ผลของโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการสร้างแรงจูงใจ ในผู้ป่วยโรคจิตจากแอมเฟตามีน ต่อความตั้งใจในการเลิกยาเสพติด และลดอัตราการมารักษาซ้ำ

ผู้แต่ง

  • สมชาติ ใจพินิจ โรงพยาบาลร้อยเอ็ด
  • พงษ์ศักดิ์ ภักดียุทธ โรงพยาบาลร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

การวางแผนจำหน่าย, เสริมสร้างแรงจูงใจ, ผู้ป่วยโรคจิตจากแอมเฟตามีน, ความตั้งใจเลิกยา, การกลับเข้ารักษาซ้ำ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการสร้างแรงจูงใจในผู้ป่วยโรคจิต จากแอมเฟตามีน ต่อความตั้งใจในการเลิกยาเสพติด และลดอัตราการมารักษาซ้ำ  

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยกึ่งทดลอง

วัสดุและวิธีการวิจัย : กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคจิตจากแอมเฟตามีนที่เข้ารักษาในหอผู้ป่วยแม่ปลั่ง โรงพยาบาลร้อยเอ็ด ดำเนินการศึกษาระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึงธันวาคม 2567 แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 15 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ แบบวัดความตั้งใจในการเลิกสารเสพติด ที่มีค่าความเชื่อมั่น 0.88 และโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการสร้างแรงจูงใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Paired t-test และ Independent t-test

ผลการวิจัย : หลังการได้รับโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับสร้างแรงจูงใจจะมีความตั้งใจเลิกยาเสพติดสูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) คะแนนเฉลี่ยความตั้งใจในการเลิกยาเสพติด ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) และระยะติดตามผล 28 วัน คะแนนเฉลี่ยความตั้งใจในการเลิกสารเสพติดแตกต่างจากในระยะก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) จากการติดตามไม่พบอัตราการมารักษาซ้ำในกลุ่มทดลอง  

สรุปและข้อเสนอแนะ : โปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการสร้างแรงจูงใจ มีผลทำให้คะแนนเฉลี่ยความตั้งใจในการเลิกยาเสพติดสูงขึ้น ไม่กลับมารักษาซ้ำใน 28 วัน ดังนั้นจึงควรนำโปรแกรมดังกล่าวไปใช้กับผู้ป่วยที่เข้ารักษาต่อไป

เอกสารอ้างอิง

วิโรจน์ วีรชัย, อังกูร ภัทรากร, ลํ่าซํา ลักขณาภิชนชัช, ประภาพรรณ จูเจริญ, ชาญชัย ธงพานิช, อภิศักดิ์ วิทยานุกูลลักษณ์. ยาและสารเสพติด (Drugs and Addictive Substances) [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สถาบันยาเสพติดธัญญารักษ์; 2557. [เข้าถึงเมื่อ 5 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://training.dms.moph.go.th/rtdc/storage/app/uploads/public/59b/9e7/987/59b9e7987a64b874534736.pdf

กรมสุขภาพจิต. แอมเฟตามีน [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2561. [เข้าถึงเมื่อ 5 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://dmh.go.th/news/view.asp?id=1214

สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด. แผนยุทธศาสตร์ด้านการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2566-2570. พิมพ์ครั้งที่ 1. นนทบุรี: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2565.

กองบริหารระบบบริการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต. คู่มือแนวทางการดำเนินงานด้านบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดสุรา/ยา/สารเสพติด. เล่ม 1. พิมพ์ครั้งที่ 1. นนทบุรี: บริษัท ดีน่าดู มีเดีย พลัส จำกัด; 2564.

นันทา ชัยพิชิตพันธ์. การบำบัดเพื่อเสริมสร้างแรงจูงใจ: ทางเลือกเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยเสพติด. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2556;13(1):98-108.

มาโนช หล่อตระกูล, ปราโมทย์ สุคนิชย์. จิตเวชศาสตร์รามาธิบดี. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2558.

เรวดี ศรีสุข. ผลของโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและภาวะสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศูนย์เขตภาคกลาง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์. 2558;7(1):13-30.

ณัฐกานต์ จันทราช. ผลการปรึกษากลุ่มพฤติกรรมทางปัญญาที่มีต่อความตั้งใจในการเลิกสารเสพติดของผู้ติดสารเสพติด [วิทยานิพนธ์]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2560.

Ajzen I. The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes. 1991:179-211.

จิณห์จุฑา ชัยเสนา ดาลลาส, นุชนาถ แก้วมาตร, ภาคิณี เดชชัยยศ, หทัยชนก เผ่าวิริยะ, ศรวิษฐ์ บุญประชุม, สุรชาติ นันตา. ผลของโปรแกรมกลุ่มบำบัดเพื่อเสริมสร้างแรงจูงใจต่อการมอง โลกทางบวกและความตั้งใจในการเลิกยาเสพติดของเยาวชนที่ใช้สารเอมเฟตามีน [วิทยานิพนธ์]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2559.

อัจฉรา เกตุรัตนกุล, พรทิพย์ เอมอ่อน, อรนุช บุญสองชั้น. ผลของการประยุกต์ใช้โปรแกรม การให้คำปรึกษาแบบสร้างแรงจูงใจ เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม (Pretreatment for Matrix Program) ของผู้ติดยาเสพติด ในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข จังหวัด ชลบุรี. กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชลบุรี; 2558.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-01-20

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ใจพินิจ ส, ภักดียุทธ พ. ผลของโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการสร้างแรงจูงใจ ในผู้ป่วยโรคจิตจากแอมเฟตามีน ต่อความตั้งใจในการเลิกยาเสพติด และลดอัตราการมารักษาซ้ำ. J Res Health Inno Dev [อินเทอร์เน็ต]. 20 มกราคม 2025 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];6(1):110-22. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jrhi/article/view/276704

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นนิพนธ์