ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรม การดูแลตนเองของผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ

ผู้แต่ง

  • ภาวินี ศรีสันต์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี
  • วนิดา หาจักร คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี
  • ปิติณัช ราชภักดี คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี วิทยาเขตอุดรธานี
  • วาสนา อุปสาร โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพ กับพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ จำนวน 128 ราย ที่มารับการตรวจรักษาที่หน่วยตรวจศัลยกรรมทรวงอก แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาล สรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีสุ่มแบบง่ายตามคุณสมบัติที่กำหนด เครื่อง มือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ และ แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิง พรรณนา และค่าสัมประสิทธ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจมีค่าเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพอยู่ในระดับ ปานกลาง ( gif.latex?\bar{X} =14.73, SD=3.12) มีค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองอยู่ในระดับมาก ( gif.latex?\bar{X} =3.47, SD=.28) และความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลตนเองในระดับต่ำ (r = .24, p < .01) ผลการศึกษาครั้งนี้ สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลตนเอง ของผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ โดยเพิ่มความรอบรู้ด้านสุขภาพ ซึ่งจะช่วยป้องกันหรือชะลอการเกิดภาวะ แทรกซ้อนจากการผ่าตัดลิ้นหัวใจได

เอกสารอ้างอิง

1. อรชุมา นากรณ์. การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของลิ้นหัวใจ. ใน: เกศศิริ วงษ์คงคำและอรชุมา นากรณ์, บรรณาธิการ. การพยาบาลศัลยศาสตร์: ผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือด. กรุงเทพฯ : เอ็นพีเพรส; 2559. 1–21.

2. กนกกาญจน์ กอบกิจสุมงคล, เพิ่มสุข เอื้ออารี, นพวรรณ แสนเจริญสุทธิกุล และวิศาล คันธารัตนกุล. การศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังผ่าตัดหัวใจในโรงพยาบาลรามาธิบดี. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก [ออนไลน์]. 2552 [เข้าถึงเมื่อ 2560/08/28];20(1):46–56. เข้าถึงได้จาก: https://tci-thaijo.org/index.php/journalthaicvtnurse/article/view/8504

3. ภมร แช่มรักษา, ศิริลักษณ์ ประวีณวรกุล และทัศนันท์ ศิริเสถียรรุจ. คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจ. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์[ออนไลน์]. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 2560/08/28];3(2):1–14.เข้าถึงได้จาก: http://journal.pnu.ac.th/ojs/index.php/pnujr/article/view/78/0

4. สมาคมศัลยแพทย์ทรวงอกแห่งประเทศไทย. สถิติการผ่าตัดหัวใจในประเทศไทยตั้งแต่ปีพ.ศ.2544-ปัจจุบัน [ออนไลน์].2560[เข้าถึงเมื่อ 2560/10/17]. เข้าถึงได้จาก: http://thaists.org/news_detail.php?news_id=212

5. โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์. สถิติการผ่าตัดหัวใจโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี; 2561

6. Orem, D.E. Nursing concepts of practice. 6thed. St.Louis: Mosby; 2001. อ้างถึงในพร้อมจิตร ห่อนบุญเหิม. ทฤษฎีการพยาบาลของโอเร็ม แนวคิดและการประยุกต์. มหาสารคาม: อภิชาติการพิมพ์; 2553.

7. เพ็ญแข สุธรรม. ปัจจัยทีมี่ผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยหลังผ่าตัดโรคหัวใจแบบเปิดในโรงพยาบาลสรรพสิทธประสงค์ อุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี; 2555.

8. Nutbeam, D. Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International [online]. 2000 [cited 2018/08/22]; 15(3): 259 – 267. Available from: https://academic.oup.com/heapro/article/15/3/259/551108

9. อังศินันท์ อินทรกำแหง. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ: การวัดและการพัฒนา. กรุงเทพฯ: สุขุมวิท การพิมพ์; 2560.

10. นงลักษณ์ แก้วทอง, ลักขณา เติมศิริกุลชัย, ประสิทธิ์ ลีระพันธ์, ธราดล เก่งการพานิช และขวัญเมือง แก้วดำเกิง. ความรอบรู้ด้านสุขภาพในกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองหอย จังหวัดสระแก้ว. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ [ออนไลน์]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 2561/06/25]; 30(1): 45–56.เข้าถึงได้จาก: https://tci-thaijo.org/index.php/bcnbangkok/article/download/29276/25168/

11. แสงเดือน กิ่งแก้ว และนุสรา ประเสริฐศรี. ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเรื้อรังหลายโรค. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข [ออนไลน์]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 2560/09/01]; 25(3): 43–54.เข้าถึงได้จาก: https://www.tcithaijo.org/index.php/tnaph/article/view/47244

12. หทัยกานต์ ห้องกระจก. อิทธิพลของความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ปฐมภูมิ. วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2559.

13. Cohen, J. Statistical power analysis for the behavioral sciences Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates; 1987. quoted in Polit, D. F., & Hungler, B. P. Nursing research: principles and methods (6thed.). Philadelphia: Lippincott; 1999.

14. บุญใจ ศรีสถิตย์นรากูร. ระเบียบวิธีวิจัยทางพยาบาลศาสตร์.พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: ยู แอนด์ ไอ อินเตอร์มีเดีย จำกัด; 2553.

15. Parker, R. M., Baker, D. W., Williams, M. V., & Nurss, J. R. The Test of Functional Health Literacy in Adults: A new instrument for measuring patients’ literacy skills. Journal of General Internal Medicine,10(10),537-541;1995.

16. วนิดา พิมทา, จิราพร ศิริโชค, จิตอารีย์ ตันติยาสวัสดิกุล, รุ่งฤดี ถวิลวงษ์ และสมภพ พระธานี. พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยภายหลังผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจในโรงพยาบาลศรีนครินทร์. ศรีนครินทร์เวชสาร [ออนไลน์]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 2560/08/25]; 29(3): 256–262. เข้าถึงได้จาก: http://www.smj.ejnal.com/e-journal/showdetail/showpdf.php?file_pdf=1868_6_Wanida.pdf&art_id=1868

17. วรันณ์ธร โพธารินทร์, ชวนพิศ ทำนอง และวิลาวรรณ พันธ์พฤกษ์. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยภายหลังเปลี่ยนลิ้นหัวใจเทียม. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ[ออนไลน์]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 2560/08/28];32(1):31–39.เข้าถึงได้จาก: https://tcithaijo.org/index.php/jnat-ned/article/view/18972

18. ดวงกมล ศรีประเสริฐ. อ?ำนาจแพทย์ และรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย. วารสารธรรมศาสตร์ [ออนไลน์]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 2561/04/25]; 37(1): 78 – 95. เข้าถึงได้จาก: https://www.tci-thaijo.org/index.php/tujo/article/download/119827/91555

19. สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจพฤติกรรมการบริโภคอาหารของประชากร พ.ศ.2560 [ออนไลน์]. [เข้าถึงเมื่อ 2561/06/24]. เข้าถึงได้จาก: http://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/.pdf

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-06-26

รูปแบบการอ้างอิง

ศรีสันต์ ภ., หาจักร ว., ราชภักดี ป., & อุปสาร ว. (2019). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรม การดูแลตนเองของผู้ป่วยหลังผ่าตัดลิ้นหัวใจ. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ, 25(1), 1–13. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnorthnurse/article/view/211775

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย