การพัฒนาสื่อการเรียนรู้เรื่องความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการชีวภาพ คณะสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการเรียนรู้เรื่องความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการชีวภาพ ผ่านสื่อการเรียนรู้เรื่องแนวทางสำหรับงานวิจัยในห้องปฏิบัติการชีวนิรภัยระดับ 2 กรณีศึกษา คณะสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ด้วยการใช้สื่อวีดิทัศน์ร่วมกับโปรแกรมการจัดการเอกสารออนไลน์และการประเมินผลของกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้การวิเคราะห์ข้อมูลสถิติแบบพรรณนาและการวิเคราะห์ความแตกต่างโดยใช้สถิติ paired t-test จากการศึกษาครั้งนี้ พบว่า กลุ่มตัวอย่างเป็นบุคลากรและนักศึกษาในสาขาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ คณะสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จำนวน 32 คน แบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 ผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อวีดิทัศน์ จำนวน 8 คน กลุ่มที่ 2 ผู้เชี่ยวชาญทางวิชาการด้านความปลอดภัยและความมั่นคงทางชีวภาพ จำนวน 9 คน และกลุ่มที่ 3 ผู้ใช้งานห้องปฏิบัติการ จำนวน 15 คน มีการศึกษาในระดับปริญญาตรี-เอก ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุระหว่าง 18 - 55 ปี มีความพึงพอใจอยู่ในระดับดี คือ กลุ่มที่ 1, 2 และ 3 มีค่าคะแนนเฉลี่ย () เท่ากับ 3.2±0.13, 3.5±0.27 และ 3.6±0.21 ตามลำดับ โดยมีค่าคะแนนว่าวีดิทัศน์นี้ดีกว่ารูปแบบเอกสารแบบเดิม และเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่สามารถเพิ่มประสิทธิภาพของงานได้ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 62.50 และร้อยละ 77.78 ตามลำดับ

จากการทดสอบพบว่า คะแนนความรู้เรื่องความปลอดภัยและความมั่นคงทางชีวภาพ หลังรับชมเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.001 (ค่าคะแนนการทดสอบก่อนและหลังรับชมถูกต้อง คิดเป็นร้อยละ 55.60 และร้อยละ 80.40 ตามลำดับ p<0.001) สื่อการเรียนรู้นี้จึงเป็นอีกหนึ่งผลงานที่ช่วยสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องความปลอดภัยและความมั่นคงชีวภาพให้แก่นักวิจัย นักศึกษา และช่วยสร้างทัศนคติในเรื่องความปลอดภัยและความมั่นคงทางชีวภาพ เป็นการเสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยอย่างบูรณาการเพื่อการปฏิบัติการวิจัยที่ปลอดภัยร่วมกับนโยบายความปลอดภัยทางชีวภาพระดับชาติทำให้การวิจัยก้าวหน้าไปได้อย่างไม่กระทบต่อสุขภาพของประชาชนหรือสิ่งแวดล้อม