การพัฒนาแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพในการรับประทานอาหารสำหรับผู้ป่วยผ่าตัดลิ้นหัวใจ

ผู้แต่ง

  • ชาญณรงค์ ประสารกก คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • มะลิวรรณ ศิลารัตน์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • วาสนา รวยสูงเนิน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำสำคัญ:

การเลือกรับประทานอาหาร , ความรอบรู้ด้านสุขภาพ , ผ่าตัดลิ้นหัวใจ , พัฒนาเครื่องมือ , วาร์ฟาริน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยกึ่งทดลอง (quasi-experimental research) มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพในการรับประทานอาหาร สำหรับผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ กระบวนการพัฒนามี 2 ขั้นตอน คือ 1) ยกร่างเครื่องมือ โดยประยุกต์ใช้กรอบแนวคิดความรอบรู้ด้านสุขภาพของนัทบีมร่วมกับทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง ซึ่งประกอบด้วย การสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ โดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง จำนวน 10 ราย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา และยกร่างข้อคำถามของแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพในการรับประทานอาหารได้ข้อคำถาม จำนวน 16 ข้อ แบ่งเป็นคำถามเพื่อวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพ 3 ระดับ ได้แก่ ระดับพื้นฐาน 6 ข้อ ระดับปฏิสัมพันธ์ 5 ข้อ และระดับวิจารณญาณ 5 ข้อ ลักษณะแบบวัดเป็นแบบมาตราส่วน ประมาณค่า 5 ระดับ และ 2) ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ โดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 ท่าน ได้แก่ อาจารย์พยาบาล พยาบาลวิชาชีพ และเภสัชกร ได้ค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา เท่ากับ 1.00 ทดสอบความน่าเชื่อถือของเครื่องมือในผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจที่ได้รับยาวาร์ฟาริน จำนวน 30 ราย ได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค เท่ากับ 0.84

สรุปผลเนื้อหาแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพครอบคลุมการวัดระดับพื้นฐาน ระดับปฏิสัมพันธ์ และระดับวิจารณญาณ คุณภาพเครื่องมือมีค่าความตรงและความเชื่อมั่นผ่านเกณฑ์มาตรฐาน สำหรับเครื่องมือใหม่ อย่างไรก็ตาม ควรมีการวิเคราะห์แบบวัดเป็นรายข้อ และวัดความตรงเชิงโครงสร้าง เพื่อให้แบบวัดมีคุณภาพมากขึ้น

References

Krittayaphong R, Karaketklang K, Yindeengam A, Janwanishstaporn S. Heart failure mortality compared between elderly and non-elderly Thai patients. J Geriatr Cardiol 2018;15:718–24.

Otto CM, Nishimura RA, Bonow RO, Carabello BA, Erwin JP, Gentile F, et al. 2020 ACC/AHA guideline for the management of patients with valvular heart disease: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation 2021;143:e72–227.

Dangas GD, Weitz JI, Giustino G, Makkar R, Mehran R. Prosthetic heart valve thrombosis. J Am Coll Cardiol 2016;68:2670–89.

Al-Momany NH, Makahleh ZM, Al-Omari NA, Al-Sarayreh HA, Momani RO. Analysis of factors that interrupt with INR control in the first anticoagulation clinic monitoring Jordanian patients. Clin Appl Thromb Hemost [Internet]. 2019 Jan-Dec [cited 2024 Mar 12];2019;25. Available from: https://doi.org/10.1177/1076029619870252

Nasser S, Mullan J, Bajorek B. Challenges of older patients’ knowledge about warfarin therapy. J Prim Care Community Health 2012;3:65–74.

Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med 2008;67:2072–8.

Chahardah-Cherik S, Gheibizadeh M, Jahani S, Cheraghian B. The relationship between health literacy and health promoting behaviors in patients with type 2 diabetes. Int J Community Based Nurs Midwifery 2018;6:65–75.

Ferland G, Chahine S, Presse N, Dube MP, Nigam A, Blostein M, et al. Increasing dietary vitamin k intake stabilizes anticoagulation therapy in warfarin-treated patients with a history of instability: a 24-week randomized controlled trial (OR36-04-19) [abstract]. Curr Dev Nutr 2019;3(Suppl 1):1146.

Haun JN, Valerio MA, McCormack LA, Sørensen K, Paasche-Orlow MK. Health literacy measurement: an inventory and descriptive summary of 51 instruments. J Health Commun 2014;19(Suppl 2):302–33.

Magnani JW, Mujahid MS, Aronow HD, Cené CW, Dickson VV, Havranek E, et al. Health literacy and cardiovascular disease: fundamental relevance to primary and secondary prevention: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation 2018;138:e48–74.

Srison P, Hachuck W, Ratchapakdee P, Uppasarn W. Health literacy and self-care behavior among post valvular heart surgery patients. Journal of Nurses Association of Thailand Northern Office 2019;25(1):1-13. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnorthnurse/article/view/211775 (in Thai)

Fang MC, Machtinger EL, Wang F, Schillinger D. Health literacy and anticoagulation related outcomes among patients taking warfarin. J Gen Intern Med 2006;21:841-6.

Hennink MM, Kaiser BN, Marconi VC. Code saturation versus meaning saturation: how many interviews are enough? Qual Health Res 2017;27:591-608.

Cabellos-García AC, Martínez-Sabater A, Castro-Sánchez E, Kangasniemi M, Juárez-Vela R, Gea-Caballero V. Relation between health literacy, self-care and adherence to treatment with oral anticoagulants in adults: a narrative systematic review. BMC Public Health [Internet]. 2018 October 4[cited 2024 Mar 12];18(1):1157. Available from: https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-018-6070-9

Wonginchan A, Tangpukdee J, Wonginchan S, Kearttiwongkru S, Khonggungong S. Development of an instrument for measuring health problem levels of school-aged children who have access to online media in the Thailand 4.0: IMHP-SaC*. Journal of Nursing Science and Health 2022;45(1):99–111. (in Thai)

Semho O, Wonginchan A. The development of maternal perceived self-efficacy in promoting preterm infant development assessment tool. Journal of Nursing Science & Health 2023;46(3):14–26. (in Thai)

Hair JF, Hult GTM, Ringer CM, Sarstedt M. A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications;2014.

Johanson GA, Brooks GP. Initial scale development: sample size for pilot studies. Educ Psychol Meas 2010;70:394–400.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-12