การพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลเพื่อลดความวิตกกังวลในผู้ป่วยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องครรภ์แรก งานการพยาบาลผู้ป่วยห้องผ่าตัด โรงพยาบาลโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลที่เหมาะสมในการลดความวิตกกังวลของผู้ป่วยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องครรภ์แรก งานการพยาบาลผู้ป่วยห้องผ่าตัด โรงพยาบาลโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด

รูปแบบการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) แบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ 1) ระยะศึกษาสถานการณ์และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 2) ระยะพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาล และ 3) ระยะทดลองใช้และประเมินผลแนวปฏิบัติ

วัสดุและวิธีการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย 1) ผู้ป่วยตั้งครรภ์แรกที่ได้รับการผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องแบบไม่ฉุกเฉิน จำนวน 60 ราย 2) พยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในห้องผ่าตัดและหอผู้ป่วยสูติกรรม โรงพยาบาลโพนทอง จำนวน 15 คน วิธีดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) ศึกษาสถานการณ์โดยใช้แบบสอบถามและสัมภาษณ์ผู้ป่วยครรภ์แรก 30 ราย และพยาบาลวิชาชีพ 15 คน 2) พัฒนาแนวปฏิบัติ โดยได้รับความเห็นจากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน (สูติแพทย์ วิสัญญีแพทย์ พยาบาลวิชาชีพ 3 คน) และ 3) ทดลองใช้แนวปฏิบัติกับกลุ่มทดลอง 30 ราย และกลุ่มควบคุม 30 ราย โดยเปรียบเทียบผลด้วย Paired t-test, Independent t-test และ ANCOVA เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลทางสูติกรรม แบบประเมินความวิตกกังวล State-Trait Anxiety Inventory (STAI) ฉบับภาษาไทย แบบสัมภาษณ์เชิงลึกเกี่ยวกับประสบการณ์และความต้องการการดูแลเพื่อลดความวิตกกังวล แบบประเมินความพึงพอใจต่อแนวปฏิบัติการพยาบาลและแบบประเมินความเป็นไปได้ในการปฏิบัติตามแนวปฏิบัติการพยาบาล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Paired t-test, Independent t-test และ ANCOVA (กรณีที่ต้องควบคุมตัวแปรแทรกซ้อน)

ผลการวิจัย: เชิงปริมาณ พบว่า กลุ่มทดลองที่ได้รับแนวปฏิบัติทางการพยาบาลมีระดับความวิตกกังวล สัญญาณชีพและอุบัติการณ์ของภาวะแทรกซ้อนทางคลินิกต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) โดยกิจกรรมที่ลดความวิตกกังวลได้มากที่สุด คือ การให้ข้อมูลและคำแนะนำที่ชัดเจนและการมีส่วนร่วมของญาติ ส่วนผลการวิจัยเชิงคุณภาพสนับสนุนว่า การให้ข้อมูลครบถ้วนและการสนับสนุนทางอารมณ์ช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกมั่นใจและลดความวิตกกังวลได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงสรุปได้ว่า แนวปฏิบัติที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปใช้เพื่อลดความวิตกกังวลในผู้ป่วยผ่าตัดคลอดครรภ์แรกได้อย่างเหมาะสม

สรุปและข้อเสนอแนะ: แนวปฏิบัติทางการพยาบาลที่พัฒนาขึ้นนี้สามารถลดความวิตกกังวลของผู้ป่วยผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องครรภ์แรกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควรมีการส่งเสริมให้นำแนวปฏิบัตินี้ไปใช้ในหน่วยบริการคลอด และควรมีการพัฒนาต่อยอดเพื่อให้ครอบคลุมถึงการดูแลแบบองค์รวม รวมทั้งศึกษาปัจจัยส่วนบุคคลที่มีผลต่อความวิตกกังวลเพิ่มเติม