การเยี่ยมบ้านผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด: ความท้าทายของพยาบาลชุมชนในสถานการณ์โควิด-19

kasinee wudhiwong

ผู้แต่ง

kasinee wudhiwong มหาวิทยาลัยพายัพ ประเทศไทย

คำสำคัญ:

การเยี่ยมบ้าน, ผู้ป่วยมะเร็ง, เคมีบำบัด

บทคัดย่อ

มาตรการหรือแนวปฏิบัติเพื่อป้องกันและลดการแพร่ระบาดของโรค เช่น การล็อกดาวน์และการเว้นระยะห่าง ทางสังคมในช่วงที่ประเทศไทยมีการระบาดอย่างรุนแรงของโรคโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด ญาติและการเยี่ยมบ้านของพยาบาล พยาบาลที่ปฏิบัติงานในชุมชนจึงต้องปรับรูปแบบการเยี่ยมบ้านจากเดิมมาเป็น แบบผสมผสานโดยใช้กระบวนการพยาบาลครอบครัวร่วมกับการเยี่ยมบ้านในพื้นที่ การติดต่อทางโทรศัพท์ การใช้ แอปพลิเคชันไลน์ รวมทั้งลดระยะเวลาการเยี่ยมแต่ละครั้งและการสวมอุปกรณ์ป้องกันร่างกายส่วนบุคคล

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อนำเสนอกระบวนการพยาบาลครอบครัวและการเยี่ยมบ้านแบบผสมผสาน ในการดูแลผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับการรักษาด้วยเคมีบำบัดในสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 เพื่อป้องกันการติดเชื้อและบรรเทาอาการที่เกิดจากผลข้างเคียงของยาภายหลังได้รับเคมีบำบัด ทั้งนี้เพื่อให้พยาบาลนำแนวทางการเยี่ยมบ้านแบบผสมผสานนี้ไปใช้ในการดูแลผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง ถึงแม้ว่าสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 มีการควบคุมได้ระดับหนึ่งแต่โรคโควิด-19 ก็ยังเป็นโรคติดเชื้อที่อาจก่อให้เกิดอาการรุนแรงและภาวะแทรกซ้อนถึงขั้นเสียชีวิตในผู้ป่วยที่มีภูมิต้านทานของร่างกายต่ำได้

เอกสารอ้างอิง

กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2564). รายงานการพัฒนาคุณภาพการบริการในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (VDO Clip). สืบค้นเมื่อ 12 มี.ค. 65, จาก https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1188820211015084413.pdf

จีรวรรณ จบสุบิน และนันทิกา ทวิชาชาติ. (2552). ความชุก ภาวะวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้าและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับยาเคมีบำบัด. เวชศาสตร์ร่วมสมัย, 53(5), 427-440. สืบค้นจาก http://clmjournal.org/_fileupload/journal/74-5-8.pdf

ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์ และวรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล. (2561). การบริการอนามัยครอบครัว แนวคิดและกระบวนการเยี่ยมบ้าน ใน ศิวพร อึ้งวัฒนา และรังสิยา นารินทร์ (บรรณาธิการ), การพยาบาลชุมชน: อนามัยครอบครัว อนามัยโรงเรียน อนามัยสิ่งแวดล้อมและอาชีวอนามัย (หน้า 1-25). เชียงใหม่: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ชัญญานุช พะลัง และปิ่นหทัย หนูนวล. (2563). การสนับสนุนทางสังคมและการปรับตัวของผู้ป่วยที่มารับการรักษาที่สถาบันมะเร็งแห่งชาติ: วิจัยกรณีศึกษา. วารสารโรคมะเร็ง, 40(2), 62-75. สืบค้นจาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TCJ/article/view/243901/166377

ชาญชัย บุญเชิด. (2561). การติดตามผู้ป่วยพิการติดเตียง มะเร็ง และการดำเนินงานเภสัชกรรมปฐมภูมิโดยใช้แอปพลิเคชันไลน์ ในเขตพื้นที่ตำบลโพนงาม หนองหมี กำแมด เทศบาลกุดชุม อำเภอกุดชุม จังหวัดยโสธร.วารสารวิชาการสาธารณสุข, 27(5), 920-926

ดนัย ดุสรักษ์. (2560). การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็ง. ราชบุรี: วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช.

