ผลของโปรแกรมการให้ความรู้ต่อความเครียดและวิตกกังวลในหญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้ารับ การผ่าตัดคลอดในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด

รัชนี  สุ่มมาตย์

ผู้แต่ง

รัชนี สุ่มมาตย์ โรงพยาบาลร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

ความเครียด, ความวิตกกังวล, หญิงตั้งครรภ์, การผ่าตัดคลอด

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการให้ความรู้ต่อความเครียดและวิตกกังวลในหญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดคลอด ในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด

รูปแบบการวิจัย: เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi- Experimental Research)

วัสดุและวิธีการวิจัย: ทดลองดำเนินโดยเก็บข้อมูลหญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดคลอดในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด ระหว่างเดือนมีนาคมถึงเมษายน พ.ศ.2568 โดยแบ่งกลุ่มตัวอย่างออกเป็นกลุ่มทดลองที่เป็นหญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดคลอดได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ จำนวน 35 คน และกลุ่มควบคุมเป็นหญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดคลอดที่ไม่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ จำนวน 35 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพรรณนาและ Independent t-test กำหนดระดับนัยสำคัญที่ p< .05

ผลการวิจัย: กลุ่มทดลองอายุเฉลี่ย 31.08 ปี (SD. = 7.61) สถานภาพสมรสคู่ร้อยละ 91.43 ส่วนกลุ่มควบคุมมีอายุเฉลี่ย 30.71 ปี (SD. = 7.31) สถานภาพสมรสคู่ร้อยละ 85.71 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าหญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้มีค่าเฉลี่ยคะแนนความเครียดน้อยกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ความเครียดทางร่างกาย (p=.016) ความเครียดทางจิตใจ (p=.016) และความเครียดจากการรับรู้เกี่ยวกับการผ่าตัด (p=.020) ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าหญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้มีค่าเฉลี่ยคะแนนความวิตกกังวลน้อยกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้แก่ ความวิตกกังวลทางร่างกาย (p=.037) ความวิตกกังวลทางจิตใจ (p=.042) และความวิตกกังวลจากสถานการณ์ที่ไม่สามารถควบคุม (p=.025)

สรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าโปรแกรมการให้ความรู้เกี่ยวกับการผ่าคลอดส่งผลให้ความเครียดและความวิตกกังวลลดลงได้

เอกสารอ้างอิง

Wenzel A, Haugen E N, Jackson LC, Brendle J R. Anxiety symptoms and disorders at eight weeks postpartum. J Anxiety Disord. 2005;19(3):295-311.

Dunkel Schetter C. Psychological science on pregnancy: Stress processes, biopsychosocial models, and emerging research issues. Annu Rev Psychol. 2011;62:531-58.

Alder J, Fink N, Bitzer J, Hösli I, Holzgreve W. Depression and anxiety during pregnancy: A risk factor for obstetric, fetal and neonatal outcome? A critical review of the literature. J Matern Fetal Neonatal Med. 2007;20(3):189-209.

Field T. Prenatal depression effects on early development: A review. Infant Behav Dev 2011;34(1):1-14.

Dunkel Schetter C, Tanner L. Anxiety, depression and stress in pregnancy: Implications for mothers, children, research, and practice. Curr Opin Psychiatry. 2012;25(2):141-8.

Räikkönen K, Seckl J R, Pesonen A K, Simons A, Van den Bergh B R. Stress, glucocorticoids and liquorice in human pregnancy: Programmers of the offspring brain. Stress. 2011;14(6):590-603.

Kinsella M T, Monk C. Impact of maternal stress, depression and anxiety on fetal neurobehavioral development. Clin Obstet Gynecol. 2009;52(3):425-40.

Guardino C M, Dunkel Schetter C. Coping during pregnancy: A systematic review and recommendations. Health Psychol Rev. 2014;8(1):70-94.

Carlin E, Blondell S J, Cadet-James Y, Campbell S, Williams M, Engelke C, et al. Study protocol: a clinical trial for improving mental health screening for Aboriginal and Torres Strait Islander pregnant women and mothers of young children using the Kimberley Mum’s Mood Scale. BMC Public Health. 2019;19(1):1521.

Hofberg K, Brockington I. Tokophobia: an unreasoning dread of childbirth. A series of 26 cases. Br J Psychiatry. 2000;176:83–5.

Arshadi Bostanabad M, Hosseinzadeh M, Molazemi Z, Namdar Areshtanab H. Emotional intelligence and stress and their relationship with breastfeeding self-efficacy in mothers of premature infants. BMC Womens Health. 2024;24(1):15.

Gravensteen I K, Jacobsen E M, Sandset P M, Helgadottir L B, Rådestad I, Sandvik L, et al. Anxiety, depression and relationship satisfaction in the pregnancy following stillbirth and after the birth of a live-born baby: a prospective study. BMC Pregnancy Childbirth. 2018;18(1):41.

Nilsson U. The anxiety- and pain-reducing effects of music interventions: a systematic review. AORN J. 2008;87(4):780–807.

Sánchez-García J C, Cortés-Martín J, Rodríguez-Blanque R. Preparation for Childbirth: Coping with the Fear of Childbirth. Healthcare (Basel). 2023;11(4):480.

Adams S S, Eberhard-Gran M, Eskild A. Fear of childbirth and duration of labour: a study of 2206 women with intended vaginal delivery. BJOG. 2012;119(10):1238–46.

Alizadeh-Dibazari Z, Abdolalipour S, Mirghafourvand M. The effect of prenatal education on fear of childbirth, pain intensity during labour and childbirth experience: a scoping review using systematic approach and meta-analysis. BMC Pregnancy Childbirth. 2023;23(1):541.

ศิริวรรณ บุตรหิน, วราภรณ์ พันธศรี. ผลของโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมต่อความวิตกกังวลในสตรีตั้งครรภ์ที่มี ภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด. วารสารศาสตร์สุขภาพและการศึกษา. 2567 13;4(3):17–31.

Beck A T, Epstein N, Brown G, Steer R A. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consult Clin Psychol. 1988;56(6):893–7.

Fentie Y, Yetneberk T, Gelaw M. Preoperative anxiety and its associated factors among women undergoing elective caesarean delivery: a cross-sectional study. BMC Pregnancy Childbirth. 2022;22(1):648.

Caumo W, Nazare Furtado da Cunha M, Camey S, Maris de Jezus Castro S, Torres I L S, Cadore Stefani L. Development, psychometric evaluation and validation of a brief measure of emotional preoperative stress (B-MEPS) to predict moderate to intense postoperative acute pain. Br J Anaesth. 2016;117(5):642–9.

Akbarian Z, Kohan S, Nasiri H, Ehsanpour S. The Effects of Mental Health Training Program on Stress, Anxiety, and Depression during Pregnancy. Iran J Nurs Midwifery Res. 2018;23(2):93–7.

Shim C S, Lee Y S. Effects of a yoga-focused prenatal program on stress, anxiety, self confidence and labor pain in pregnant women with in vitro fertilization treatment. J Korean Acad Nurs. 2012;42(3):369–76.

Missler M, van Straten A, Denissen J, Donker T, Beijers R. Effectiveness of a psycho-educational intervention for expecting parents to prevent postpartum parenting stress, depression and anxiety: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy Childbirth. 2020;20(1):658.

Mujezinovic F, Prosnik A, Alfirevic Z. Different communication strategies for disclosing results of diagnostic prenatal testing. Cochrane Database Syst Rev. 2010;(11):CD007750.

Hajmohamadi N, Ghalichi F, Bakhtari Aghdam F, Matlabi H. The “Cooperative-Supportive” Intervention for Improving Mental Health Status among Pregnant Women. J Caring Sci. 2018;7(2):101–6.

Alsufyani F, Katooa N, Al-Zahrani A, Felemban O, Badr H, Thabet H. The Impact of Educational Sessions on Anxiety Levels among Women Undergoing Caesarean Section: A Quasi-Experimental Study. Eur J Investig Health Psychol Educ. 2024;14(2):324–38.

Hepp P, Hagenbeck C, Burghardt B, Jaeger B, Wolf O T, Fehm T, et al. Measuring the course of anxiety in women giving birth by caesarean section: a prospective study. BMC Pregnancy Childbirth. 2016;16:113.

Schaal N K, Fehm T, Wolf O T, Gielen P, Hagenbeck C, Heil M, et al. Comparing the course of anxiety in women receiving their first or repeated caesarean section: A prospective cohort study. Women Birth. 2020;33(3):280–5.