การพัฒนารูปแบบบริการไร้รอยต่อผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • ศศิวิมล วิบูลชัย สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

การพัฒนารูปแบบบริการไร้รอยต่อ, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อวิเคราะห์แนวโน้มและประสิทธิภาพของระบบบริการโรคหลอดเลือดสมอง โดยใช้ข้อมูลทุติยภูมิ ระบุช่องว่างของการบริการและความท้าทายที่ต้องแก้ไขในระบบบริการปัจจุบัน และเสนอรูปแบบการพัฒนาระบบบริการไร้รอยต่อที่เหมาะสมกับบริบทของจังหวัดร้อยเอ็ดและเขตสุขภาพที่ 7

รูปแบบการวิจัย : การศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive Study) ร่วมกับการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ (Quantitative Analysis)

วัสดุและวิธีการวิจัย : ใช้ข้อมูลทุติยภูมิจากรายงานตรวจราชการ เขตสุขภาพที่ 7, ข้อมูล Stroke Tour, และฐานข้อมูล HDC ระหว่างปี พ.ศ. 2565–2567 ตัวชี้วัดที่นำมาวิเคราะห์ ได้แก่ อัตราการได้รับยา rt-PA, ระยะเวลาเฉลี่ย Door-to-Needle (DTN), อัตราตายในโรงพยาบาล และการครอบคลุมของระบบ Tele-stroke วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการเปรียบเทียบ (Descriptive & Comparative Analysis) และนำเสนอผลผ่านตารางและกราฟประกอบ

ผลการวิจัย : พบว่าอัตราการได้รับยา rt-PA ในจังหวัดร้อยเอ็ดเพิ่มขึ้นจาก 10.0% (พ.ศ. 2565) เป็น 13.9% (พ.ศ. 2567) สูงกว่าค่าเฉลี่ยเขตสุขภาพที่ 7 (10.5%) และค่าเฉลี่ยประเทศ (9.0%) ระยะเวลาเฉลี่ย DTN ลดลงจาก 74 นาทีในปี พ.ศ.2565 เหลือ 68 นาทีในปี พ.ศ.2567 ซึ่งต่ำกว่าค่าเฉลี่ยประเทศ (78 นาที) อัตราตายในโรงพยาบาลของจังหวัดร้อยเอ็ดลดลงจาก 8.2% เหลือ 7.7% ในช่วงเวลาเดียวกัน ขณะที่ประเทศอยู่ที่ 8.3% และความครอบคลุมของระบบ Tele-stroke ในเขตสุขภาพที่ 7 เพิ่มจาก 65% (18 Node) ในปี พ.ศ.2565 เป็น 92% (29 Node) ในปี พ.ศ.2567

สรุปและข้อเสนอแนะ : การพัฒนาระบบบริการโรคหลอดเลือดสมองแบบไร้รอยต่อในจังหวัดร้อยเอ็ดและเขตสุขภาพที่ 7 ช่วยเพิ่มโอกาสการเข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพ ลดระยะเวลาการรักษาและอัตราการเสียชีวิตได้อย่างมีนัยสำคัญ ควรขยายการลงทุนด้าน CT Scan และ Endovascular Therapy (EVT) ให้ครอบคลุมโรงพยาบาล Node, พัฒนาศักยภาพระบบ Tele-stroke, การอบรมบุคลากรสหสาขาวิชาชีพ และเชื่อมโยงการดูแลต่อเนื่องด้าน Rehabilitation เพื่อสร้างผลลัพธ์ที่ยั่งยืนในระดับประเทศ

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Global Health Estimates. Geneva: WHO; 2023.

สมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย. การพัฒนาเครือข่ายโรคหลอดเลือดสมองภาคอีสาน. วารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย. 2558;14(2):85-92.

Ministry of Public Health. Stroke Registry Thailand Report 2023. Bangkok: MOPH; 2023.

Donabedian A. Evaluating the quality of medical care. Milbank Q. 1966;44(3):166-206.

Hacke W, Kaste M, Bluhmki E, Brozman M, Dávalos A, Guidetti D, et al. Thrombolysis with alteplase 3–4.5 hours after acute ischemic stroke. N Engl J Med. 2008;359:1317-29.

Heidenreich P A, Trogdon J G, Khavjou O A, Butler J, Dracup K, Ezekowitz M D, et al. Telemedicine in stroke: a systematic review. Stroke. 2019;50:e343–50.

กรมการแพทย์. แนวทางการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. กรุงเทพฯ: กรมการแพทย์; 2565.

I-SAN Stroke Network. Regional stroke care development report. Khon Kaen: Srinagarind Hospital; 2022.

Saver J L. Time is brain-quantified. Stroke. 2006;37:263–6.

Adams H P, del Zoppo G, Alberts M J, Bhatt D L, Brass L, Furlan A, et al. Guidelines for the early management of ischemic stroke. Stroke. 2007;38:1655-711.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-27

รูปแบบการอ้างอิง

1.
วิบูลชัย ศ. การพัฒนารูปแบบบริการไร้รอยต่อผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง จังหวัดร้อยเอ็ด. J Res Health Inno Dev [อินเทอร์เน็ต]. 27 ตุลาคาม 2025 [อ้างถึง 5 ธันวาคม 2025];6(3):327-34. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jrhi/article/view/283539

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นนิพนธ์