ผลของโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรกของเครือข่ายสุขภาพตำบลทรายมูล จังหวัดสกลนคร

ผู้แต่ง

  • ตองอ่อน สายคำภา สำนักงานสาธารณสุขอำเภอสว่างแดนดิน

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, ส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพ, การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรก

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค การรับรู้ความสามารถแห่งตน และพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรก 

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-experimental research)  

วัสดุและวิธีการวิจัย : กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 64 คน เป็นผู้สูงอายุที่ไม่มีภาวะสมองเสื่อมอายุ 60 ปี ขึ้นไป แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 32 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ Assumption โดยใช้สถิติ Shapiro-Wilk Test และ เปรียบเทียบความแตกต่างของคะแนนเฉลี่ยโดยใช้สถิติทดสอบ Independent t-test กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ 95% Confidence Interval

ผลการวิจัย : หลังการทดลอง ผู้สูงอายุในกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ประโยชน์มากกว่ากลุ่มควบคุม โดยมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่า 2.05 คะแนน; คะแนนเฉลี่ยการรับรู้อุปสรรคมากกว่ากลุ่มควบคุม โดยมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่า 2.02 คะแนน;  คะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความสามารถแห่งตนมากกว่ากลุ่มควบคุม โดยมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่า 2.04 คะแนน และมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรกมากกว่ากลุ่มควบคุม โดยมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่า 1.32 คะแนน ตามลำดับ

สรุปและข้อเสนอแนะ : ผลการวิจัยครั้งนี้ส่งผลให้กลุ่มตัวอย่างมีการรับรู้และพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรกเพิ่มขึ้น ดังนั้นหน่วยงานที่เกี่ยวของควรนำไปใช้เพื่อส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ

References

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย, สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.); 2560.

อรวรรณ์ คูหา, นัดดา คำนิยม, อรวรรณ ประสิทธิศิริผล, พิมพ์นารา ดวงดี, ปนิตา มุ่งกลาง, นิติกุล ทองน่วม และคนอื่นๆ. รายงานผลการศึกษาระบบการคุ้มครองด้านสุขภาพและสังคมสำหรับผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมในชุมชนชนบท. สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุกรมการแพทย์ กรุงเทพฯ: บริษัทไซเบอร์พริ้น จำกัด; 2561.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสถาปันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.); 2561.

โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์, คณิศร เต็งรัง, ราตรี ปั่นแก้ว, วรัญญา เพ็ชรคง. วิถีชุมชนคู่มือการเรียนรู้ที่ทำให้งานชุมชนง่าย ได้ผล และสนุก. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2545.

สำนักงานสาธารณสุขอำเภอสว่างแดนดิน. สรุปผลการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ พ.ศ.2565. สกลนคร; 2565.

วีรศักดิ์ เมืองไพศาล. การป้องกันการประเมินและการดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อม. กรุงเทพฯ : ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; 2556.

Wiersma W. Research methods in education (7th ed.) Boston: Allyn and Bacon; 2000.

สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ. การประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์เรื่องการเปรียบเทียบความสัมพันธ์แบบทดสอบสภาพสมองเสื่อมเบื้องต้นฉบับภาษาไทย (MMSE-Thai) 2002 และแบบทดสอบสมรรถภาพสมองไทย (Thai Mini-Mental State Examination: TMSE) ในการคัดกรองผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อม. กรุงเทพฯ: ซีจีทูล; 2551.

Waltz C, Strickland O, Lenz E. Measurement in nursing and health research (3rd ed.). New York: Springer Publishing Company; 2005.

ศรุตยา หาวงษ์, วีณา เที่ยงธรรม, สุธรรม นันทมงคลชัย. ผลของโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในชุมชนโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว. วารสารพยาบาลสาธารณสุข. 2560;31(1):110-28.

Becker M H. The health belief model and sick role behavior. Health Education Monographs. 1974;2:25-32.

Brooker D. Woolley R. Lee D. Enriching opportunities for people living with dementia in nursing homes: An evaluation of a multi-level activity-based model of care. Aging Mental Health. 2007;11(4):361-70.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-01-08 — Updated on 2024-01-08

Versions