การพัฒนาระบบเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยาภายในคลินิกวัณโรค โรงพยาบาลมุกดาหาร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: พัฒนาระบบงานเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยา รวมถึงประเมินผลการพัฒนาระบบงานเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยา ภายในคลินิกวัณโรค โรงพยาบาลมุกดาหาร

รูปแบบการวิจัย: การศึกษาข้อมูลแบบย้อนหลัง (Retrospective cohort study) และการศึกษาแบบไปข้างหน้า (Prospective cohort study)

วัสดุและวิธีการวิจัย: ก่อนพัฒนาระบบ เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง (Retrospective cohort study) โดยวิเคราะห์รูปแบบข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา จากการบันทึกข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา ในแบบฟอร์มสรุปผลการดำเนินงาน Ambulatory care TB clinic  ประจำเดือน ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2566 ถึงวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ.2567 และหลังพัฒนาระบบเป็นการศึกษาแบบไปข้างหน้า (Prospective cohort study) โดยวิเคราะห์รูปแบบข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา หลังพัฒนาระบบ จากการบันทึกข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา ในแบบฟอร์มสรุปผลการดำเนินงาน Ambulatory care TB clinic  ประจำเดือน ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2567 ถึงวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ.2568

ผลการวิจัย : ก่อนพัฒนาระบบได้มีการเก็บข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา ด้วยวิธีการศึกษาแบบย้อนหลัง (Retrospective cohort study) พบว่า เกิดความคลาดเคลื่อนทางยา จำนวน 65 ครั้งต่อ 814 ใบสั่งยา (7.98%) เป็นความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยา 29 ครั้ง (3.56%) ความคลาดเคลื่อนในการคัดลอกคำสั่งใช้ยา 2 ครั้ง (0.24%) ความคลาดเคลื่อนก่อนการจ่ายยา 20 ครั้ง (2.46%) ความคลาดเคลื่อนในการจ่ายยา 3 ครั้ง (0.37%) ความคลาดเคลื่อนในการบริหารยา 1 ครั้ง (0.12%) ความคลาดเคลื่อนในการใช้ยาของผู้ป่วย 10 ครั้ง (1.23%) หลังพัฒนาระบบ ได้มีการเก็บข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา ด้วยวิธีการศึกษาแบบไปข้างหน้า (Prospective cohort study) พบว่าเกิดความคลาดเคลื่อนทางยา จำนวน 29 ครั้งต่อ 861 ใบสั่งยา (3.37%) เป็นความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยา 14 ครั้ง (1.63%) ความคลาดเคลื่อนในการคัดลอกคำสั่งใช้ยา 0 ครั้ง ความคลาดเคลื่อนก่อนการจ่ายยา 11 ครั้ง (1.27%) ความคลาดเคลื่อนในการจ่ายยา 1 ครั้ง (0.12%) ความคลาดเคลื่อนในการบริหารยา 0 ครั้ง ความคลาดเคลื่อนในการใช้ยาของผู้ป่วย 3 ครั้ง (0.34%) ซึ่งพบว่า การพัฒนาระบบในรูปแบบต่างๆ โดยอ้างอิงจากสาเหตุ และปัจจัยที่ทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนทางยา ของคลินิกวัณโรค โรงพยาบาลมุกดาหาร สามารถลดความคลาดเคลื่อนทางยาได้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) 

สรุปและข้อเสนอแนะ : การพัฒนาระบบในรูปแบบต่างๆ โดยอ้างอิงจากสาเหตุ และปัจจัยที่ทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนทางยา ของคลินิกวัณโรค โรงพยาบาลมุกดาหาร สามารถลดความคลาดเคลื่อนทางยาได้ อย่างไรก็ตาม รูปแบบการพัฒนาระบบจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งทีมสหวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง รวมถึงตัวผู้ป่วย ครอบครัว และสังคมรอบข้าง ทั้งนี้การพัฒนาระบบงานภายในคลินิกวัณโรค ควรกระทำอย่างต่อเนื่อง จะส่งผลให้การบริบาลผู้ป่วยเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