การศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยของตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทย ตำรับแก้ลมแก้เส้น ลดอาการปวดกล้ามเนื้อ ในผู้ป่วยที่มาบำบัดรักษา ที่คลินิกแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลสุวรรณภูมิ

ผู้แต่ง

  • พิศมัย ยุ้งกระโทก โรงพยาบาลสุวรรณภูมิ

คำสำคัญ:

ประสิทธิผลและความปลอดภัย, ตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทย, ตำรับแก้ลมแก้เส้น, ลดอาการปวดกล้ามเนื้อ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยประสิทธิผลและความปลอดภัยจากการใช้ยากัญชาทางการแพทย์แผนไทย ตำรับแก้ลมแก้เส้น ลดอาการปวดกล้ามเนื้อและเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจของผู้ป่วยที่มาบำบัดรักษาที่คลินิกแพทย์แผนไทย  

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยแบบกึ่งทดลอง (Quasi-experimental research) แบบ One group pretest posttest design

วัสดุและวิธีการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 30 คน เป็นผู้ป่วยที่ใช้ของตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทย ตำรับแก้ลมแก้เส้น ลดอาการปวดกล้ามเนื้อที่คลินิกแพทย์แผนไทยด้วยอาการปวดกล้ามเนื้อ ในเดือนสิงหาคม 2565-กรกฎาคม 2566 โดยเลือกตัวอย่างแบบสุ่ม (Random sampling) คุณสมบัติตามเกณฑ์คัดเข้า เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Student t (Paired t-test) กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ 95% Confidence Interval

ผลการวิจัย : หลังการทดลองพบว่า ผู้ป่วยที่มาบำบัดรักษาที่คลินิกแพทย์แผนไทยมีคะแนนเฉลี่ยประสิทธิผลการรักษามากกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .018) โดยมีคะแนนเฉลี่ยประสิทธิผลการรักษาเพิ่มขึ้นมากว่าก่อนการทดลอง 0.48 คะแนน (95%CI: 0.10, 0.85) ; คะแนนเฉลี่ยความปลอดภัยมากกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .036) โดยมีคะแนนเฉลี่ยความปลอดภัยเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนการทดลอง 0.57 คะแนน (95%CI: 0.04, 1.18) และคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจมากกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .003) โดยมีคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนการทดลอง 0.64 คะแนน (95%CI: 0.32, 0.94)

สรุปและข้อเสนอแนะ : ผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทยตำรับแก้ลมแก้เส้น ลดอาการปวดกล้ามเนื้อมีประสิทธิผลและความปลอดภัย ดังนั้น ส่งควรส่งเสริมให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำตำรับยาดังกล่าวไปใช้

เอกสารอ้างอิง

Lake S, Walsh Z, Ker T, Cooper Z D, Buston I, Wood E. Frequency of cannabis and ill opioid use among people who use drugs and report chronic pain: A longitudinal analysis. PLOS Med. 2019;16(11):2967-73.

สุขม กาญจนพิมาย. กระทรวงสาธารณสุข เตรียมเปิดคลินิกกัญชาทางการแพทย์ในโรงพยาบาล สร้างโอกาสการรักษา ประชาชมเข้าถึงการรักษาด้วยยากัญชาอย่างปลอดภัย. สำนักสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. [เข้าถึงเมื่อ 31 มกราคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th

Parka J Y, Wua LT. Prevalence, reasons, perceived effects, and correlates of medical marijuana use. Drug and Alcohol Dependence. 2017;177:1-13.

นิยดา เกียรติยิ่งอังศลี. เวทีจุฬาฯ แสวนา ครั้งที่ 19 เรื่อง "กัญชา เพื่อเยียวยาสุขภาพ?" ศูนย์วิชาการเฝ้าระวังและพัฒนาระบบยา (กพย.) คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2562. [เข้าถึงเมื่อ 14 กันยายน 2565]. เข้าถึงจาก: https://www.chula.ac.th.

โรงพยาบาลสุวรรณภูมิ. รายงานสถานการณ์คลินินิการแพทย์แผนไทยโรงพยาบาลสุวรรณภูมิ. สำนักงานสาธารณสุขจัดร้อยเอ็ด; 2566.

นุสรา ประเสริฐศรี, วิไลลักษณ์ ตียาพันธ์, อภิรดี เจริญนุกูล, ชลิยา วามะลุน. กัญชาทางการแพทย์เพื่อจัดการความปวด: บทบาทพยาบาล. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์. 2564;5(1):1-10.

ปียวรรณ เหลืองจิร์โนทัย, ศิริพร ปาละวงศ์, ทัศนีย์ กามล. ประสิทธิผลของสารสกัดกัญชาคลินิกกัญชาทางการแพทย์ โรงพยาบาลล่าปาง. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. 2564;19(1):19-33.

ดุษฎี ศรีธาตุ, ราตรี พระนคร, ผกามาส คำลือฤทธิ์, พงศธร ทองกระสี, กนกวรรณ แสนสุภา. การให้บริการคารับยาที่มีกัญชาปรุ สมในคลินิกกัญชาทาทางการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร. วารสารวิชาการ กัญชา กัญชง และสมุนไพร มทร.อีสาน วข.สกลนคร. 2565; 1(1):1-8.

วันชนะ วงษ์ชาชม, ศรีบุษย์ ศรีไชยจรูญพง, เสฏฐวุฒิ ไชยเทศ. การเปรียบเทียบประสิทธิผลของยาขี้ผึ้งกัญชากับยาขี้ผึ้งไพล ในการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อคล บ่า ไหล่ ขอยเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลเรณูนครจังหวัดนครพนม. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. 2566;21(3):573-86.

O’Brien K, Beilby J, Frans M, Lynskey M, Barnes M, Jayasuriya M, et al. Medicinal cannabis for pain: Real-world data on three-month changes in symptoms and quality of life. Drug Science, Policy and Law. 2023;9:1-12.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2025-01-12 — ปรับปรุง 2025-01-19

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ยุ้งกระโทก พ. การศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยของตำรับยากัญชาทางการแพทย์แผนไทย ตำรับแก้ลมแก้เส้น ลดอาการปวดกล้ามเนื้อ ในผู้ป่วยที่มาบำบัดรักษา ที่คลินิกแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลสุวรรณภูมิ. J Res Health Inno Dev [อินเทอร์เน็ต]. 19 มกราคม 2025 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];6(1):99-109. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jrhi/article/view/276547

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นนิพนธ์