นวลฉวี ประเสริฐสุข. (2558). สื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อสร้างสุขในครอบครัว. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ Veridian มหาวิทยาลัยศิลปากร (มนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลป. 8(2), 737-747.

นพมาศ ศรีเพชรวรรณดี. (2564). การบริการอนามัยครอบครัว. เชียงใหม่: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พัสมณฑ์ คุ้มทวีพร. (2553). การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็ง: การป้องกันและการดูแลผู้ป่วย. กรุงเทพฯ: ฮายาบุสะ กราฟฟิก.

พรจันทน์ สัยละมัย. (2557). การรักษาโรคมะเร็งด้วยเคมีบำบัดและยากลุ่มมุ่งเป้า. ใน แม้นมนา จิระจรัส และสุวรรณี สิริเลิศตระกูล (บรรณาธิการ), บทความวิชาการการศึกษาต่อเนื่องสาขาพยาบาลศาสตร์ เล่ม 13 (หน้า1-13). นนทบุรี : ศูนย์การศึกษาต่อเนื่อง สาขาพยาบาลศาสตร์ สภาการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข.

เพ็ญศิริ ดำรงภคภากร, ศิริรัตน์ อินทรเกษม, รุ้งลาวัลย์ เอี่ยมกุศลกิจ และ กนกวรรณ ไชยต้นเทือก. (2558). จำยอมเพื่อต่อชีวิต: การเปลี่ยนแปลงและการสูญเสียของผู้หญิงที่เป็นมะเร็งเต้านม. วารสารวิทยาลัยบรมราชชนนี, 31(1), 82-93.

ราชวิทยาลัยแพทย์ศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย. (2563). แนวปฏิบัติการเยี่ยมบ้านในสถานการณ์ COVID-19. สืบค้นเมื่อ 1 มี.ค. 65, จากhttps://thaifammed.org/uncategorized/1421/

วนิดา ดุรงค์ฤทธิชัย. (2553). การบริการพยาบาลอนามัยครอบครัว ใน วนิดา ดุรงค์ฤทธิชัย และจริยาวัตร คมพยัคฆ์ (บก), การพยาบาลอนามัยชุมชน: แนวคิด หลักการและการปฏิบัติพยาบาล หน้า 321-370.สมุทรปราการ: โครงการสำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.

สายรุ้ง ประกอบจิตร, ชลิยา วามะลุน, วิยดา วรรณเสน,โสภิต ทับทิมหิน, บุญหยาด หมันอุตส่าห์, โสภิตตรา สมหารวงค์ และรังษีนพดล โถทอง. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างการใช้สื่อออนไลน์และคุณภาพชีวิตผู้ป่วยมะเร็งเต้านม. วารสารโรคมะเร็ง, 40(1), 16-27.

อิงอร ลิ้มวัฒนาถาวรกุล พรชัย จูลเมตต์ และนัยนา พิพัฒน์วณิชชา. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความยืดหยุ่นของผู้สูงอายุโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม, 20(38), 24-36.

องค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย. (2564). รายงานผลการทบทวนผลกระทบจากการระบาดของโรคโควิด-19 ต่อโรคไม่ติดต่อและปัจจัยที่เกี่ยวข้องระดับโลก. สืบค้นเมื่อ 1 มี.ค. 65, จากhttps://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1174120210906073050.pdf

Cancer Research UK. (2022). Coronavirus (COVID-19) and cancer. Retrieved 14 June 2022, from https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-in-general/coronavirus/covid-19-and-cancer