การจัดการตนเองและการจัดการของครอบครัวบุคคลโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4-5 จากโรคเบาหวานชนิดที่ 2

ผู้แต่ง

  • มะลิเผย ผิวทอง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • พัชราภรณ์ เจนใจวิทย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • สาคร อินโท่โล่ วิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม

คำสำคัญ:

โรคไตเรื้อรังระยะที่ 4-5, เบาหวาน, การจัดการตนเอง, ผู้ดูแล

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนา แบบพหุกรณีศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดการตนเองและการจัดการของครอบครัวบุคคลโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4-5 จากโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำหนดในช่วงเวลาที่ศึกษา คือ มิถุนายน – สิงหาคม 2562 ได้บุคคลและผู้ดูแลหลัก กลุ่มละ 29 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการจัดการตนเองและการจัดการของครอบครัวบุคคลโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4-5 จากโรคเบาหวานชนิดที่ 2 และครอบครัว และแบบสัมภาษณ์ปลายเปิดการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงบรรยาย คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เนื้อหาข้อมูลเชิงคุณภาพ

ผลการวิจัยพบว่า พฤติกรรมการจัดการตนเองของบุคคลและการจัดการของครอบครัว อยู่ในระดับดี ( = 3.82, S.D. = 0.41 และ = 3.98, S.D.= 0.42 ตามลำดับ) ข้อมูลเชิงคุณภาพที่สะท้อนการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว ได้แก่ เน้นรับประทานอาหารรสจืด บุคคลจัดการยาเอง ใช้สมุนไพร ขาดรูปแบบการออกกำลังกาย จัดการปัญหาการนอนโดยจัดห้องนอนและนวดผ่อนคลาย ลดบทบาทหน้าที่ของบุคคล ส่งเสริมให้บุคคลการทำกิจวัตรประจำวันด้วยตนเอง ดูแลอาการแทรกซ้อน และขาดทักษะการสื่อสารและวางแผนการรักษากับทีมสุขภาพ ผลการศึกษาจะช่วยบุคลากรสุขภาพสร้างแนวทางการส่งเสริมการจัดการตนเองและการจัดการของครอบครัว เพื่อลดผลกระทบจากภาวะแทรกซ้อน ชะลอการเข้าสู่ไตวายระยะสุดท้าย และส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดี

Author Biography

มะลิเผย ผิวทอง, คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

นักศึกษาพยาบาลศาสตรมหาบัญฑิต สาขาการพยาบาล เวชปฏิบัติครอบครัวคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

References

Koye DN, Magliano DJ, Nelson RG, Pavkov ME. The global epidemiology of diabetes and kidney disease. Adv Chronic Kidney Dis 2018;25(2):121-32. doi:10.1053/j.ackd. 2017.10.011

Satirapoj B. Diagnosis and management of diabetic nephropathy. RTA Med J 2011; 64(1):53-63. (in Thai)

Pichaiwong W. Diabetic kidney disease. J DMS 2015;40(5):19-24. (in Thai)

Eckardt KU, Bansal N, Coresh J, et al. Improving the prognosis of patients with severely decreased glomerular filtration rate (CKD G4+): Conclusions from a kidney disease: Improving global outcomes (KDIGO) controversies conference. Kidney Int 2018;93(6): 1281-92. doi:10.1016/j.kint.2018.02.006

Mukdahan hospital. Medical record statistics of clinical patients with chronic kidney disease report 2019. Mukdahan: Hemodialysis unit; 2019. (in Thai)

Arora P, Batuman V. Chronic kidney disease. Medscape [Internet]; 2019. Available from: https://emedicine.medscape.com

American Diabetes Association. 11. Microvascular complications and foot care: Standards of medical care in diabetes-2020. Diabetes Care 2020;43(Suppl 1): S135-51. doi:10.2337/dc20-S011

Chen YC, Chang LC, Liu CY, Ho YF, Weng SC, Tsai TI, et al. The roles of social support and health literacy in self-management among patients with chronic kidney disease. J Nurs Scholarsh 2018;50(3):265-75.doi:10.1111/jnu.12377

Wacharasin C. Nursing interventions for families experiencing chronic illness. Chonburi: Nursing Faculty of Burapha University;2017. (in Thai)

GreyM,Schulman-GreenD,KnaflK,Reynolds NR. A revised self- and family management framework. Nurs Outlook 2015;63(2):162-70.doi:10.1016/j.outlook.2014.10.003

Crowe et al. The case study approach. BMC Medical ResearchMethodology 2011;11:100. Availble from: http://www.biomedcentral.com/1471-2288/11/100

WareeM. Enhancingfamilyhealthmanagement amongendstage renaldiseaseperson withcontinuous ambulatory peritoneal dialysis. [Master Thesis in Family Nursing]. Khon Kaen: The GraduateSchool, KhonKaenUniversity; 2016. (in Thai)

Duvall EM. Marriage and family development. 5th ed.Philadelphia: Lippincott; 1977.

Lakiew A, Chaleekrua C. Health literacy and factorsrelatedtomedicationamongpatientswith hypertension BanPiangLuangsubdistricthealth promoting hospital, Chiangmai Province. In 6th nationalandinternationalconferenceandresearch presentation “Moving Towards World Class Research”; 28-29 April 2015;SuanSunandha Rajabhat University. Bangkok: SuanSunandha RajabhatUniversity; 2015:p.635-49.(inThai)

Baay S, Hemmelgarn B, Tam-Tham H, et al. Understandingadultswithchronickidneydisease and their caregivers’ self-management experiences: A qualitative study using the theoretical domains framework. Can J Kidney Health Dis 2019;6:2054358119848126. Published 2019 May 22.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-03-31