การพัฒนาธุรกิจฐานชุมชนในเขตปฏิรูปที่ดินภายใต้กระบวนการส่งเสริมการเกษตรของสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.)

บทคัดย่อ

             วัตถุประสงค์การศึกษานี้เพื่อถอดบทเรียน และศึกษาผลการพัฒนาธุรกิจฐานชุมชนจากงานวิจัยสู่งานประจำในการพัฒนาธุรกิจฐานชุมชนในเขตปฏิรูปที่ดิน โดยออกแบบกระบวนการพัฒนาเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรของสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ในการพัฒนากลุ่มเกษตรกรเป้าหมาย ผลการศึกษาพบว่า 1. กระบวนการพัฒนางานวิจัยสู่การพัฒนาธุรกิจฐานชุมชนในเขตปฏิรูปที่ดิน ได้กระบวนการดำเนินงาน 9 ขั้นตอน ได้แก่ 1) กำหนดเป้าหมายเพื่อการพัฒนาธุรกิจฐานชุมชน  2) วางแผนและกำหนดวิธีการ/เครื่องมือ 3) ประชุมกลุ่มแกนนำเป้าหมายและเก็บข้อมูล 4) วิเคราะห์ชุมชนโดยการมีส่วนร่วม  5) ค้นหาศักยภาพด้านการผลิต การตลาดและการบริหารจัดการ 6) คืนข้อมูลชุมชนและตั้งเป้าหมายธุรกิจฐานชุมชน 7) สร้างการเรียนรู้เรื่องธุรกิจฐานชุมชน 8) จัดทำแผนธุรกิจฐานชุมชน 9) ดำเนินธุรกิจฐานชุมชน และ 2.ผลการพัฒนาธุรกิจฐานชุมชน ได้แก่ 1) กลุ่มเกษตรกรเป้าหมาย เกิดแผนธุรกิจฐานชุมชน 5 แผน ได้แก่ จังหวัดสกลนครเกิดแผนธุรกิจข้าวอินทรีย์ นครราชสีมาเกิดแผนธุรกิจการท่องเที่ยวการเกษตร พระนครศรีอยุธยาเกิดแผนธุรกิจการผลิตข้าวเพื่อบริโภค ชุมพรเกิดแผนธุรกิจกล้วยหอมทองสด และภูเก็ตเกิดแผนธุรกิจการผลิตและแปรรูปผักพื้นบ้าน 2) ผลที่เกิดขึ้นกับการดำเนินงานของเจ้าหน้าที่ ทำให้สามารถออกแบบการดำเนินงานตามนโยบายการพัฒนาภาคการเกษตรอย่างเป็นระบบ และใช้กระบวนการวิจัยเป็นเครื่องมือในการพัฒนาการเกษตร