ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราวของนักเรียนหญิงอาชีวศึกษา ในจังหวัดปทุมธานี
คำสำคัญ:
การดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว, ความชุก, นักเรียนหญิงอาชีวศึกษา, ปัจจัยเสี่ยงบทคัดย่อ
การดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราวเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในเยาวชน โดยเฉพาะนักเรียนหญิงอาชีวศึกษามีความเสี่ยงสูง เนื่องจากความเครียดทางการเรียน แรงกดดันทางสังคม และอิทธิพลจากเพื่อน การทำความเข้าใจปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว จึงมีความจำเป็นต่อการพัฒนากลยุทธ์การป้องกันที่มีประสิทธิภาพ การวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของการดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว และปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมดังกล่าว ในนักเรียนหญิงระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สังกัด สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ในจังหวัดปทุมธานี กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วยนักเรียนหญิง จำนวน 348 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (multistage sampling technique) เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ออนไลน์ผ่าน google forms วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไป ด้วยค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของปัจจัยด้วย Binary logistic regression
ผลการศึกษา พบว่า ร้อยละ 74.4 ของกลุ่มตัวอย่าง ตอบว่าเคยดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว ในช่วง 30 วันที่ผ่านมา ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว ได้แก่ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน ในการปฏิเสธการดื่มสุราแบบหนักแป็นครั้งคราว (AOR=5.52, 95%CI=2.53 12.19) ความเครียด (AOR=3.16, 95%CI=1.36-7.33) ทัศนคติต่อการดื่มสุราแบบหนักเป็นครั้งคราว (AOR 3.10, 95%CI=1.43-6.68) การดื่มสุราของเพื่อนสนิท (AOR 1.66, 95%CI=1.70–3.94) ประวัติการใช้สารเสพติดอื่น (AOR 1.40, 95%CI=1.19–1.84) การมีสมาชิกในครอบครัวดื่มสุรา (AOR 1.14, 95%CI=1.07-1.32) และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (AOR 1.14, 95%CI=1.07-1.32) ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า กลยุทธ์การพัฒนาโปรแกรมการป้องกันการดื่มสุราแบบหนัก เป็นครั้งคราวในนักเรียนหญิงที่ประสบความสำเร็จ จำเป็นต้องจัดการทั้งปัจจัยระดับบุคคล ได้แก่ การจัดการความเครียด และการรับรู้ความสามารถของตนเอง และอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อม ได้แก่ แรงกดดันจากเพื่อนและครอบครัว
เอกสารอ้างอิง
Pantiel T. Binge drinking [Internet]. [n.p.]: Addiction Center;2023 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://www.addictioncenter.com/alcohol/binge-drinking/
World Health Organization. Global status report on alcohol and health 2018 [Internet]. Geneva: WHO;2018 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://shorturl.asia/vTiyM
National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. Understanding binge drinking [Internet]. Bethesda (MD): NIAAA;2024 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://www.niaaa.nih.gov/publications/brochures-and-fact-sheets/binge-drinking
Center for Alcohol Studies. Patterns and trends in alcohol drinking behavior of the Thai population: current drinking situation, places of purchase and consumption, economic status of drinkers, and alcohol consumption during the COVID-19 pandemic [Internet]. Bangkok: Center for Alcohol Studies;2022 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://cas.or.th/wp-content/uploads/2022/05/FF-chapter-1-For-Print.pdf (in Thai)
National Statistical Office. The health behavior survey of the population B.E. 2021 [Internet]. Bangkok: National Statistical Office;2021 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://www.trc.or.th/th/attachments/article/618/สถิติบุหรี่%202564.pdf (in Thai)
Center for Alcohol Studies. Report on alcohol beverage consumption by province, 2021 [Internet]. Bangkok: Center for Alcohol Studies;2021 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://cas.or.th/?p=8854 (in Thai)
Nontharak J, McNell E. Alcohol-related impacts in 2021. In: Atsanangkornchai S, Saengam D, editors. Annual report on alcohol consumption in Thai society, B.E. 2021. Songkhla: Center for Alcohol Studies, Faculty of Medicine, Prince of Songkla University;2022. (in Thai)
Waleewong O, Thammarangsri T, Chankotkaew J. Harm to others from alcohol consumption: concept, situation, and knowledge gap in Thailand. J Health Syst Res 2014;8(2):111–9. (in Thai)
Mental Health Foundation. Alcohol and mental health [Internet]. [n.p.]: Mental Health Foundation;2020 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://www.mentalhealth.org.uk/ explore-mental-health/a-z-topics/alcohol-and-mental-health
Tanaree A, Wijitkunakorn P. Alcohol consumption situation and alcohol risk index of provinces in Thailand: survey data 2017. J Health Syst Res 2019;13(4):353–67. (in Thai)
Thonpholkrang R, Homsin P, Srisuriyawet R. Factors associated with occasional heavy drinking among male vocational students in Surin Province. J Public Health Nurs 2015;29(1):29–42. (in Thai)
Piyapun V, Srisuriyawet R, Homsin P. Predictive factors of risky alcohol drinking intention among male vocational students in Chainat Province. Burapha Nurs J 2016;24(2):85–96. (in Thai)
Phimathai C, Homsin P, Srisuriyawet R. Factors associated with risky alcohol drinking among male vocational students in Sisaket Province. Thai Red Cross Nurs J 2021;14(1):170–84. (in Thai)
Kelly C, Major E, Durcan M, O’Donovan D, McNamara Á. Adolescent binge drinking in the West of Ireland: associated risk and protective factors. BMC Public Health 2023;23(1):1–12.
