การส่งเสริมการดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมที่บ้านสำหรับญาติผู้ดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูด
คำสำคัญ:
แนวคิดฮิวแมนนิจูด, ภาวะสมองเสื่อม, ญาติผู้ดูแลที่บ้านบทคัดย่อ
ในประเทศไทยการดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมที่บ้านโดยญาติผู้ดูแลที่เป็นสามี ภรรยา บุตร หลาน มักพบได้ในชุมชนเพราะเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย รวมทั้งเป็นการตอบแทนพระคุณบุพการี แต่อย่างไรก็ตามการดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมเป็นการดูแลที่ยาวนานและเป็นภาระมากขึ้นตามการดำเนินของโรค ส่งผลให้ญาติผู้ดูแลที่บ้านอาจเกิดความเหนื่อยล้า เครียด หรือหมดไฟในการดูแล เป็นต้น
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวคิดการดูแลแบบฮิวแมนนิจูดที่ให้ความสำคัญกับการเคารพความเป็นมนุษย์ องค์ประกอบและขั้นตอนของการดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูด นอกจากนี้บทความยังได้นำเสนอการดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูดเพื่อเป็นทางเลือกสำหรับพยาบาลที่ให้การเยี่ยมบ้านนำไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมที่บ้านให้มีความรู้ความเข้าใจและเพิ่มพูนทักษะการดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูดแก่ญาติผู้ดูแลที่บ้านเพื่อให้สามารถดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมได้อย่างเหมาะสมและลดภาระของญาติผู้ดูแลที่บ้าน
เอกสารอ้างอิง
กรรณิการ์ ศุภชัย. (2560). Humanitude: การประยุกต์ใช้ในการดูแลผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อม. วารสารการปฏิบัติการพยาบาลและการผดุงครรภ์ไทย. 4(2), 95-99.
ชาลินี สุวรรณยศ และ ดาราวรรณ ต๊ะปินตา. (2561). บทบาทพยาบาลในการลดภาระจากการดูแลผู้ที่เป็นโรคสมองเสื่อม. พยาบาลสาร, 45(4), 229-239.
ณีเนสเตอ, อีฟส์., มาเรสก็อตติ, โรเซตต์., และ มิวะโกะ, ฮนดะ. (2563). ฮิวแมนนิจูด : แนวคิดและเทคนิคใหม่ในการดูแลคนในครอบครัว. (อนงค์ เงินหมื่น, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.
ธันยนันท์ พุฒิวัฒนธราดล และจิราพร เกศพิชญวัฒนา. (2561). ผลของโปรแกรมการดูแลแบบฮิวแมนนิจูดโดยผู้ดูแลต่อพฤติกรรมกระวนกระวายของผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อม. วารสารพยาบาลทหารบก, 19(ฉ.พิเศษ), 241-249.
ปิยะภัทร เดชพระธรรม. (2561). การฟื้นฟูผู้สูงอายุโรคสมองเสื่อม. ใน วิไล คุปต์นิรัติศัยกุล (บรรณาธิการ.), การฟื้นฟูผู้สูงอายุในปัญหาสุขภาพที่พบบ่อย (หน้า 349-376). กรุงเทพฯ: พี.เอ. ลีฟวิ่ง.
ปรียธิดา ชลศึกเสนีย์ และวรรณภา ศรีธัญรัตน์. (2560). การรับรู้ของครอบครัวเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อม. วารสารพยาบาลศาสตร์มหาวิทยาลัยสยาม, 18(35), 24–36.
พัชรี คมจักรพันธุ์. (2563). การดูแลระยะยาวผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมที่บ้าน: บทบาทของพยาบาล. กรุงเทพฯ: สหมิตรพัฒนาการพิมพ์.
ภรัญวิทย์ อนันต์ดิลกฤทธิ์. (2564). ภาวะสมองเสื่อม. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 15(37), 392 - 398. doi: https://doi.org/10.14456/rhpc9j.2021.28https://he02.tci-
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2563). ภาวะสมองเสื่อม. สืบค้นจาก https://thaitgri.org/?p=38965
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2564). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2564. สืบค้นจาก https://thaitgri.org/?p=40101
สุภาวดี ล่ำสัน และจิราพร เกศพิชญวัฒนา. (2564). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูดต่อความเครียดในการดูแลผู้สูงอายุของผู้ดูแลในศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านบางแค. วารสารพยาบาลตำรวจ, 13(2), 336-345.
เสาวนีย์ เปรมทอง และจิราพร เกศพิชญวัฒนา. (2561). ผลของการให้การดูแลตามแนวคิดฮิวแมนนิจูดโดยผู้ดูแลในครอบครัวต่อภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง. วารสารพยาบาลทหารบก, 19 (ฉบับเพิ่มเติม), 221-23.
สมบูรณ์ วัฒนะ. (2560). การดูแลบิดามารดาสูงอายุตามหลักคำสอนในพระพุทธศาสนาของครอบครัวไทยพุทธ. วารสารการวิจัยเพื่อพัฒนาชุมชน (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), 10(267), 67-80.
อัจฉราภรณ์ อยู่ยังเกตุ และจิราพร เกศพิชญวัฒนา (2562). ผลของโปรแกรมการดูแลแบบฮิวแมนนิจูดต่อความวิตกกังวลของผู้สูงอายุที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยหนักโรคหัวใจ. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 35(2), 129-139.
Black, D.W. & Grant, J.E. (2014). DSM-5TM Guidebook. Retrieved from https://w1.med. cmu.ac.th/psychiatry/education/learning/dsm-5/
Centers for Disease Control and Prevention. (2019). About dementia. Retrieved from https://www.cdc.gov/aging/dementia/index.html
Giang, T.A., Jonathan Ern Juan, Ling-Jie Cheng, Min-Jia & Tau-Ming Liew. (2022). Effects of Humanitude care on people with dementia and caregivers: A scoping review. doi: 10.1111/jocn.16477.
Gineste, Y., Marescotti, R., & Pellissier, J. (2008). Gineste Marescotti® method “Humanitude”, and pacification of pathological aggression behavior during nursing care [Short Survey]. Revue de Geriatrie, 33(6 Suppl. A), 2–4 Retrieved from https://www.scopus.com/ record/display.uri?eid=2-s2.0-48949087180&origin= inward&txGid=5f88c4a52afc464d1097bb87a3b4b872
Gomes Figueiredo, A. M., Carvalho Pereira de Melo, R. C., & de Paiva Ribeiro, O. (2018). Humanitude care methodology: difficulties and benefits from its implementation in clinical practice. Revista de Enfermagem
Referência, 4(17), 53–62. Retrieved from https://pdfs.semanticscholar.org/5a63/ b5d8e42fc417c24e5cb2b76e32a2ac60ae5c.pdf.
Henriques L., Marilia, Rosa Melo, Joao Araaujo & Mafalda Inacio. (2020). Methodology of Care Humanitude Implementation at an Integrated Continuing Care Unit: Benefits for the Individuals Receiving Care. doi: 10.4236/ojn.2020.1010067
Honda, M., Mori, M., Hayashi, S., Moriya, K., Marescotti, R., & Gineste, Y. (2013). The effectiveness of French origin dementia care method; Humanitude to acute care hospitals in Japan. European Geriatric Medicine, 4(Suppl.), S207. Retrieved from https://doi.org/10.1016/j.eurger.2013.07.689.
Jensen, S. (2022). Nursing health assessment: A clinical judgment approach (4th ed.). Wolters Kluwer.
Kobayashi, M. & Honda, M. (2021). The effect of a multimodal comprehensive care methodology for family caregivers of people with dementia. BMC Geriatrics, 21:434. Retrieved from https://doi.org/10.1186/s12877-021-02373-w
Melo, R., Queirós, P., Tanaka, L., Salgueiro, N., Alves, R., Araújo, J. & Rodrigues, M. (2017). Estado da arte da implementação da metodologia de cuidado humanitude em Portugal. Revista de Enfermagem Referência, 4(13), 53-62. doi: 10.12707/RIV17019.
Taylor, C. R., Lynn, P., Bartlett, J. L. (2022). Fundamentals of nursing: The art and science of person-centered care (10th ed.). Wolters Kluwer.
World Health Organization. (2023). Dementia. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลที่เผยแพร่ในวารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยามถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์บทความโดยตรง
บทความ เนื้อหา ข้อมูล รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการเผยแพร่ในวารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องอ้างอิงวารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยามทุกครั้ง
