และควรให้อยู่รับการรักษาจนแน่ใจว่าจิตใจเข้มแข็ง ร้อยละ 6.9 จากผลของงานวิจัยนี้มีข้อเสนอแนะว่า ควรจัดกิจกรรมฝึกเจริญสติตามหลักสติปัฎฐาน ให้แก่ผู้ป่วยเป็นประจ้าเพื่อให้ผู้ป่วยรู้จักยับยั้งความคิด ความรู้สึก อาการอยากยาของตนเองและสิ่งกระทบ จากปัจจัยภายนอกที่จะเป็นเหตุให้กลับไปเสพซ้ำได้