Suwanwong S, Dutsadeetoonsiri C, Srisuriyawet R. Factors associated with alcohol consumption among upper secondary female students in Chonburi Province. Thai Pharm Health Sci J 2021;16(4):332–8. (in Thai)
Flay BR, Petraitis J, Hu FB. The theory of triadic influence: preliminary evidence related to alcohol and tobacco use. In: Fertig JB, Allen JP, editors. Alcohol and tobacco: from basic science to clinical practice. Bethesda (MD): National Institutes of Health; 1995. p. 37–56.
Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970;30(3):607–10.
Kuha P. Factors associated with alcohol consumption among female university students in Chiang Mai Province [dissertation]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 2015. (in Thai)
Young RM, Hasking PA, Oei TP, Loveday W. Validation of the drinking refusal self-efficacy questionnaire-revised in an adolescent sample (DRSEQ‐RA). Addict Behav 2007;32(4):862–8.
Hemachayart A, Yodnil S. Factors associated with alcohol consumption among upper secondary female students in Khao Khitchakut District, Chanthaburi Province. J Educ Soc Dev Burapha Univ 2014;8(1):115–28. (in Thai)
Homsin P, Srisuriyawet R. Research report: beliefs, drinking patterns, and predictors of alcohol consumption among Thai youth in the Eastern Region. Bangkok: National Research Council of Thailand;2010. (in Thai)
Thammaput T. Attitudes and peer influence on alcohol drinking behavior among secondary school students in Chonburi Province [dissertation]. Chonburi: Faculty of Education, Burapha University;2020. (in Thai)
Department of Mental Health. Stress test (ST5) [internet]. [n.p.]: Department of Mental Health;2021 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://dmh.go.th/test/Download/ view.asp?id=18 (in Thai)
National Institutes of Health. Title of the page or article in italics [Internet]. [n.p.]: National Institutes of Health;2023 [cited 2025 Jun 13]. Available from: https://www.example.com
Bhandari S. What to know about alcohol and mental health [Internet]. [n.p.]: WebMD;2023 May 15 [updated 2023; cited 2025 Jun 13]. Available from: https://shorturl.asia/5EFBR
Bandura A, Freeman WH, Lightsey R. Self-efficacy: the exercise of control. J Cogn Psychother 1999;13(2):158–66.
Sanga C. Locus of control vis-à-vis self-efficacy. Int J Engl Educ 2019;8(2):2278–4012.
Chen J, Li Y, Zhang Y, Feng J, Jia L. Descriptive peer drinking norms and binge drinking: enhancement motives as a mediator and alcohol resistance self-efficacy as a moderator. Front Psychol 2022;13:876274.
Khantzian EJ. The self-medication hypothesis of substance use disorders: a reconsideration and recent applications. Harv Rev Psychiatry 1997;4(5):231-44.
Homman LE, Edwards AC, Cho SB, Dick DM, Kendler KS. Gender and direction of effect of alcohol problems and internalizing symptoms in a longitudinal sample of college students. Subst Use Misuse 2017;52(4):429–38.
Hussong AM, Ennett ST, Cox MJ, Haroon M. A systematic review of the unique prospective association of negative affect symptoms and adolescent substance use controlling for externalizing symptoms. Psychol Addict Behav 2017;31(2):137.
Valente J, Pietrobom T, Mihic J, Caetano S, Mari J, Sanchez ZM. Externalizing and internalizing problems as predictors of alcohol-related harm and binge drinking in early adolescence: the role of gender. J Affect Disord 2023;327:167–74.
Danzo S, Connell AM, Stormshak E. Pathways between alcohol use and internalizing symptoms across emerging adulthood: Examination of gender differences in interpersonal and intrapersonal processes. Emerg Adulthood 2021;9(4):347–59.
Hartley DE, Elsabagh S, File SE. Binge drinking and sex: effects on mood and cognitive function in healthy young volunteers. Pharmacol Biochem Behav 2004;78(3):611–9.
Collins SE, Carey KB. The theory of planned behavior as a model of heavy episodic drinking among college students. Psychology of Addictive Behaviors 2007;21(4):498-507.
World Health Organization. Global status report on alcohol and health 2018 [Internet]. Geneva: WHO;2019 [updated 2019; Available from: https://www.who.int/publications/ i/item/9789241565639
Páramo MF, Cadaveira F, Rodríguez MS. A 2-year follow-up of the effects of combined binge drinking and cannabis consumption on academic performance and adjustment in Spanish third-year university students. Front Psychol 2023;14:1223597.
Pascarella ET, Goodman KM, Seifert TA, Tagliapietra-Nicoli G, Park S, Whitt EJ. College student binge drinking and academic achievement: a longitudinal replication and extension. J Coll Stud Dev 2007;48(6):715–27.
Dempster M, Newell G, Marley J. Explaining binge drinking among adolescent males using the theory of planned behaviour. Ir J Psychol 2005;26(1–2):17–24.
Göven BA. A framework for understanding the alcohol and substance use among girl adolescents: risks and interventions. Adv Womens Stud 2024;6(1):28–37.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพไปเผยแพร่ในลักษณะต่าง ๆ ดังนี้ การนำบทความไปเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ
