การพัฒนาระบบการจัดการมูลฝอยติดเชื้อสำหรับโรงพยาบาลตามกฎกระทรวง ว่าด้วยการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อ พ.ศ.2545 ในจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาสถานการณ์ปัญหาและความต้องการ พัฒนาระบบ และประเมินระบบระบบการจัดการมูลฝอยติดเชื้อสำหรับโรงพยาบาลตามกฎกระทรวงว่าด้วยการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อ พ.ศ.2545 ในจังหวัดร้อยเอ็ด

รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action research)

วัสดุและวิธีการวิจัย : ผู้ให้ข้อมูลสำคัญเป็นผู้ที่รับผิดชอบหรือผู้เกี่ยวข้องกับการจัดการมูลฝอยติดเชื้อของโรงพยาบาล 20 แห่ง ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์คัดเข้า 47 คน ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการจัดการมูลฝอยติดเชื้อ 350 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง ดำเนินการตั้งแต่เดือนธันวาคม 2566 ถึงกันยายน 2567 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามที่มีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค (Cronbach's Alpha Coefficient) เท่ากับ 0.85 และ 0.83 ตามลำดับ และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ %Difference

ผลการวิจัย: 1) สถานการณ์ก่อนการพัฒนา พบว่า คัดแยกมูลฝอยติดเชื้อไม่ถูกต้อง ณ แหล่งกำเนิด และมีพฤติกรรมทิ้งมูลฝอยทั่วไปปนเปื้อนพบปัญหาการจัดการอื่นๆ เช่น เก็บเกินหนึ่งวัน หรือ ทิ้งลงระบบบำบัดน้ำเสียและขาดแคลนภาชนะ/ป้ายเตือนที่ชัดเจน ผู้ปฏิบัติงานบางส่วนขาด PPE ทำให้มีปริมาณมากถึง 936.82 ตันในปี พ.ศ.2566 และค่าใช้จ่ายในการกำจัด 6,932,496.12 บาท 2) ระบบการจัดการมูลฝอยติดเชื้อของโรงพยาบาลประกอบด้วย 8 ขั้นตอน การออกแบบโครงสร้างการบริหารจัดการ การคัดแยกมูลฝอยติดเชื้อ การรวบรวม การเคลื่อนย้ายภายในสถานบริการ การขนส่งนอกสถานที่ และการประเมินผล และ 3) หลังการพัฒนาพบว่า โรงพยาบาลทั้ง 20 แห่งได้ปรับปรุงและปฏิบัติตามกฎกระทรวงว่าด้วยการกำจัดมูลฝอยติดเชื้อ พ.ศ.2545 โดยรวมเพิ่มขึ้น 7.41% ผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องมีพฤติกรรมการจัดการมูลฝอยติดเชื้อของในโรงพยาบาลโดยรวมเพิ่มขึ้น 26.61% แต่ปริมาณมูลฝอยติดเชื้อโดยรวมลดลง 3.44%

สรุปและข้อเสนอแนะ:  ผลการวิจัยครั้งนี้ส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายมีการจัดการมูลฝอยติดเชื้อเพิ่มขึ้น