ผลการศึกษาการรับรู้ราคาอุปกรณ์และยาในบุคลากรทางวิสัญญี

บทคัดย่อ

          ค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ในประเทศไทยส่วนหนึ่งเกิดจากค่ายาและเวชภัณฑ์ซึ่งต้องนำเข้าจากต่างประเทศเป็นส่วนใหญ่ ส่วนค่าจ้างหรือค่าแรงคิดเป็นสัดส่วนที่ต่ำกว่าในประเทศตะวันตกที่ค่าแรงสูง  วิสัญญีแพทย์หรือวิสัญญีพยาบาลรวมทั้งแพทย์ประจำบ้านอาจจะไม่รู้ราคาของยาและเวชภัณฑ์ที่ตนเองใช้

          วัตถุประสงค์การศึกษานี้เป็นการสังเกตการณ์ไปข้างหน้าในภาควิชาวิสัญญีวิทยาร.พ.ศิริราชทำการศึกษาระหว่างปี พ.ศ.2551 ถึง 2552 โดยมีการออกแบบสอบถามบุคลากรในหน่วยงานทั้งสิ้น 136 คนประกอบด้วยวิสัญญีแพทย์วิสัญญีพยาบาล และแพทย์ประจำบ้านโดยถามถึงราคาอุปกรณ์และยาทางวิสัญญีที่สุ่มตัวอย่างมา  ถามทัศนคติหรือความเห็นถึงเรื่องผลของการรับรู้ค่ายาและเวชภัณฑ์ต่อพฤติกรรมการใช้  หลังจากนั้นคณะผู้ทำการศึกษาทำการติดป้ายราคายาและเวชภัณฑ์ให้ผู้ใช้สามารถเห็นได้ชัดเจนโดยไม่เบียดบังข้อความหรือฉลากยาหรือเวชภัณฑ์และอยู่ในตำแหน่งที่ผู้ใช้สามารถเห็นได้ง่ายเป็นเวลา 1 ปี   หลังจากนั้นจึงออกแบบสอบถามเดิมถามเรื่องราคายาและเวชภัณฑ์อีกครั้ง นอกจากนี้ยังเก็บสถิติของจำนวนยาและเวชภัณฑ์ในสต็อคและติดตามผลการเปลี่ยนแปลงโดยใช้การวิเคราะห์ตามเวลาเป็นระยะๆ

          ผลการศึกษาพบว่า บุคลากรในหน่วยงานมีความรับรู้ในเรื่องราคายาและเวชภัณฑ์ดีขึ้นเพียง 3 รายการจากตัวอย่างที่สุ่มถามทั้งสิ้น 25 รายการ โดยการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวสังเกตเห็นได้เฉพาะในกลุ่มวิสัญญีแพทย์และพยาบาล ไม่พบการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการใช้ยาหรือเวชภัณฑ์เมื่อเปรียบเทียบระยะก่อนและหลังการติดป้ายราคายา

          สรุปการเพิ่มการรับรู้ราคายาและเวชภัณฑ์ทางวิสัญญีโดยวิธีการติดป้ายแสดงราคาได้ผลจำกัดเป็นบางรายการและทำได้เฉพาะในกลุ่มที่ไม่ใช่ผู้ฝึกหัด  การปิดป้ายราคายาและเวชภัณฑ์ในภาควิชาวิสัญญีวิทยารพ.ศิริราชไม่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการใช้