การพยาบาลผู้คลอดที่มีภาวะครรภ์เป็นพิษชนิดรุนแรง: กรณีศึกษา 2 ราย

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาแนวทางการใช้กระบวนการพยาบาลในผู้คลอดที่มีภาวะครรภ์เป็นพิษชนิดรุนแรงในระยะคลอด

วิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาเปรียบเทียบผู้คลอดที่ได้รับการวินิจฉัยภาวะครรภ์เป็นพิษชนิดรุนแรง จำนวน 2 ราย ที่มารับบริการงานการพยาบาลผู้คลอด โรงพยาบาลพล จังหวัดขอนแก่น มีการประเมินภาวะสุขภาพโดยใช้แบบแผนสุขภาพ 11 แบบแผนของกอร์ดอนและใช้กระบวนการพยาบาลเป็นกรอบในการศึกษาผู้คลอดครอบคลุมระยะก่อนคลอด ระยะคลอดและระยะหลังคลอด (2 ชั่วโมงแรกหลังคลอด) รวมทั้งการพยาบาลทารกแรกเกิด

ผลการศึกษา : พบว่ากรณีศึกษารายที่ 1 หญิงตั้งครรภ์ อายุ 20 ปี ตั้งครรภ์ที่ 2 อายุครรภ์ 36⁺³ สัปดาห์ ไม่ได้ฝากครรภ์ มาด้วยอาการปวดศีรษะ ตาพร่ามัวมีอาเจียน 1 ครั้ง ขณะให้การดูแลรักษาที่แผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉินมีอาการชัก 1 ครั้ง แพทย์วินิจฉัย Eclampsia ให้การรักษาโดยให้ยาป้องกันการชัก แมกนีเซียมซัลเฟตและยาลดความดันโลหิต ส่งต่อห้องคลอดเพื่อเตรียมผ่าตัดคลอดฉุกเฉิน  ส่วนกรณีศึกษารายที่ 2 หญิงตั้งครรภ์อายุ 31 ปี ตั้งครรภ์ที่ 3 อายุครรภ์ 38 สัปดาห์ มาฝากครรภ์ตามนัด ตรวจพบมีความดันโลหิตสูง แพทย์วินิจฉัยเป็น Preeclampsia with severe features จึงส่งต่อห้องคลอดเพื่อรับไว้รักษา โดยให้ยาป้องกันการชักแมกนีเซียมซัลเฟต และยาลดความดันโลหิต และยุติการตั้งครรภ์โดยการผ่าตัดคลอด ผู้คลอดกรณีศึกษาทั้ง 2 รายและทารกแรกเกิดปลอดภัยไม่มีภาวะแทรกซ้อน

สรุปและข้อเสนอแนะ : จากการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าภาวะครรภ์เป็นพิษหากไม่ได้รับการดูแลรักษาจะทำให้ความรุนแรงของโรคเพิ่มมากขึ้น เกิดอันตรายต่อมารดาและทารกในครรภ์ และทำให้เสียชีวิตได้ ดังนั้นพยาบาลห้องคลอดต้องมีความรู้ และทักษะในการประเมินภาวะเสี่ยงที่รวดเร็ว รายงานแพทย์ได้ทันท่วงที มีความรู้เรื่องการบริหารยา จะทำให้ลดความรุนแรงและป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากภาวะครรภ์เป็นพิษชนิดรุนแรงได้ส่งผลให้มารดาและทารกปลอดภัย